§4. Қазақтың улттық мінез бітістері
Қазақ халқының үлттық мінезінің басқа халықтармен
салыстырғанда өзіндік ерекшеліктері бар. Қазақ халқы
ғасырлар бойы көшпенді ғүмыр кешкендіктен оның үлтгық
психологиясы мен мінез бітістері өзі өмір сүрген ортаның
елеуметтік, экономикалық жағдайларына, медениеті мен
тарихына, табиғатына сөйкес өскелең үрпаққа төлім-тәрбие
берудің ө зін д ік п сихологиялы қ талап-тілектерін
калыптастырады.
Үлтымыздың болашақ жас үрпағына қойылатын ең басты
мақсаттарының бірі жан-жақты үйлесімді дамыған,
психологиялық жағынан жетілген өз елін сыртқы жаулардан
қорғай білетін ерж үрек ж ауынгер, еңбексүйгіш ,
қиыншылыққа тезе білетін, ата тегін, салт-дәстүрін
қастерлейтін “сегіз қырлы, бір сырлы азаматты” төрбиелеу
болды.
Қ азақ халқы н ы ң үлтты қ м інезі және үлттық
психологиясы хақында XX ғасырдың басында қазақ
халқының ояну дәуірі туғызған алыптарымыз Әлихан
Бөкейханов, Міржақып Дулатов, Мағжан Жүмабаев, Халел
Досмүхамедов, Мүстафа Ш оқай жөне т.б. үлтжанды
зиялыларымыз мөселе көтеріп, кезінде күн тәртібіне қоя
білді. Бүгінде бүл мөселе күн тәртібінен түспей отырған
өзекті мөселелердің бірі.
Үлттық болмыс-бітім адам мінезінен, іс-әрекетінен
ерекшелене көрінетін түрақты қүбылыс.
Үлтгық мінез-қүлық сол үлтқа тән ерекшелік болып
табылады. М ысалы, қазақтарды ң үлттық мінезіне
бауырмалдық, ақжарқындық, қонақжайлык қасиеттер тән.
Бүдан бүл мінездің қасиеттері басқа халықтарда жоқ,
кездеспейді деген үғым тумауы керек. Алайда, бүл қасиетгер
қазақ халқының мінез-қүлқында басымырақ аңғарылуы
мүмкін .
Үлтгық мінез, үлтгық болмыс, үлттық психология туралы
айтқаңда ең алдымен халқымыздын кеңжазира даласы сияқть1
дархандығы,
Достарыңызбен бөлісу: