Іі. БӨлім. Орта ғасырдағЫ Қазақстан тарихы VІ-ХVІІ ғғ


Терракота- балшықтан адамның бет-әлпеті, шашы және киімі бейнеленеді. -



бет42/79
Дата08.12.2023
өлшемі218,07 Kb.
#135030
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   79
Байланысты:
ерте орта дамыған қаз тарих

Терракота- балшықтан адамның бет-әлпеті, шашы және киімі бейнеленеді.

-Өнердің ерекше үлгісі қыш құмыра өндірісі. Қыш шебері көзеші деп аталды.

ТҮРІКТЕРДІҢ РУХАНИ МӘДЕНИЕТІ
КӨНЕ ТҮРКІ ДӘУІРІНДЕГІ ЖАЗУ

Руна жазуы

- Қазіргі қазақтардың арғы ата-бабалары пайдаланған жазудың ежелгі үлгілері Орхон-Енесей немесе көне түркі руна жазуы деп аталады.Күшті мемлекеттік құрылымдардың қалыптасуы, әкімшілік және елшілік қызметтер, мемлекеттік басқару ісіне қажетті жазудың шығуына әкелде. Бұл көне түркі өркениеті ұлы жетістіктерінің бірі.
-Алғашқылардың бірі болып көне түркі жазуын еуропалық ғалымдар ХVІІІ ғасырда зерттей бастады. Олар жазудың қандай тіл тобына жататындығын анықтай алмай, герман және скандинавиялық руна жазуына ұқсатты.Руна сөзін runa- «құпия» деген гот сөзімен байланыстырады.

Түркі әліпбиі

-VІ-VІІ ғасырларда Орталық Азия, төменгі Еділ бойы, Дон өлкесі, Солтүстік Кавказдағы түркі тілдес тайпалары өз жазуын пайдаланды.Көне түрік әліпбиіндегі әріптер саны 35.Түріктердің әліпбиі өздерінің ру-тайпаларының таңбалары негізінде.жасалған. Түрік әліпбиі ағаш пен тасқа ойып жазуға қолайлылығымен ерекшеленеді.
-Көне түрік жазуы б.з.б. І мың жылдықтың ортасындақалыптасқан. Алматы, Павлодар облыстарынан сақ обаларынан түркі тіліндегі таңбалар табылған.
- Ерте орта ғасырда түрік жазуымен қатар ел ішінде кең түрде Соғды жазуықолданылған, әсіресе бұл жазу қаған сарайында маңызды рөл атқарған.
-Түркі жазуы ХІ-ХІІ ғасырлардан кейін қолданыстан шығып қалды.Ислам дінінің ықпалымен араб әліпбиі ығыстырып шығарды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   79




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет