«инлюзивті білім беру»


Ерікті қимылдардың шектеуімен мүмкінсіздігі (парездер мен параличтер)



бет16/29
Дата11.10.2023
өлшемі4,8 Mb.
#113522
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29
Байланысты:
ИНКЛЮЗИВТІ БІЛІМ БЕРУ

Ерікті қимылдардың шектеуімен мүмкінсіздігі (парездер мен параличтер)

  • Мидың зақымдану ауырлығына байланысты қимыл - қозғалыстардың жартылай немесе толығымен жоқтығы байқалады. Бас миының қозғалтқыш аймақтары мен қозғалтқыш жолдары зақымдануының салдарынан ерікті қозғалыстардың жоқтығын - орталық паралич,ал қимылдар шектелуін орталық парез деп атайды.
  • Зорлық қимылдардың болуы. БЦП-нің көп түрлеріне зорлықпен атқарылатын қозғалыстар тән, әсіресе жиі кездесетіндері: гиперкинездер және тремор (қол саусақтарының қалтырауы).
  • Гиперкинездер - ауыспалы бұлшық ет тонусының салдарынан пайда болган еріксіз зорлықпен атқарылған қимылдар, жасанды тұрыстар және аяқталмаған қозғалыстар. Гиперкинездер ерікті қозғалу актісін тежеп, кейбір жағдайда мүлде қимылдай алмай қалады. Зорлық қимылдар артикуляциялық аппарат, мойын, бас, әртүрлі аяқ - қол бөлімдерінде және дененің бүлшық еттерінде де байқалады.
  • Тремор - қол саусақтары мен тілдің дірілдеуі. Мүндай бұзылу мақсатты қимылдарда орын алады (мысалы, жазу кезінде). Мақсатты қимылдың соңында тремор өрши түседі. Мысалы, көз жұмып қол саусағын мұрынға тақаған кезде (треморды айқындауға арналған саусақ - мұрын әдісі) анықталады.

Атаксия

  • Қозғалыстар теңдігі мен координациясының бұзылулары (атаксия). Дененің атаксиясы отыру, тұру, жүру тұрақсыздығымен білінеді. Мұндай жағдайда балалар кемістіктерін өтеу мақсатымен талтайып, теңселіп, тәлтіректеп жүруге мәжбүр болады. Координация бұзылуы қимылдар дәлме-дәлдігінен көрінеді (біріншіден қол қимылдарының).
  • Қозғалыс түйсігінің бұзылуы (кинестезиялар). Қозғалтқыш қызметттерінің дамуы қозғалыс түйсікпен ет-буын сезіммен байқалады. БЦП-мен ауыратын балаларда тік тұру сезімі нашарлайды, кейбіреулерінде жүру бағытын қабылдау да бұрмаланады (мысалы, қол саусақтарының тік көтерілуі шеңбер бойынша жүргізілетін болып сезіледі).

Статикалық-кинетикалық рефлекстердің кеміс дамуы

  • Қалыпты жағдайда статикалық - кинетикалық рефлекстер бала денесінің тік тұруын және ерікті моторикасын қамтиды. 
  • Аталмыш рефлекстердің жетілмеуінде балалның бас пен денесін керекті ыңғайлы күйде ұстауы қиынға түседі. Сол себептен өз-өзін дамытуда және еңбек пен оқу дағдыларын игеруде қиналады.
  • Синкинезиялар - белсенді қимылдарды сүйемелдеп жүретін ерікті ынтымақтастықты қозғалыстар (мысалы, белгілі бір затты бір қолмен алмақ болғанда екінші қол да қосымша бүгіле жүгіреді; бүгілген қол саусақтарын бірден жаза алмайды, ал қол сүйегін толық жазғанда қол саусақтары да жазыла бастайды).
  • БЦП ауруында қозғалыс кемістіктері түрлі дәрежеде болуы мүмкін. Ауыр дәрежесінде бала жүру және манипуливтік дағдыларын игере алмайды. Өз бетімен өзін қамти алмайды. БЦП ауруының орта дәрежесінде балалар жүре алады, бірақ жүргенде сенімсіз және арнайы қүралдарды қажет етеді. Осымен қатар олар өз бетімен қала жолдарында да, көлікпен де


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   29




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет