Жалпы психология



Pdf көрінісі
бет101/214
Дата24.09.2024
өлшемі11,67 Mb.
#145484
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   214
Байланысты:
Жалпы психология

§3. Естіқ турлері
Есті материалды есте қалдыру, есте сақтау және қайта 
жаңғырту қызметін атқаратын психофизиологиялық үрдіс 
ретінде анықтауға болады. Кейбір адамдар, мәселен, өте қиьш
204


есте қалдырады, бірақ оның орнына жақсы қайта жаңғыртады 
жөне есінде қалған материалды есінде үзақ сақтайды. Бүл 
адамдардың үзақ мерзімді есі жақсы дамыған. Кейбір адамдар 
бар, керісінше, тез есте қалдырады, бірақ оның орнына есте 
қалдырғанын тез үмытады. Оларда қысқа мерзімді және 
жедел ес күшті дамыған болады.
Ес формалары мен түрлерін жіктеу үшін бірнеше 
негіздемеяер баршылық. Бүл жағдайда естің жекелеген түрлері 
үш негізгі өлшемдерге сәйкес жіктеледі: 1) іс - әрекетте 
үстемдік ететін психикалық белсенділіктің сипаты бойынша 
есті қозғалыс, эмоциялык, бейнелік және создік-логикалық ес 
деп бөледі; 2) іс-ерекетгің мақсаттарының сипаты бойынша 
ырықсыз және ырықты ес деп боледі; 3) материалды есте 
Қалдыру жөне есте сақтау үзақтығы бойынша қысқа мерзімді, 
үзақ мерзімді жене жедел ес деп бөледі.
Қозғалыс ес — бүл өртүрлі қозғалыстар және олардың 
жүйелерін есте қалдыру, есте сақтау және қайта жыңғырту. 
Естің басқа түрлеріне қарағанда естің осы түрі анық 
байқалатын адамдар кездеседі. Кейбір адамдар өзінде 
Қозғалыс есінің барлығын байқамайды. Естің бүл түрінің 
ерекше мәні зор, қозғалыс есі өртүрлі практикалық жөне 
еңбек дағдыларын қальштастыру үшін негіз болып табылады. 
Жақсы қозғалыс есінің белгілеріне адамның дене жағынан 
шьіныққандығы, еңбекке шеберлігі, “алтын қолдар” жатады.
Барлық адамдар қозғалыс есін меңгереді. Бірак оньщ әрбір 
адамда байқалуы әртүрлі іске асады. Осы дара 
айырмашылықтар екі жағдайға байланысты: 1) ағзаның туа 
біткен дене ерекшеліктеріне байланысты; 2) қозғалыс 
Дағдыларын қалы птасты руда дүрыс үйренудің, 
жаттығулардың 
дөреж есіне 
байланы сты . 
Дара 
ерекшеліктерінің нәтижесінде (туа біткен және өмірде 
Қалыптасқан) әрбір адам жүруде, жазуда, еңбекте, ойында, 
спортта жөне т.б. қозғалыстардың озшдік қарқынын, стилш 
меңгереді. 
-
Қозғалыс есі генетикалық түрғьщан (озінщ паида оолу 
жағынан) естің басқа түрлерінен бүрын келеді. Балада 
Қозғалыс есінің 
алғашқы 
байқалуы омірінің алғашқы аиьша 
Жатады. Алғашқыда балалар карапайым қозғалыстардыңтар 
шеңберін меңгереді. Содан кейін, қозғалыстардьі
есте
^алдыру 
Және қайта жанғырту жағымды түрде кеңеи 
ү 
>
күрделі қозғалыстарды қамтиды. 
^„
оімлрпітін
есі
Эмоциялык ес -


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   214




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет