2 млн жыл бұрын антропоген кезеңі басталды, қазіргі ұсақ шоқыларға ұқсас жер бедері қалыптасты. Климаты жылы және ылғалды болды, бұл субтропикалық өсімдіктердің өсуіне ықпал етті.
Геологиялық олжалар негізінде жануарлар әлемін білеміз: түйе-пребактериандар, мастодонттар, жүнді мүйізтұмсықтар, Оңтүстік орман пілдері, стенон жылқысы, бұғы-маралдар, бизондар, киіктер.
Адамның пайда болуы – ерте палеолит – "тасты мәдениет" – Борыққазған, Тәңірқазған, Қоңырдек
Кейінгі палеолит – Балқаш маңы, Қаратау (Ащысай) баурайында, Бұқтырма, Ертіс аудандарында;
Ерте палеолит – малтатас (тасты жару техникасы);
Ерте палеолит – малтатас (тасты жару техникасы);
Орта палеолитте – нуклесу (тілгіш,қырғыш заттар); От алуды үйренді және алғашқы наным сенім пайда болды. Солтүстік Қазақстандағы Железинкадан табылған қорым адамды өртеп жерлеу әдісі кездеседі.
Наным сенім негізінде “Мустьерлік” жерлеу әдісі қолданылған.
Қазақстаннан табылған ескерткіштер кейінгі палеолитте нәсілдік бөлінушілік және “саналы” адамдар қалыптасқаны жөнінде баяндайды.
Қазақстан мезолит дәуірінде:
Климат пен рельефтің өзгеруі, ірі жануарлардың жоғалуы аң, балық аулауда бумеранг, гарпундарды пайдаланды тамақ табу үшін жаңа аумақтарды игерді;
Мезолиттік тұрақтар табылды Петропавл қ. маңында-Мичуринская, Боголюбова 2, Явленка 2;
Атбасар - Тельманда 7, 8а,9а,14а;Қарағандыда-Әкімбек және Қарағанды;Көкшетау-степной Чаглинка жағасында: Виноградовка2а,12;
Торғай ойысы ауданында-Дүзбай 6;Қостанайда-Дачная және Евгеньевка;
Маңғыстау-Қызылсу 1;Солтүстік-батыс Үстірт (Айдабол тобы) және оңтүстік-батыс Үстірт ( Дефе-Шағанақ).
Неолиттік революция
Себебі: халық санының өсуі және азық-түлік дағдарысы; Жер жүзіне қоныстану серпілістері.
Тасты өңдеуді жақсарту;
Керамика
Неолиттік революция
Меншік немесе үй шаруашылығынан өндірушіге көшу;
Иемдену – өндіру;
Терімшілік,аң, балық аулаудан – қолөнер, мал бағу, жерді игеру көшті.
