Жалпы психология
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
| қонақжайлығы,
өруақытта да қатігезді і, зорлық-зомбылықты білмейтін, колъмэн юв^в жасауға, қол үшын беруге даяр түратын қа Р бауырмаддык, қ° нзк ж а ^ ік к ^ и е т е р м е н адтартөзилшлш, Қиыншь^ыкгар” Р5олНүшын беруге әркашан лаярлыгы. 327 қайырымдылығы, үлкенге деген қүрмет, кшііге ізет көрсету үлттық мінезімізге, үлттық болмысымызға, үлттық менталитетімізге тән адамгершілік сапалар болып табылады. Сөз жоқ, халқымыздьщ психологиясьшдағы, үлтгық мінезіміз бен болмысымыздағы асыл қасиеттер туралы әртүрлі себептермен қазақ жерінде болтан шетел ғалымдары да, XX бас кезіндегі үлт зиялылары да ерекше тебірене жазған болатынды. ‘ 70 жылдай өмір сүрген кеңестік тоталитарлық жүйе үлттық мөселелерді, өсіресе, үлттық психология мен өдеп, үлттық мінез-қүлық, үлттық тіл мөселелерін күн тәртібіне қоюға тиым салды. Бүл көкейтесті мөселелер сол кезеңнің солақай саясатының салдарынан халқымыздың рухани мүрасы мен этнопсихологиялық ерекшеліктері ескерілмеді. Еліміздің егемендікке қолы жетіп, төуелсіздік алуына байланысты үлттық психология, үлттық болмыс, үлттық мінез-қүлық мөселелеріне ерекше мөн беріле бастады. Халқымыздың ішкі жан сыры, мінез-қүлқы, іс-өрекеті, дүниеге көзқарасы бір-бірінен ажырағысыз, біртүтас дүние сияқты. Адам өскен сайын оның мінез-қүлқы да байсалды бола түседі. Әр адамның бір-біріне үқсамайтын өзіндік дара ерекшелігіне сөйкес мінез-қүлқы да, үлттық жан сыры да әртүрлі болады. Қазақтың мінезі мен ішкі жан дүниесі, жалпы алғанда, басқа халықтардың мінез-қүлқы мен жан дүниесіндей төзімділік, байсалдылық, көнбістік, арындылык, қы збалы қ, ж айбасарлы қ, үялш ақты К , м ы рзалы қ, қон ақж ай лы қ қаси еттер ін ің б асқ а халы қтарм ен салыстырганда бірі кебірек, бірі азырақ болуы мүмкін. ' Біреудің оғаш мінезін көрсе, халқымыз “көргенсіз екен” деп күстаналайды. Жастардың бойында жағымды мінез- қүлық пен өдет-ғүрьшты төрбиелеу жөне қалыптастыру үшін көргенді болу шарт екен. Қазақ халқы үрпағының бойыңда жағымды мінез-қүлықты қалыптастыруға тек көрсету, үлгі- өнеге ету арқьшы козін жеткізе алады екен. “Сойлей-сөйлей шешен боларсың, коре-коре көсем боларсың” деген қағидалар бостан-бос айтылмаса керек. Ал қазақта “көргеннен кәзақы алады” деген де бар. Бүл нақылдың мәні: елгі көргендерін қайталамай, соған жүктеу/скачать 11,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|