Жалпы психология
Үйымшылдық қүндылық- бағдарлы бірлік ретінде бүл
жүктеу/скачать 11,67 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы психология
- Бұл бет үшін навигация:
- §5. Психологиялық үйлестділік
| Үйымшылдық қүндылық- бағдарлы бірлік ретінде бүл
топтыц бағасы, үстанымы мен бағытыныц сәйкес келу дәрежесін корсететін топ ішілік байланыстар жүйесінің сипаттамасы. §5. Психологиялық үйлестділік Түлға аралық қатынастар адамдардың үйлесілімділігінде байқалады. Үйлесімділік - бірлескен іс-әрекетті орындауда жетістікке жетуге көмектесетін қарым-қатынас үрдісінде адамдардың сапаларының тиімді үштасуы. Үйлесілімділіктің төрт түрін кездестіруге болады: дене, психикалық- физиологиялық, өлеуметгік-психологиялық жөне өлеуметгік идеологиялық. Дене үйлесімділігі — бірлескен іс-әрекетгі орындауда екі немесе бірнеше адамның дене қасиеттерінің үйлесімді үштасуьшда аңғарылады. Мәселен, су спортьшьщтүрлерінің бірі ескек есу (байдарка, каноэ, академиялық есу) сияқты түрлерінен команда мүшелерін іріктегенде дене жағынан бірдей спортшыларды таңдайды. Сонымен қатар спорт түрлерінде спортшыларды әртүрлі салмақ категориялары бойынша бөліп, жарыс үйымдастырады (бокс, күрес, салмак көтеру т.б.). Олай етіп болудің себебі дене жағынан спортшыларды бір-бірімен теңестіру, дене, анатомиялық жағынан үйлестіру мақсатында іске асады. Психикалық-физиологиялық үйлесілімділіктің негізін анализаторлық жүйелерінің ерекшеліктері, сонымен қатар темпераментінің қасиетгері жатады. Бүл үйлесімділіктін түрі — адамдардьщ бірлескен іс-ерекетінде анализатор жүйесінде сезгіштік шешуші қызмет атқарады. Мәселен, тігін фабрикасында бірге жүмыс істейтін екі тексеруші өйелдің көру түйсігінің әртүрлі сезгіштігіне байланысты бір-бірімен үйлеспейтіндігін атай аламыз. Олардың еңбек өнімділігі жоғары болмайды. Үйлесімділіктің бүл түрінде темпераменттің мөні ерекше. Қарым-катынаста екі өртүрлі темпераментгегі (холерик және флегматик) адамдар бір-бірімен жақсы үйлеседі. Бірдей темпераменттегі адамдар нашар үйлеседі (екеуі де холерик). Сол сияқты отбасы мүшелері бір темпераменттен болған жағдайда үйлесілімділік нашар болуы мүмкін. |