Жалпы білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысының ерекшеліктері

339 
таңырқа!», ал 6-сыныпта – «Мен балаң жарық күнде сәуле қуған...» бӛлімдері 
оқытылады. Бірінші бӛлімде (5) қазақтың бас ақыны Абай Құнанбаевтың «Мен 
жазбаймын ӛлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба», «Бірінші сӛз», 
«Жетінші сӛз», «Отыз бірінші қара сӛз» оқытылса, екінші бӛлімде 
С.Торайғыровтың «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы» ӛлеңдері 
оқытылады.
Тӛртінші тоқсанда 5-сыныпта «Отбасы құндылықтары» бӛлімі бойынша 
Т.Нұрмағамбетовтің «Анасын сағынған бала» әңгімесі, Нұрдәулет Ақыштың 
«Нағыз әже қайда?» әңгімесі 6-сыныпта оқытылатын «Тәуелсіздік – қасиет 
тұнған ұлы ұғым» бӛлімі бойынша Е.Жүністің «Менің атым -Тәуелсіздік» 
ӛлеңі, А.Алтайдың «Прописка», Р.Ғамзатовтың «Ана тілі», «Менің 
Дағыстаным» шығармалары ұлттық құндылық мәселелерін шешуге 
бағытталған. 
123-кесте. Жаңартылған бағдарлама бойынша «Қазақ әдебиеті» пәнінен 
шағын жинақты мектептің 5-6-шы біріктірілген сыныптарына арналған оқу 
материалының мазмұнын талдау 
 
№ 
Оқу материалының 
мазмұны 
5-сынып 
Тақырып 
тардың 
сәйкестігі 
(5-сынып) 
Тақырып 
тардың 
сәйкестігі 
(6-сынып) 
№ 
Оқу материалының 
мазмұны 
6-сынып 
5.2.1.1 
«Керқұла атты 
Кендебай» ертегісі 
+ 
+ 
6.1.1.1 
«Аяз би » ертегісі 
5.1.2.1 
«Қобыланды 
батыр»жыры 
+ 
+ 
6.2.4.1 
«Алып Ер Тұңға» 
жыры 
5.3.2.1 
Асан қайғы «Асан 
қайғының жерге 
айтқан сыны» 
аңызы 
- 
- 
6.3.4.1 
Әл Фараби 
«Қашықтасың 
туған жер», 
«Тіршілікте 
құрыштай бол 
тӛзімді» 
5.1.4.1 
Асан қайғы «Асан 
қайғының жерге 
айтқан сыны» 
аңызы 
+ 
+ 
6.3.4.1 
Доспамбет жырау 
«Қоғалы кӛлдер, 
қом сулар», 
«Айналайын Ақ 
Жайық» 
5.1.4.1 
Дулат Бабатайұлы 
«О,Ақтан жас, 
Ақтан жас» 
+ 
+ 
6.2.4.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Мен жазбаймын 
ӛлеңді ермек үшін» 
5.2.4.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Қыпшақ 
Сейітқұл»
+ 
+ 
6.1.4.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Ғылым таппай 
мақтанба» 
5.2.4.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Атымтай Жомарт» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Бірінші сӛз» 

340 
5.3.3.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Дүние қалай етсең 
табылады» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Жетінші сӛз», 
«Отыз бірінші сӛз» 
5.1.2.1 
А.Байтұрсынұлы 
«Егіннің бастары» 
мысалы 
- 
- 
6.1.4.1 
С.Торайғыров 
«Шығамын тірі 
болсам адам 
болып», «Шәкірт 
ойы» 
5.3.4.1 
«Адамдық 
диқаншысы» ӛлеңі 
- 
- 
6.2.2.1 
С.Мұратбеков 
«Жусан иісі» 
5.1.1.1 
5.1.2.1 
Б.Соқпақбаев 
«Менің атым 
Қожа» хикаяты 
- 
- 
6.1.1.1 
О.Бӛкей «Тортай 
мінген ақ боз ат» 
5.1.3.1 
М.Қабанбай 
«Бауыр» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Қалқаман 
Әбдіқадыров 
«Қажымұқан» 
5.1.3.1
Т.Нұрмағамбетов 
«Анасын сағынған 
бала» әңгімесі 
- 
- 
6.1.4.1 
Е.Жүніс «Менің 
атым-Тәуелсіздік» 
ӛлеңі 
5.1.3.1 
Нұрдәулет Ақыш 
«Нағыз әже 
қайда?» әңгімесі 
- 
- 
6.1.1.1 
А.Алтай 
«Прописка» 
5.1.3.1 
Д.Лондон 
«Мексика 
ұлы»әңгімесі 
- 
- 
6.2.2.1 
Р.Ғамзатов «Ана 
тілі», «Менің 
Дағыстаным» 
124-кесте. Жаңартылған бағдарлама бойынша «Қазақ әдебиеті» пәнінен 
шағын жинақты мектептің біріктірілген 6, 8 - сыныптарына арналған 
орта мерзімді жоспардың үлгісі 
 
Оқу 
бағдарламасына 
сілтеме 
Оқу 
мақсаттары 
6-сынып 
Оқу 
мақсаттары 
8-сынып 
Ұсыныл
ған 
оқыту 
іс-
әрекет
тері 
Белсенді 
оқытудағ
ы жұмыс 
түрлері 
Бағалау 
Оқу 
материал
ын 
меңгеруі 
Ресурст
ар 
І тоқсан 
6-сынып 
Отан 
отбасынан 
басталады 
 
8-сынып 
Білім. 
Ғылым. 
Инновация 
6.1.1.1 
тірек 
сӛздер, 
мәтіннің 
бастапқы 
бӛлігін тыңдау 
арқылы 
тақырыпты 
және 
кӛтерілетін 
мәселені 
болжау; 
6.1.5.1 
тірек 
8.1.1.1 
мәтін 
тақырыбы, 
тірек 
сӛздер, 
иллюстрация 
лар 
арқылы 
кӛтерілетін 
мәселені 
болжау; 
8.1.5.1 тірек 
сӛздер, автор 
кӛзқарасы мен 
кӛңіл 
күйі 
Жеке 
және 
топтық 
жұмыс 
түрлері
нде:
1. 
Кӛңіл-
күйлерін 
эмоциял
ық 
тұрақт
1.Теориял
ық шолу.
 (Жеке 
жұмыс)
2. 
Шолу 
жасалған
материалд
ы зерделеу 
және 
талдау 
(Топтық 
жұмыс)
Мадақта
у 
және 
ынталан
дыру 
арқылы 
формати
вті 
бағалау.
Критери
йлері:
1. 
Әңгіменің 
1. 
мәтіндерд
ен деректі 
және 
дерексіз 
зат, 
кӛптік 
мәнді 
есімдерді 
ажырата 
білу,
жазбаша, 
Оқулық, 
жұмыс 
дәптері
, 
үлестір
ме 
құралда
р, 
жазуш
ының 
қосымш
а әдеби 

341 
сӛздер, 
жетекші 
сұрақтар, 
мәтін 
тақырыбы 
арқылы негізгі 
ойды анықтау 
6.2.2.1
тақырып 
бойынша 
диалогты 
бастау, 
жалғастыру, 
аяқтаудың 
ұлттық 
сӛз 
әдебі 
 
