Жакыпбек Алтаев, Аманжол Ңасабек философия тарихы


 3 0 V II тарау. Х І Х -Х Х ғасырдағы философия



Pdf көрінісі
бет201/305
Дата17.10.2023
өлшемі20,78 Mb.
#117665
түріОқулық
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   305
Байланысты:
Философия тарихы Ж Алтай, Қасабек А. 3

2 3 0
V II тарау. Х І Х -Х Х ғасырдағы философия
процесі деңгейіне жетеді. Таным процесіне жетпестен бұрын, «ұлы қателесулер- 
ден» арылу керек, олар Ауробиндо бойынша жетеу:
1. Алғашқы қателесу - күнделікті өмірде кездесетін қателіктер. 2. Құры- 
лымдық қателесу - адамның физикалық, логикалық кұрылымына байланысты 
болатын қателесулер. 3. Психологиялық қателесу, яғни сезімдік тэжірибені шек- 
теу барысында қалыптасатын қателесулер. 4. Эгоистік қателесу - «мендік» қасиет- 
сипаттарды шектеу. 5. Уақыт барысындағы қателесулер. 6. Космостық қателесу- 
лер - жалпы табиғи универсум барысындағы қателіктер. 7. Практикалық қателесу 
- осы жоғарыда аталған қателіктердің салдарынан қалыптасатын қателіктер.
«Адам - эволюцияның ең жоғары, басты жемісі, сонымен қатар адамды руха- 
ни жетілдіруге, тазаруға кедергі жасайтын төменгі бастамалар бар, - дейді Ауро­
биндо, - олар - материя, өмір жэне ақыл-парасат. Яғни осы аталған бастамалар 
адамның рухани жетілуіне, Брахман абсолютке жетуіне кедергі жасайды. Со­
нымен, қорыта келетін болсақ, Ауробиндо Гхоштың қарастырған мәселелері -
адамның рухани тазалығы, Пара-Брахманмен жақындасып, өзін-өзі жетілдіруі.
Жапон философиясы. 
Осы заманғы жапон философиясы қазақ оқырман- 
дарына элі таныс емес. Сондықган оның кейбір басты ерекшеліктеріне тоқгап, ол 
туралы молырақ баяндаймыз.
Экзистенциализм
философиясын отызыншы жылдардың соңында жапон- 
дықтар философиясының ең негізгі ағымы деп санауға болады. Прагматикалық 
философия соғыстың соңында жапон интеллигенциясының арасында кеңінен 
таралған болатын, бірақ кейіннен кұлдырай бастады. Ал неоплатонизм жэне оның 
кейінгі модификациялары аналитикалық философия жэне семантикалық фило­
софия түрінде соңғы жиырма жылда болған, яғни экзистенциализм соңғы соғыс 
жылдарынан кейін де тұрақты позицияда сақталып, жапон қоғамының эртүрлі 
рухани өмірінің сферасында қалыптаса бастады. Осыдан келіп, экзистенциалис- 
тік позициялар Жапонияда жалпы бүтіндей элеуметтік-экономикалық, саяси жэне 
идеологиялық факторлардың эрекетімен анықталады. Оның басты өкілі -


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   197   198   199   200   201   202   203   204   ...   305




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет