10.1.5.1 Мәтінде көтерілген мәселеге автор мен оқырманның қарым-қатынасын ескере отырып, сұрақтар құрастыру және бағалау;
10.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай көпшілік алдында тиісті сөйлеу әдебін сақтай отырып, дұрыс сөйлеу.
Тапсырма жұппен орындалады. Оқушыларға 200-250 сөзден тұратын тақырыпқа қатысты мәтіндер беріледі, оқушы жеке отырып оқиды. Оқушылар мәтінді оқу барысында мәтіннің мазмұнын түсінеді.
Тыңдаушы жұбы мәтін мазмұны. Онда көтерілген мәселелер бойынша 2 сұрақтан қояды, Көтерілген мәселені талдайды, негізгі ойды анықтайды. Екінші оқушы да осы тапсырманы қайталайды. Бағалау екі оқушыға жеке-жеке қойылады. Оқушының сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, әуез, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдануы бағаланады.
Тыңдалым мен айтылым
сабақтан тыс, қосымша уақытта
өткізіледі (әр білім алушыға 3-5 минут
беріледі).
10
1-2
10.2.3.1 көпшілікке арналған дәрістің құрылымы мен рәсімделуін білу, жанрлық ерекшеліктерін талдау;
10.2.6.1 белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын жүйелі қолдана білу;
Толық жауапты
қажет ететін сұрақтар
Бірге есептегенде көлемі 150-200 сөзге жуық мәтін беріледі. Жанры, көзделген аудиториясы, мақсаты, мазмұны, стилі, тіліне салыстырмалы талдау жасай отырып, екі мәтіннің ұқсастығы және айырмашылығы анықтайды.
Тапсырмалар және балл қою кестесі үлгісі «Қазақ тілі» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары І нұсқа Тыңдалым және айтылым Тапсырма
Мәтінді мұқият оқыңыз. Мәтіндегі ақпаратты қолданып, көтерілген басты мәселені анықтаңыз. Өз көзқарасыңызды жан-жақты тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз.
Өз жұбыңызды мұқият тыңдаңыз. Оның мәтіні, онда көтірлген мәселе бойынша маңызды деп санайтын 2 сұрақ қойыңыз. Оның мәтінінің басты идеясын анықтауға белсенді қатысып, пікіріңізді білдіріңіз.
[10]
А мәтіні АЛТЫН АДАМ Біздің түп-тамырымызға жаңаша көзқараспен қарауға жол ашып, əлемдік ғылым үшін сенсация саналған жаңалық – 1969 жылы Қазақстанның Есік қорғанынан табылған, өнертанушы ғалымдар арасында «қазақстандық Тутанхамон» деген атқа ие болған «Алтын адам». Бұл жауынгер талай тылсым құпияның бетін ашты. Біздің бабаларымыз əлі күнге дейін өзінің асқан көркемдігімен тамсандыратын аса жоғары деңгейдегі көркем дүниелер жасаған. Жауынгердің алтынмен апталған киімдері ежелгі шеберлердің алтын өңдеу техникасын жақсы меңгергенін аңғартады. Сонымен бірге бұл жаңалық Дала өркениетінің зор қуаты мен эстетикасын əйгілейтін бай мифологияны паш етті. Дала халқы өз көсемдерін осылайша ұлықтап, оның мəртебесін күн секілді құдірет деңгейіне көтеріп асқақтатқан. Қорымдағы сəн-салтанатты жасау-жабдықтар ежелгі бабаларымыздың зияткерлік дəстүрлерінен де мол хабар береді. Жауынгердің жанынан табылған күміс кеселердің бірінде ойып жазылған таңбалар бар. Бұл – Орталық Азия аумағынан бұрын-соңды табылған жазу атаулының ішіндегі ең көнесі.
ТҮРКІ ӘЛЕМІНІҢ БЕСІГІ Қазақтардың жəне Еуразияның басқа да халықтарының тарихында Алтайдың алар орны ерекше. Осынау асқар таулар ғасырлар бойы Қазақстан жерінің тəжі ғана емес, күллі түркі əлемінің бесігі саналды. Дəл осы өңірде біздің дəуіріміздің І мыңжылдығының орта шенінде Түркі дүниесі пайда болып, Ұлы дала төсінде жаңа кезең басталды. Тарих пен география түркі мемлекеттері мен ұлы көшпенділер империялары сабақ тастығының айрықша моделін қалыптастырды. Бұл мемлекеттер ұзақ уақыт бойы бірін-бірі алмастырып, орта ғасырдағы Қазақстанның экономикалық, саяси жəне мəдени өмірінде өзінің өшпес ізін қалдырды. Орасан зор кеңістікті игере білген түркілер ұланғайыр далада көшпелі жəне отырықшы өркениеттің өзіндік өрнегін қалыптастырып, өнер мен ғылымның жəне əлемдік сауданың орталығына айналған ортағасырлық қалалардың гүлденуіне жол ашты. Мəселен, орта ғасырдағы Отырар қаласы əлемдік өркениеттің ұлы ойшылдарының бірі – Əбу Насыр Əл-Фарабиді дүниеге əкелсе, түркі халықтарының рухани көшбасшыларының бірі Қожа Ахмет Ясауи Түркістан қаласында өмір сүріп, ілім таратқан. ( 254 сөз)
Н.Назарбаев «Ұлы даланың жеті қыры» мақаласы
Ә мәтіні. Еуразиялық экономикалық одақтың күретамыры экономика десек, сол экономиканы өркендетудің бір тармағы - интеграция. Жалпы, интеграция дегеніміз - кеңейтілген экономикалық кеңістік құру мақсатында егеменді мемлекеттерді біріктіру үдерісі. Онда тауар, инвестиция және жұмыс күші еркін айналымда болады. Әлемдік тәжірибеде интеграциялық бірлестіктердің еркін сауда айналым аймағы, Кеден одағы, ортақ нарық, экономикалық одақ, бірыңғай экономикалық кеңістік сияқты ұйымдастырушылық-құқықтық нысандары бар. Бүгінгі таңда республикамыз еніп отырған Кеден одағы тауар айналымының кеңістігін қалыптастырып, бәсекеге қабілетті өнім өндіруге ықпал етуде. Үстіміздегі жылды еуразиялық интеграция үдерісі үшін маңызды жыл деп атауға болады. Сөз реті келгенде айтып өтсек, Елбасының Еуразиялық экономикалық одақ құру идеясы жиырма жылды артқа тастап, қиын жолдан өтті. Тұтастай алғанда, интеграция – жеке элементтерді біртұтас бүтін дүниеге біріктіру деген сөз. Артықшылығы еш саясатсыз таза экономикалық тұрғыда жұмыс істеу деп те түсінген дұрыс. Бұл орайда, біздің ауданымыздағы республика жұртшылығына кеңінен танымал «Райымбек Агро» («Айналайын» сүт өнімдері), «Филип Моррис Қазақстан», «Джей Ти Ай Қазақстан» (темекі өндірісі), «Амкор Табако Қазақстан» (темекі қорабын шығаратын өндіріс), «Берикап Қазақстан» (қақпақтар өндірісі), «Дархан МНМ» (арнайы әскери аяқ киім өндірісі), «Danon Berkut» (сүт өнімдері), «Sonik» (профильді трубалар өндірісі), «Медиатекс Н» (бас киім өнімдері), «Даму» индустриялық орталығы сынды кәсіпорындарды ерекше атай отырып, осы өндіріс орындарынан түсетін пайда еселенер деген үміт бар. Өйткені, үзіліссіз жұмыс істеп тұрған өндіріс орнының құрылғылары ескіргенде, қандай да бір бөлшегі жарамсыз болып ауыстыруға тура келгенде сол қажеттілікті сырттан әкелуге тура келмей ме? Міне, сонда Еуразиялық экономикалық одақтың пайдасын зауыттар мен фабрикалар көретіні анық. Ал ауданға келетін пайда өндіріс орны қажеттілігін қолжетімді бағаға сатып әкеліп орнатса, шығаратын өнімінің өзіндік құны арзандығын сақтамай ма? Ол дегеніміз, шикізатқа сұраныс артып, тіпті, қосымша жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік тудыру болып табылады. Сондықтан, Еуразиялық экономикалық одақтан күтеріміз көп. (260 сөз)