мен 
сӛйлеу 
этикеті 
формаларын 
білу; 
6.2.3.1 ауызша 
мәтіндер 
құрауда 
хабарлы 
сӛйлемдердің 
интонациялық 
ерекшелігін 
ескеріп айту 
6.3.2.1 ресми 
стильдегі 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін 
анықтау 
(мінездеме); 
6.3.5.1 
қосымша 
ақпарат 
кӛздерінен 
тақырыпқа 
байланысты 
мәліметтерді 
мәтін 
мазмұнымен 
салыстыру, 
қарама-қайшы 
ақпараттард
ы анықтау 
6.4.4.1
мәліметтерді
жинақтай 
отырып, 
арқылы негізгі 
ойды анықтау 
8.2.1.1 
тұрақты 
тіркестер мен 
кӛркемдегіш 
құралдарды 
қолданып, 
ауызша 
мәтіндер 
құрау;
8.2.4.1 идеялық 
жағынан ұқсас 
мәтіндердегі 
оқиғалар 
желісіне 
бақылау жасай 
отырып,
мазмұнның 
дамуын 
салыстыру 
және талдау 
8.3.2.1 
публицистикал
ық 
стильдің 
(интервью) 
тілдік 
ерекшеліктері 
арқылы 
мәтіндердің 
жанрын 
анықтау; 
8.3.4.1 
мәтіндердің 
түрлерін, 
тілдік 
ерекшеліктерін 
салыстырып,
талдау жасау 
8.4.1.1 
мәтіндердің
жанрлық және 
стильдік 
ерекшелігін 
сақтап, 
интервью 
жазу; 
8.4.3.1 
жазба 
жұмыстарынд
а символ мен 
кейіптеу 
түрлерін 
андыру.
2. 
«Шатт
ық 
шеңбері
». 
3. 
«Миға
шабуыл
» 
сұрақт
ары 
4. 
Композ
ициялық 
құрылы
мына 
талдау
3.Қорыты
ндылау. 
(Интегр.)
4. 
Қысқаша 
мәліметте
рді 
дәптерге 
түсіру 
(Инсер. 
Әдісін 
қолдануға 
болады. 
(жеке 
жұмыс)
5. 
Алған 
білімдерін 
ӛмірде 
қолдану 
жағдайлар
ына 
мысалдар 
келтіру.
мазмұны
н толық 
біледі 
2. 
Жазушын
ың ӛмірі 
мен 
шығарма
шылығын 
толық 
біледі.
3. Әңгіме 
құрылым
ына 
талдау 
жасай 
алады.
4. Әңгіме 
кейіпкерл
еріне 
мінездем
е беріп, 
сипатта
йды.
5. Алған 
білімдері
н ӛмірде 
қолдану 
ға 
мысалдар 
келтіреді
.
ауызша 
жұмыста
рда 
қолдану 
2. 
болжалды
қ 
сан 
есімдерді 
жазба, 
ауызша 
жұмыста
рда 
орынды 
қолдану 
3. 
Алған 
білімдерін 
ӛмір 
жолында 
қолданады
.
оқулық
тары, 
портре
ттері. 

342 
тақырып 
бойынша 
постер жасау; 
6.4.1.1 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін
сақтай 
отырып, 
мінездеме 
жазу 
6.5.1.1 
мәтіндерден 
деректі және 
дерексіз зат, 
кӛптік мәнді 
есімдерді 
ажырата білу,
жазбаша, 
ауызша 
жұмыстарда 
қолдану 
қолданып жазу 
8.5.1.1 
болжалдық сан 
есімдерді 
жазба, ауызша 
жұмыстарда 
орынды қолдану 
6-сынып 
Қазіргі 
қазақ 
ауылы 
мен 
қаланың тыныс-
тіршілігі 
 
