Статистикада репрезентативті қате жүйелі және кездейсоқ болып екіге бөлінеді. Репрезентативті жүйелі қате жалпы жиынтық бірліктерінен кездейсоқ іріктеу принциптері дұрыс жүргізілмеген жағдайда пайда болатын қатені айтады. Мысалы, жалпы жиынтықтан тексеруге тек сапалы немесе сапасыз өнімдер іріктеліп алынды делік. Олай болса, 1 жағдайда жалпы жиынтықтың салалық үлесін жасанды түрде көбейтеміз, 2 жағдайда кемітеміз. Сонымен екі жиынтықтың орташа және қатысты көрсеткіштері арасындағы айырмашылық өздеріне тән белгілі бір бөлігі арқылы жағымды (+) немесе жағымсыз (-) болып келеді. Немесе оны мына формуламен беруге болады: Орташа шама үшін
Статистикада репрезентативті қате жүйелі және кездейсоқ болып екіге бөлінеді. Репрезентативті жүйелі қате жалпы жиынтық бірліктерінен кездейсоқ іріктеу принциптері дұрыс жүргізілмеген жағдайда пайда болатын қатені айтады. Мысалы, жалпы жиынтықтан тексеруге тек сапалы немесе сапасыз өнімдер іріктеліп алынды делік. Олай болса, 1 жағдайда жалпы жиынтықтың салалық үлесін жасанды түрде көбейтеміз, 2 жағдайда кемітеміз. Сонымен екі жиынтықтың орташа және қатысты көрсеткіштері арасындағы айырмашылық өздеріне тән белгілі бір бөлігі арқылы жағымды (+) немесе жағымсыз (-) болып келеді. Немесе оны мына формуламен беруге болады: Орташа шама үшін
- = ±∆х
үлесі үшін W – P = ±∆W
Репрезентативті кездейсоқ қате деп ішінара бақылау мен жалпы жиынтық көрсеткіштерінің арасындағы кездейсоқ айырмашылықты айтады.
Статистикада ішінара іріктеудің орташа қатесін гректің µ әрпімен белгілейді. Және оның шамасы жалпы жиынтықтағы өзгерменің дәрежесі (G2), ішінара бақылауға алынған бірліктің мөлшеріне (n) тығыз байланысты болады.
Сонымен бірге орташа қате қайта және қайталанбайтын іріктеу әдістерінің қолданылуына
