Литература: 1. Ландсберг Г.С. Оптика. Гл. 1, гл. 12
2. Савельев И.Г. Курс общей физики. Т. 3, гл. 2
Зертханалық жұмыс №3:Заттың сыну көрсеткіші оптикалық тығыздығына тәуелділігін зерделеу.
Жұмыстың мақсаты:осы эксперименттің 1 сынағында түсу бұрышы мен ауадан шыққан жарықтың сынуының арасындағы байланысты оптикалық тығыз орта анықтайсыз (D-пішінді линзаның акрилі). 2 сынақта түсу бұрышы мен оптикалық тығыз ортадан кері ауға шыққан жарықтың сынуы арасындағы байланыс сақталуын анықтайсыз. Яғни сәуле, егер жарық қарама-қарсы бағытта линза арқылы жүрсе, сыну заңы солай болама әлде өзгеше ме? Екі сынақтың нәтижелерін салыстыру арқылы сіз бұл сұрақтың жауабын таба аласыз. 1 суретте көрсетілгендей, сыну тек қисық бетінде емес, D-пішінді линзаның тегіс бетінде болады.
Құрал-жабдықтар:сәулелер кестесі, D-пішінді линзалар, жарық көзі 1. Линзаға (сынақ 1) және линзаға шығатын жарықтың сынуы (сынақ 2)
Практикалық бөлім Жарық көзін сәуле режимінде тегіс үстелге қойыңыз. Дөңгелекті бір сәуле таңдау үшін бұраңыз.
Сәуле кестелерінің дәл центрін қиып өтіп, жарық көзінің алдына сәулелер кестесін орнатыңыз.
D-пішінді линзаны белгіленген сәулелік кестеге дәл ортасындағы сәулелік үстелге салыңыз.
Сурет 2. Сынақ үшін бастапқы 1 орнату
Кесте
Сынақ 1
Тегіс бетке сәуле жағдайы
Сынақ 2
Қисықөтық бетке сәуле жағдайы
Түсу бұрышы
θi1
Сыну бұрышы
θr1
Түсу бұрышы
θi2
Сыну бұрышы
θr2
00
100
200
300
400
500
600
700
800
Сынақ1 Түсу сәулесі линзаға тегіс бетке түсу үшін, сәулелер кестесін бұрыңыз.
1 кестенің бірінші бағанында көрсетілген мәндердің әрқайсысына кедергі бұрышын белгілеу үшін сәулелік кестені бұрыңыз. Әрбір бұрышқа (θi 1) сәйкес, сынудың тиісті бұрышын (θr 1) сақтаңыз және оны кестенің екінші бағанында жазыңыз.
Сынақ 2 1. Екінші бағандағы барлық мәндерді кестенің үшінші бағанына көшіріңіз (Басқаша айтқанда, 1 сынақта байқаған сыну бұрыштары сынақ 2-де қолданылатын көріну бұрыштары болады).
2. Кіру сәулесінің линзаны қисық бет арқылы кіру үшін сәуленің кестесін бұраңыз.
3. Кестенің үшінші бағанына жазатын түсу бұрыштары (θi2) үшін сәйкес сыну бұрыштарын (θr2) байқап, оларды төртінші бағандав жазыңыз.
Талдау Сіздің θr1 жәнеθi1 мәндерін және сыну заңын (1 теңдеуі) қолданып акрилдің ( ) сыну көрсеткішің анықтаңыз. Мысалы, ауаның сыну индексі ( ) 1,0 болады.
(θi1) = (θr2) =___________( θi1 бастап және θr1.) Осы жолда θi1 және θr1 мәндеріңізді пайдаланып қайтадан анықтаңыз.
=___________( θi1 және θr1.)