8-сынып 
Сауда 
жасай 
білесің бе? 
6.5.2.1 
тыңдалған 
мәтіннің 
негізгі 
мазмұнын 
түсіну, негізгі 
және қосымша 
ақпараттард
ы анықтау; 
6.5.6.1 
тыңдалым 
материалдары
ның мазмұны 
негізінде 
шынайы 
ӛмірмен 
байланыстыр
ып жауап беру 
6.2.4.1 шағын 
кӛлемді
мәтіндегі 
жеке 
эпизодтарды 
сипаттау 
және 
тілдік 
ерекшелігіне 
салыстыру 
жасау; 
6.2.1.1 
тура 
және 
8.1.4.1 
орта 
кӛлемді 
прозалық, 
драмалық және 
поэзиялық 
шығармалардан 
үзінді тыңдау, 
тақырыбы мен 
идеясын 
талдау; 
8.1.6.1 
тыңдалым 
материалдарын
ың 
мазмұны 
негізінде 
деректерді 
келтіре 
отырып, 
дәлелді жауап 
беру 
8.2.2.1 
түрлі 
жанрдағы 
кӛркем 
мәтіндерге 
сүйене отырып, 
кӛңіл-күйді 
білдіруде
ұлттық 
сӛз 
әдебі 
мен 
сӛйлеу этикеті 
Жеке 
және 
топтық
, жеке
жұмыс 
түрлері
нде:
1. 
Оқушы 
назарын
, зейінін 
сабаққа 
аудару.
2. «Мен 
қандайм
ын?» 
психоло
гиялық 
жатты
ғу 
3. 
«Дұрыс,
бұрыс» 
тапсыр
малары 
сұрақт
ары 
4.Ӛлең 
құрылы
сына 
1.Теориял
ық шолу.
 (Жеке 
жұмыс)
2. 
Шолу 
жасалған
материалд
ы зерделеу 
және 
талдау 
.(Топтық 
жұмыс)
3. 
Қорытынд
ылау. 
«Аквариум
» әдісі 
4. 
Қысқаша 
мәліметте
рді 
дәптерге 
түсіру 
(Инсер. 
Әдісін 
қолдануға 
болады. 
(жеке 
жұмыс)
5. 
Алған 
Мадақта
у 
және 
ынталан
дыру 
арқылы 
формати
вті 
бағалау.
Критери
йлері:
1. 
Ӛлеңнің 
мазмұны
н толық 
біледі 
2. 
Ақынның 
 ӛмірі 
мен 
шығарма
шылығын 
толық 
біледі.
3. 
Ӛлең 
құрылым
ына 
талдау 
жасай 
алады.
4. Алған 
1. 
мәтіндерд
ің 
стильдік 
ерекшелігі
н сақтай 
отырып, 
күнделік 
жаза 
алады 
2. 
Алған 
білімдерін 
ӛмір 
жолында 
қолданады
.
3. жазба 
жұмыста
рында 
сӛзге 
қосымша 
жалғауда 
үндестік 
заңын 
ескереді; 
4. 
тақырып 
бойынша 
эссе жаза 
алады; 
Оқулық, 
жұмыс 
дәптері
, 
үлестір
ме 
құралда
р, 
жазуш
ының 
қосымш
а әдеби 
оқулық
тары, 
портре
ттері. 

343 
ауыспалы 
мағынадағы 
сӛздерді 
қолдану, ойын 
әсерлі, 
мазмұнды 
жеткізу 
6.3.2.1 ресми 
стильдегі 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін 
анықтау 
(күнделік); 
6.3.4.1
мәтіндердің 
тақырыбына, 
мазмұндық 
құрылымына 
сүйене 
отырып, 
түрлерін 
салыстыру 
6.4.1.1 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін
сақтай 
отырып, 
күнделік жазу; 
6.4.5.1 жазба 
жұмыстарын
да 
сӛзге 
қосымша 
жалғауда 
үндестік 
заңын ескеріп, 
орфографиялы
қ нормаға сай 
дұрыс жазу 
6.5.1.2 
лексикалық 
мағынасы 
жағынан 
заттың 
сипатын, 
кӛлемін, 
салмағын, 
аумағын 
білдіретін сын 
есімдерді 
ажырата білу, 
формаларын 
қолдана білу; 
8.2.6.1 
кесте, 
диаграмма, 
нұсқаулық 
шартты 
белгілер 
мен 
сызбаларда 
берілген 
ақпаратты 
талдау, 
баға 
беру 
8.3.3.1 прозалық 
және поэзиялық 
шығармаларды
ң 
композициялық 
құрылымын 
анықтау, 
кейіпкердің іс-
әрекетіне 
немесе 
лирикалық 
кейіпкердің 
образына баға 
беру; 
8.3.6.1
тақырып 
бойынша 
бірнеше 
мәтінде 
кӛтерілген 
мәселелерді 
салыстыра 
отырып, баға 
беру 
8.4.2.1 
эссе 
құрылымы мен 
дамуын сақтап, 
тақырыпқа 
байланысты 
берілген мәсе 
ленің оңтайлы 
шешілу 
жолдарын 
ұсыну; 
8.4.4.1 
тақырып 
бойынша 
мәліметтерді
жинақтап, эссе 
жазуда тиімді 
талдау 
жасау 
5. 
Ӛлеңнен 
теңеу, 
метафо
ра, 
эпитет, 
ақын 
термин
дерін 
табу. 
білімдерін 
ӛмірде 
қолдану 
жағдайлар
ына 
мысалдар 
келтіру. 
білімдері
н ӛмірде 
қолдануғ
а 
мысалдар 
келтіреді
. 
5. 
бӛлшектік 
сан 
есімдерді 
дұрыс 
қолдана 
алады 
 

