төмен түсу; Бір қатардан бірінід артынан бірі түрып сап түзеу,
ж үріп келе ж аты п
бірден екі катар жасау;
Ойындар: "Аяғыңды сулап алм а”, "Екі аяз", "Итеріспек”,
”Кім бүрын шеңберді жеткізеді”, "Таяқш а”, "Ақсак тауы қ”.
Ш анам ен сырғанау: Төбешіктен еңіске қарай сырғанау.
Алдын-ала төбешікке ж алауш а ілінеді.
С ы р ғ а н а у . Т өбеш іктен ө р т ү р л і өдіспен, су к ү й ы п
өзірленген мүздақ жолмен конькимен сырғанау.
Ш аң ғы м ен сы р ған ау. Ш аңғымен бірінің арты нан бірі
ж ү р у . Б ір оры нда түры п оңға (солға) бүры лу. Төбешікке
көтерілу жөне түсу. Шаңғьшы ж инау, тасу, күштеп үстау.
Ә у е н д і-д и д а к т и к а л ы қ қ и м ы л д ы о й ы н д а р . ”Қ ы сқы
мереке" - өні М. Старокодомскийдікі, "Сиқырлы баскыштар”,
"Қуырш ақпен би” - өні Л. Хамидидікі, сөзі Т. Ломовтікі, ”А яз
ата”, "Ала күшік", "Қыры қаяқ”.
Қ ы с м езгіліне байланы сты көркем өн ер туы нды лары :
Ә.Қастеев "Қыс", К. Шаяхметов "Алғапзқы кар", Ж . Шөрденов
"Қыскы пейзаж ”.
Қыс мезгіліне байланысты саяхаттар,
мақсатты серуендер
үйы м д асты р ы п , б ақы л ау ж а с а т у . "Қ ы скы орм ан ”, "Қ ар
ж ам ы л ған ағаш тар"; "Қысқы ауы л ”, "Қала, ауы л көрінісі”
суреттері.
Сурет салу. Қыс көрінісі. Қ ала көшелері кар жамылды.
А уыл қысы. Қ ар жамылған орман.
Мүсіндеу. Ертегілер еліне саяхат. Қысқы ойын. Шырша
оттары (рельефті бедерлеу).
Ж апсы ру. Суык торғай, қүсқа жем салғыш, Ж аңа жылға
ойыншықтар, қыс көрінісі, ойын-сауык: ш ьфш а түбіндегі қоян,
Ж аң а ж ы лды қ тарту. Оригама:
А яз ата, "Қағаз пластика”,
"Қыс көрінісі".
Ойын. ”А қ қала", "Қарқабак", "Аңдар қалашығы”, ”Қыскы
ормандағы аңдар", "Қыстауда", "Ш опан серігі” ойындарын
ойнату. Қысқы спорттык ойьш түрлері: шаңғы, коньки тебу,
шанамен сырғанау. Кардан қайық, арба, шана, кеме, қорған
ж асату.
Е ң б ек. Қ ал а, ауы л адам дары ны ң
қы с кезіндегі еңбек
өрекеті, кімнің немен шүғылданатыны туралы түсіндіру. ”Кыс
қызығы", "Кысқы саях ат”, "Қысқы орманда” такырыптары
б ой ы н ш а а у ы з ш а , ж ү й е л і ө ң г ім е л е у г е ү й р ету . А ул ад а
жолдарды кардан тазалау, ағаштардың түбіне кар үю.
Көрікті көктем. Наурыз, сөуір, мамыр - көктем айлары.
Күн ж ы лы на бастады. Қар еріді, сай-салада су ақты. Өзен-көл,
теңіз мүздары еріді, сең жүрді. А ғаш тар бүршік жарды, жеміс
194
ағаш тары гүлдеді. Көктемнің алғаш қы гүлдері шығып, көк
шөп өсті. Мал төлдеді. Көктем қүстары келді.
К өктемгі м ерекелер.
8 Науры з - аналар мерекесі, оған
өзірлік. 22 Наурыз - жы л басы. "Ғарышкерлер күні", қазақтың
тү ң ғы ш ға р ы ш к е р і Т. Ә убөкіровпен, Т. М үсабаевпен
таныстыру.
1 Мамыр - Қазақстан хальщтарының бірлігі күні.
8 Мамыр - Үландар күні. 9 Мамыр - Жеңіс күні екені туралы
түсіндіру. Ертеңгіліктер өткізу, ардагер аталармен кездесу,
о л ар ға сыйлық тапсыру. Б алаларды мерекелік дөстүрлер
жайында өңгімелеп айтуға үйрету.
К ө к т е м г і к и ім д е р . Өткен топта м ең гер тіл ген білім
дағды лары н тиянақтау. "Біз не киеміз?”
деген такы ры пқа
киімнің қалай (тоқиды, тігеді, пішеді) жасалатынын, неден
ж асал аты н ы туралы (жүннен, жіптен, жібектен, ш ыттан,
теріден), тоқыма фабрикасында, сөн үйінде,
дайын киімдерді
қайдан алуға болатьшы туралы, киімге байланысты мамандар
қ а л а й а т а л а т ы н ы т у р а л ы (тігін ш і, тоқы м аш ы , етікш і)
өңгімелеу жөне өңгіме қүрату.
К өктем м езгілінде б ай лан ы сты б ақы лау, с а я х ат та р ,
м а қ с а т т ы серуендер: "К өктем гі алм а ағаш ы ”, "С аябаққа
саяхат”, "Алғашқы ш ыққан гүл”, "Жер жырту, түқым себу",
"Су тасыды”, "Көктем көрінісі".
Әдеби ш ы ғар м ал ар . Әңгімелеу. Қ. Аманжолов "Долы
бүлт", С. Б егалин "К өгалды көтергендер”, Н. Қадырбаев
"Көшеттер", Ә. Ахметов "Март", М. Көккөзов "Қарлығаштың
үясы”, Е. Сөрсенбеков "Наурыз көже".
О қ ы п т ү с ін д ір у . Е. Ө тетілеуо в "К өктем өрн егі",
Ә.Шьшбатыров "Күн сүйетін өсімдік", Т. Молдағалиев "Сөуір
а й ы ”, Б. С үлейм енов "А л ға ш қ ы гүл", Б. Т ү р д ал ы ү л ы
"Көкжиектегі оттар".
Ж а т т а т у . Абай "Ж азғы түры " (үзінді), I. Ж ансүгіров
"Ж а зға салым", Ә. Сөрсенбаев "Ж ы л күсы ”, М.
Әлімбаев
"Кемпірқосақ", Ә. Табылдиев "Төл алу”, "Өрісте", Б. Қозыкеев
"Қүс келді”, Қ. Мьфзалиев "Май жыры”, О. Асқар "Наурызым
а р м ы сы ң ", Р. Қ у н а қ о в а "К үн кү р кір еген д е", И. И саев
"8 Н ауры з”, Ө. Ақыпбеков "Наурыз", "Алғашқы ж аңбы р”,
Ж .Қашқынов "Наурыз”.
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘРБИЕ
Табиғатты бақылау. Көктемнін алғашқы белгілерін атау
(қардың еруі, тамшылар), қай жердің қары ерте ериді (қыр,
орман, апіык жер). Мүз сүңгілерінің
пайда болуы, еріп кетуі.
Достарыңызбен бөлісу: