Жалпы психология
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
- Бұл бет үшін навигация:
- §4. Арман ңиялдың ерекше турі
| к ең іл -к ү й ге
байланысты. Бүл сезімдер неғүрлым күшті болған сайын, қиял бейнелері соғүрлым күштірек, анығырақ болады. Эмоциялык, сезімтал адамдар күшті қиялымен ерекшеленеді. Ал сезімталдыгы елсіз, салқын қанды адамдарда қиялдьхң бейнелері кеп жағдайда сүреңсіз жөне өлсіз келеді. Қиялдын күші көп жағдайда адамның жалпы жағдайына және онын жүйке жүйесіне байланысты: сергекгігіне немесе шаршауына, денсаулығына немесе аурудығына қатысты. Бәрімізге белгілі, жогары температура ж а ғд а й ы н д а фантазияның қызметі арта түседі, пайда болған бейнелер анықтылығымен ерекшеленеді. Қиял бүл жерде түс көру түрінде іске асады. Жүйке жүйесінің ауруға ш алды кканда 256 фантазия бейнелері қабылдаудың анықтылық жөне күшті жағдайына жеткенде галлюцинацияға айналады. Галлерцинация дегеніміз перцептивтік іс-өрекеттің патологиялық бүзылуы болып табылады. Жүйке жүйесінің ауру жағдайында шындық заттарды адамдардың теріс қабылдауын — иллюзиялардың жасалуын айтады. Қиялдың шығармашылық үрдістегі рөлін бағалау өте қиын. Шығармашылық жеке түлғаның барлық қасиетгерімен тығыз байланысты жене белгілі бір жағымен шектелмейді. Шығармашылық психологиясы барлық нақтылы анық түрінде көрінеді: жаңалық ашушы, ғылыми, әдеби, көркемдік жене т.б. §4. Арман ~ ңиялдың ерекше турі Шығармашылық қызметке фантазия да кіреді. Бірақ көп жағдайда қиял үрдісі адамның практикалық әрекетінде міндетті түрде іске аса бермейді. Кей жағдайда бүл үрдіс адамның іске асырғысы келетін бейнені жасауда ішкі іс- әрекеттің ерекше түрінде байқалады. Әрбір адам өзінің болашағы туралы міндетті түрде ойлайды, оны жоспарлайды. Адамның болашақтағы қажетгілік туралы ойлары арман деп аталады. Арман айқын немесе күңгірт болуы мүмкін. Арман — шындықты озгертуге бағытталған адамның шығармашылық күштерін өмірге енгізудің қажетгі шарты. Ол ғылыми көрегендіктің элементі болып табылады. Арман адамды талпындыратын, итермелейтін себеп немесе іс- өрекеттің түрткісі болып табылады. Адамдардың практикалық, өндірістік іс-әрекетінде фантазияның рөлі орасан зор. Егер бізде болашаққа қажетгілік бейнесі болмаса, біз белсенді еңбек ете алмас едік және аддымызға өмір қойған қиьшшылықтарды жеңе алмаған болар едік. Армансыз адам - кездейсоқ өмірлік жағдайлардың жетегіндегі қүрал болар еді. Адам неғүрлым аз армандаса, солғүрлым ол енжар және еріксіз келеді, солғүрлым жағымсыз ықпалдарға аз қарсылык білдіреді. Керісінше, үлкен арманды адам кездейсоқ ықпалдарға берілмейді, қойған мақсатына табанды түрде үмтьша біледі. Міне, осыңцай болашаққа бағытгалған арман жүктеу/скачать 11,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|