344 
жазба, 
ауызша 
жұмыстарда 
қолдану 
қолдану 
8.5.1.1 
бӛлшектік сан 
есімдерді 
жазба, ауызша 
жұмыстарда 
орынды қолдану 
Бағдарламаларға сәйкес келмейтін және сабақтың бір тақырыптық 
жоспарын әзірлеу мүмкіндігі болмайтын тақырыптарды ӛтуде белгілі бір 
әдістемелерді таңдау арқылы сыныптарды бір пәннің аясында біріктіру әдісін 
қолдану ұсынылады. Бағдарламаға сәйкес емес тақырыптарды оқыту кезінде 
оқытудың сараланған әдістерінен басқа сабақтың әртүрлі кезеңдерінде екі 
сынып үшін бірыңғай педагогикалық тәсілдерді қолдануға болады. Бұл 
біріктірілген сыныптарда оқу процесін ұйымдастыру міндетін шешетін 
мүмкіндіктердің бірі болып табылады. 
ШЖМ-ның әртүрлі жастағы сыныптарында оқу процесін ұйымдастыру 
әдістерін таңдау кезінде педагогтарға зерттеу және жобалау іс-әрекеттеріне 
ерекше назар аудару қажеттілігі кӛрсетіледі. Олар ШЖМ-да оқу процесін 
тиімді ұйымдастырудың үлкен мүмкіндіктеріне ие, бұл осындай мектептердегі 
білім беру процесінің ерекшеліктеріне байланысты. Бір жағынан мұғалім білім 
алушылардың тұрақты құрамымен және белгіленген кесте бойынша сабақ 
жүргізеді. Екінші жағынан, сынып әртүрлі жастағы білім алушылардан 
құралған және бір сабақта бірнеше пән оқытылады. 
ШЖМ білім алушыларын оқытудағы ескеру қажет: 
 білім алушылардың қажетті базалық білімі және оларға табысты 
жұмыс істеу үшін қажетті техникасы болуы тиіс; 
 білім алушылар олардан не күтілетінін нақты түсінуі тиіс; 
 білім алушылардың барлығы болмаса да, басым кӛпшілігі 
тапсырманы дұрыс орындауға қабілетті болуы тиіс. 
 Білім алушылардың жұмысы қауіпсіз болуы тиіс: педагогтың 
бақылауынсыз ықтимал қауіпті құралдарды, сондай-ақ жарамсыз құралдарды 
пайдалануға қатаң тыйым салынады; білім алушыларға ӛзінің зерттеу мен 
жобалау жұмысында ӛмірі мен денсаулығы үшін қауіпті заттарды пайдалануға, 
ықтимал қауіпті жануарлар мен ӛсімдіктермен (улы, агрессивті, инфекция 
жұқтырған және т.б.) байланыста болуға тыйым салынады. 
ШЖМ білім алушыларының зерттеу және жобалау қызметін 
ұйымдастыру, жаңартылған білім мазмұнындағы оқу бағдарламаларын 
бейімдеу бойынша педагогтарға әдістемелік қолдау кӛрсету үшін бастауыш, 
негізгі орта мектеп деңгейінде біріктірілген сыныптар үшін пәндер бойынша 
ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді жоспарлардың үлгілері 

жүктеу/скачать 5,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: