Қазақтың этнопсихологиясының атасы, көрнекті психолог
ғалым Құбығүл Бозайүлы Жарықбаев қазақтың үлттық
бітістері туралы былай деп жазды: “Сүлулығының әсерінен
ғасырлар бойықалыптасқандарханжомарггық, адамғадеген
мейірімділік пен өнерпаздық, биосферасының өзіндік
ерешелігінен туындаған асқан қонақжайлық, жойқын соғыс
пен қуғын-сүргінге үшырау салдарынан тірнектеп жинаған
рухани мүраны өсер үрпаққа жеткізу ниетінен қалыптасқан
- балажандық, үнемі мал шаруашылығымен айналысудан
қанымызға малжандылық, ешуақытта басқа жүрттың жеріне
көз алартпаған бейбітшіл саясат, өзі тиген дүшпанның
қабырғасын қақырататын көзсіз батырлық, “мың өліп, мың
тірілген” кездердегі керемет шыдамдылық пен барға
қанағатшылық — біздің үлттық мінезіміздің жоталы бітістері,
халқымыздың үлттық мақтанышы1.
Мінез туралы ілім — характерологияның өзіндік даму
тарихы бар.
Характерологияның негізгі мәселелері ғасырлар бойы
мінез
юттерін орнатужәне әртүрлі
жағдайларда, адам мінез-
қүлқын жобалау мақсатында оларды анықтау болды. Мінез
жеке түлғаның өмірге келгеннен кейін қалыптасатын
Қүбылыс болғандықтан, қазіргі көптеген қолданылып жүрген
оның ж іктелуі жеке түлғаны ң дамуының сыртқы
факторларының негіздерінен бастау алады.
Шет ел ғалымдарының мінез типтерін жіктеудің негізіне
жатқызған негізгі өлшемдерін қарастырып көрелік.
Типологияның негізіне биотиптерді жатқызған мінез
жіктелулерін биологиялық деп атауға болады, демек, мінез
------ ;
і»
----------------- -
/
і
^
от
/
ф л п п
С
і
ЛТ
ч
ТТДЫН Т О Л Ы К Т а И
Достарыңызбен бөлісу: