Инженерлік пәндер және тиісті практикалар кафедрасы
Электр энергиясын тұтынушыларды (қабылдағыштарды) электр тізбегінде жалғау тәсілдері: тізбектей, параллель және аралас жалғаулар
жүктеу/скачать 3,14 Mb.
|
2 такырып
- Бұл бет үшін навигация:
- Электр тізбегінің элементтерін тізбектей қосу
- Электр тізбегінің элементтерін параллель қосу
| Электр энергиясын тұтынушыларды (қабылдағыштарды) электр тізбегінде жалғау тәсілдері: тізбектей, параллель және аралас жалғаулар
Электр тізбегінде элементтер тізбектей, параллель және аралас түрде жалғанады. Егер тізбек элементтері олармен бір ток өтетіндей етіп, яғни бірінің аяғы екіншісінің басымен, екіншінің аяғы үшіншісінің басымен т.с.с. жалғанса, онда мұндай жалғануды тізбектей жалғау деп атайды. Егер тізбек элементтерін кернеуі бірдей болатындай етіп, яғни бас ұштары бір түйінге, ал аяқ ұштары бір түйінге жалғанса, онда мұндай жалғануды параллель жалғау деп атайды. Электр тізбегінің элементтерін тізбектей қосу Тізбектей қосылған қабылдағыштары бар электр тізбегі төмендегі суретте кескінделген (2.2.11-сурет). 2.2.11-сурет. Қабылдағыштарды тізбектей қосу ЭҚК көзінің қысқыштарындағы кернеу шама жағынан электр қозғаушы күшіне тең. Қабылдағыштардағы кернеу мына формуламен анықталады. , , . (2.2.3) Электр тізбегі кірісіндегі кернеу тізбектегі қабылдағышқа түсірілген кернеулердің қосындысына тең: (2.2.4) Қабылдағыштарды тізбектей қосқанда барлық қабылдағыштағы ток күші бірдей: . (2.2.5) Егер тізбекте тек тізбектей қосылған қабылдағыштар (2.2.12. – сурет) бар болса, онда оның эквивалентті кедергісі мынаған тең: . (2.2.6) Электрлік шамалар мына қатынастар бойынша анықталады:
Электр тізбегінің элементтерін параллель қосу Егер қабылдағыштың бір басын ғана А түйінде, ал екінші ұштарын бір В түйінде жалғасақ, онда мұндай жалғауды қабылдағыштарды параллель жалғау деп атайды. Электр тізбегінің екі қабылдағыштан артық қабылдағыштар түйісетін нүктесін түйін (суретте А және В нүктелері) деп атайды. Төмендегі суретте параллель қосылған қабылдағыштары бар электр тізбегі көрсетілген (2.2.13-сурет). 2.2.13-сурет. Қабылдағыштарды параллель қосу Параллель тармақтардағы токтар төмендегі формулалармен анықталады: (2.2.10) (2.2.11) мұндағы қабылдағыштардың электр өткізгіштігі. Тізбектегі қабылдағыштарды параллель қосқан кезде тізбектің тармақтарындағы токтар қосылады: (2.2.12) мұндағы . Қабылдағыштар параллель қосылған кездегі (2.2.14 – сурет) эквивалетті кедергі: , (2.2.13) немесе (2.2.14) немесе (2.2.15) 2.2.14 – сурет. Қабылдағыштарды параллель жалғау сұлбасы Егер тізбекте тек үш қабылдағыш болса, . (2.2.16) Егер тізбекте тек екі қабылдағыш болса, , (2.2.17) Тізбектегі жалпы ток пен әрбір тармақтағы ток мына формулалармен анықталады: (2.2.18) бірдей элементтен тұратын сұлбаның эквиваленттік кедергісі бір элемент кедергісі R-ден есе кіші болады. . (2.2.19) Қабылдағыштарды параллель қосқанда әр қабылдағыш кернеудің түсуі бірдей және тізбектің берілген бөлігіндегі жалпы кернеуге тең; (2.2.20) Қабылдағыштары тізбектей және параллель жалғау трамвай, троллейбус, электр генераторлары, тоңазытқыш, теледидар, электр желдеткіш, аспаптар, музыкалық центрлерде қолданылады. жүктеу/скачать 3,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|