Информатиканың іргелі негіздері

Екілік, сегіздік, он алтылық санау жүйелері арасындағы байланыс

жүктеу/скачать 1,13 Mb. бет 19/49 Дата 13.04.2023 өлшемі 1,13 Mb. #81972

Бұл бет үшін навигация:

• Графика және дыбысты кодтау.

Екілік, сегіздік, он алтылық санау жүйелері арасындағы байланыс. Санды компьютерде жазу екілік жүйені көмегімен жүзеге асады, бірақта бұл жүйе қолданушы үшін ауыр болады. Сондықтанда компьютер жадына команда кодтарын жазғанда, регистрлерді нөмірлегенде, құрылғыларды белгілегенде сегіздік және он алтылық санау жүйелері қолданылады. Оның себебі бұл үш түрлі санау жүйенің арасында мынадай байланыс бар: 23=8, 24=16 осы байланыстың көмегімен бұл жүйедегі сандарды келесіге ауыстыру жеңіл болады. 16 10 8 2 0 0 0 0000 1 1 1 0001 2 2 2 0010 3 3 3 0011 4 4 4 0100 5 5 5 0101 6 6 6 0110 7 7 7 0111 8 8 10 1000 9 9 11 1001 А 10 12 1010 В 11 13 1011 С 12 14 1100 Д 13 15 1101 Е 14 16 1110 Ғ 15 17 1111 Графика және дыбысты кодтау. Амплитуда мәндерін кодттау үшін екілік кодтау принципін қолданады. Дыбыстық сигнал электр күштерінің импульсінің тізбегі түрінде (екілік нольдер және бірліктер) көрсетілуі керек. Әдетте амплитуда мәндерінің 8,16-биттік немесе 20-биттік көрсетуін қолданады. Үздіксіз дыбыстық сигналдың екілік кодтауында оны сигналдың дискретті деңгейінің тізбегімен ауыстырады. Кодтау сапалығы дискретидациалау (бірлік уақыттағы сигнал денгейін өлшеу саны) жиілігіне байланысты. Дискредитациялау жиілігін өсіргенде ақпараттың екілік өрнектеуінің дәлдігі өседі. 8 кГц жиілікте (секундына өлшеулердің саны 8000) семплирленген дыбыстық сигналдың сапасы радиотрансляциялау сапасына сәйкес келеді, ал 48 кГц жиілікте (секундына өлшеулердің саны 48000) аудио- CD дыбысының сапасына сәйкес келеді. Егер 8- биттік кодтауды қолданса, онда цифрлық құрылысының динамикалық диапозонынан (28= 256) аналогтық сигнал амплитуда өзгеруінің дәлдігі 1/256 дейін жетуге болады. Егер дыбыстық сигнал амплитудаларының мәндерін көрсету үшін 16- биттік кодтауды қолданса, онда өлшеу дәлдігі 256-ге өседі. Қазіргі кездегі түрлендіргіштерге сигналдың 20- биттік кодтауын қолдану қабылданған, дыбыстың жоғары сапалы цифрлеуін алуға мүмкіндік береді. К=2а формуласын еске түсіреміз. Мұндағы К- дыбыстардың әр алуан саны (сигналдың әр түрлі деңгейлерінің немесе күйінің саны), оны дыбысты а битпен кодтау арқылы алуға болады. Ескерту Кіріс сигналдарының ақиқаттығы үшін жеткіліксіз, өйткені үлкен сызықтық емес бұрмаланулар боладыы. Негізінен дыбыстың жоғары сапасы қажет болмаған мультимедиалық қосымшаларда қолданылады. Компакт- дискілерге жазу кезінде қолданылады, өйткені сызықтық емес бұрмаланулар минимумға келтіріледі. Дыбыстың жоғары сапалы цифрленуін қажет етеді. Бірақ бұл деректер максимальді деңгейі 0 дБ болатын сигналдар үшін ақиқат. Егер разряды 16 бит, деңгейі 6 дБ болатын сигналды семплировать ету керек болса, онда оның амплитудасын кодтау үшін шын мәнінде 15 бит қалады. Егер деңгейі 12 дБ сигнал болса, онда 14 бит. Сигнал деңгейін өсірген сайын оның цифрлену разряды үлкейеді, яғни сызықтық емес бұрмалану деңгейі азаяды (техикалық әдебиеттерде «кванттану шуылы» деген термин бар), сондай- ақ деңгейді азайтудың әрбір 6 дБ 1 битті «жейді». жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу: