Ішкі секрециялық бездер физиологиясы, балалар мен жасөспірімдердің жыныстық жетілуінің қазіргі кездегі ерекшеліктері және жыныстық тәрбие



бет1/4
Дата18.10.2023
өлшемі1,64 Mb.
#118038
түріЛекция
  1   2   3   4
Байланысты:
ОФПД №6лекц

Эндокриндік жүйенің дамуы

Лекция №11-12

ЖОСПАРЫ:

1. Ішкі секреция бездері, гормондар

2. Йод тапшылығы және қант диабеті аурулары

3. Жыныс бездері, олардың маңызы

4. Жыныстық тәрбие.

Организмде бездерді үш топқа бөледі:

Организмде бездерді үш топқа бөледі:

  • Сыртқы секреция бездері (бауыр, сілекей, ұйқы және ішек бездері);
  • Ішкі секреция бездері (гипофиз, эпифиз, қалқанша без, қалқанша маңы бездері, тимус, бүйрек үсті бездері);
  • Аралас секреция бездері (жыныс бездері, ұйқы безі).

Сыртқы секреция бездері

  • Сыртқы секреция бездері деп сөл бөліп бөліп шығаратын өзектері бар бездерді айтады.Сыртқы секреция бездеріне сілекей, қарын, ұйқы безі және ішек бездері мен бауыр жатады. Бұлар сөлді ас қорыту мүшелеріне сөл өзектері арқылы бөледі.

Ішкі секреция бездері, гормондар

  • Функциялардың (қызметтердің) гуморальды реттелуінде маңызды ролді ішкі бөлініс бездері, яғни эндокриндік бездер атқарады. Олар организм ішкі ортасына арнаулы биологиялық белсенді заттарды бөліп шығарады. Ішкі секреция бездері жасап шығарған заттар гормон деп аталады
  • Эндокриндік бездердің (гректің endon — ішкі, сrіnео — бөлемін немесе шығарамын) сөлін шығаратын өзегі жоқ, без клеткалары қан және лимфа капиллярларымен өте жиі торланған, сондықтан без өнімдері тікелей осы тамырларға өтеді.

Аралас бездер

Аралас бездер сөл де, гормон да бөледі. Сөлді арнайы өзектері арқылы басқа жерде орналасқан мүшелерге, ал гормондары тікелей қанға бөледі. Сондықтан бұл бездер әрі сыртқы, әрі ішкі секреция бездеріне жатады. Аралас бездерге ұйқыбез бен жыныс бездері жатады.

Ішкі секреция бездері:

1 -эпифиз;

2 - гипофиз; 3 -калкан-ша без; қалқаншамаңы безі; 4- айырша без (тимус ) 5 -бүйрекүстібезі; 6 - ұйқы безі;

7 – аналық жыныс; 8 – аталық жыныс

  •  

Гипофиз, оның гормондарының физиологиялық маңызы



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет