Жалпы психология
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
| делінбей,
создік-логикалық деп аталады. Сөздік-логикалық есте негізгі орынды екінші сигнал жүйесі атқарады. Естін, осы түрі ғылъши к,ызметкерлерге, жогары оқу орындары оқушыларына тән болып табылады. Создік-логикалық есті меңгерген адам оқигалардың мәнін, қандай да болсын долелдеудің логикасын, оқыған мәтіннің мәнін жоне т.б. тез және дөл есте қалдырады. Бүл мәнді ол озінің сөзімен бере алады. Создік-логикалық ес басқа түрлеріне қараганда жетекші ес болып табылады, оның дамуына естің барлык басқа түрлерінің дамуы байланысты. Іс-өрекеттің мақсатына қарай есті ырықсыз және ырыкты деп боледі. Ырықсыз ес дегеніміз автоматты түрде, адам 206 тарапынан ешқандай күш салмай, алдына арнайы мнемикалық міндет қоймай материалды есте қалдыру және қайта жаңғыртуды айтады. Екінші жағдайда осындай м ақсат міндетті түрде қатынасады, иә ырықты есте қаддыру немесе кайта хаңғырту үрдісі адамнан ерік-жігерді қажет етеді. Материалды есте қалдыру жэне есте сақтау үзақтығы бойынша қысқа мерзімді, үзақ мерзімді және жедел ес деп бөледі. Қысқа мерзімді ес — материалды есте сақтау белгілі аз кезеңге шектеулі ес. Қысқа мерзімді ес үзақтығы үлкен емес (бірнеше секунд немесе минут), бірақ қазір ғана қабылданған затгар мен күбылыстарды дәл қайта жаңғырту үшін жеткілікті үрдіс. Үзақ мерзімді ес салыстырмалы түрде қабылданған материалды есте сақтаудьщ үзақтығымен және беріктігімен сипатгалады. Үзақ мерзімді ес акпаратгы есте сақтаудың үзақ мерзіміне есептеледі. Жедел ес дегеніміз қьісқа мерзімді ес пен үзак мерзімді естің аралығындағы (аралық жағдайда) есті айтамыз. Ол алдын ала анықталған мерзім бойында материалды есте сақтауға есептелген. Адамның өмірі мен іс-әрекетінде қысқа мерзімді және үзақ мерзімді естің маңызы әртүрлі. Қысқа мерзімді ес іс- әрекетгің жекелеген түрлері мен әрекеттеріне кызмет етеді. Қысқа мерзімді естің үқсас көріністері стенографистің, оператордың, тез іске асатын іс-әрекеттің басқа түрлері өкілдерінің жүмысында байқалады. жүктеу/скачать 11,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|