Жамбыл облысы әкімдігі білім басқармасының



бет16/16
Дата25.11.2023
өлшемі14,81 Mb.
#127192
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Бөлім

Тексерілетін

оқу

Ойлау

Тапсыр

Тапс

Тапсыр

Орында

Бал

Тарау







мақсаты




дағдылар

ма

ырм

ма түрі

уға

л*

бойын













ының

саны*

а №

*

кететін




ша













деңгейі




*




уақыт,




балл

























мин*








































6.4А

6.6.1.1 Экожүйе құрамдас

























Экологи

бөліктерінің өзара




























я және

байланысын график




Қолдану

1

1

ҚЖ

2

2







тұрақты

түрінде көрсету және




























даму

түсіндіру































6.6.1.2 Экожүйе































ауысымдарының




Қолдану

1

2

ҚЖ

3

4










себептерін түсіндіру






















14







6.6.1.3 Экологиялық










3

ҚЖ

3

1







пирамидада энергия мен

Қолдану

2































заттардың ауысуын


































4

ТЖ

4

2










түсіндіру


















































































6.6.2.2 Әртүрлі




Жоғары

1

5

ТЖ

3

3










экожүйедегі тірі




деңгей

























ағзалардың көптүрлілігін

дағдылар

























зерттеу




ы

























6.6.3.1 Өзінің




Жоғары

2

6

ҚЖ

3

1










аймағындағы кейбір




деңгей































7

ҚЖ

4

1










экологиялық мәселелердің

дағдылар













себептерін талдау




ы






















6.4В

6.7.1.1 Әлемді өзгерткен

Жоғары

1

8

ТЖ

4

1

6




Әлемді

деңгей






















жаңалықтардың маңызын






















өзгертет

дағдылар






















талқылау

























ін







ы






















жаңалы































6.7.1.2 Жаратылыстану




Жоғары

1

9

ТЖ

4

2







қтар

ғылымдарын дамытуда




деңгей

























қазақстандық




дағдылар

























ғалымдардың үлесін




ы

























талқылау































6.7.2.1 Ғылымның




Жоғары

1

10

ТЖ

10

3










келешектегі




деңгей

























зерттеулерінің




дағдылар

























бағыттарына болжам




ы

























жасау




























Барлығы:
















40

20

20




Ескерту































«Жаратылыстану» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалау тапсырмалары



  1. а) Суреттегі экожүйеге атау бер






b) Осы экожүйе компоненттерінің байланысын сызба түрінде көрсет.


с) Олардың қайсысы продуцент (түзуші), редуцент(ыдыратушы) немесе консумент(тұтынушы) болатынын жаз



[3]
2. а) Экожүйе өзгерісін тудырушы 2 себепті жаз
1
2


b) Редуценттер экожүйенің ауысуына әсер етуін жаз

[3]


3.Экологиялық пирамидада энергия мен заттардың ауысуын сипаттаңыз

[2]

4.Суреттегі экожүйеге жоспар бойынша сипаттама бер




а) Экожүйеде берілген түрлерді анықта

b) Экожүйенің азықтық тізбегіне мысалдар келтір

[2]



  1. а) Суреттегі экожүйеде қай тірі ағзалардың көптүрлілігі басым екенін анықтаңыз





b) Өз таңдауыңызды түсіндіріңіз

[3]
6. Қазіргі таңдағы экологиялық мәселелердің бірі – қалдықтардың жиналуы. Ел аумағындағы тау-кен өндірісі кешені жұмысы салдарынан 20 млрд тоннаға жуық қалдық пен 230 тонна радиоактивті металл жиналған. Үлкен көлемді улы заттар Қарағанды, Шығыс Қазақстан,Павлодар және Қостанай облыстарында шоғырланған. Қалдықтардың жиналып қоршаған ортаға тигізетін себептерін атаңыз




[1]

  1. Тау-кен қалдықтарымен күресу жолдарын ұсыныңыз


[1]

  1. Біздің әлемімізді өзгерткен ашылулардың бірі ол – теңізде жүзу. Ескегі бар қайық адамның алғашқы көлігі болды, әсіресе өзен және теңізге жақын тұратындар үшін. Теңізде жүзудің тарихы адам ойлап тапқан ұңғыланған нақ осы қайықтан басталады. Бұл жаңалық әрі қарай кеме түрінде (суасты кемесімен қоса) жалғасын тапты.

Кемелердің(суасты кемесі) пайда болуы әлемнің дамуы мен шаруаш үшін қандай маңыздылыққа ие болғанына мысал келтір

[1]






Василий Григорьевич Фесенков – астроном астрофизиканың негізін қалаушылардың бірі, ҚазССР ҒА академигі

Ғалымның қазақ ғылымының дамуына қосқан үлесін атаңыз




[1]

  1. а) Ғылыми болжам дегеніміз не?


b) Болжау әдістерін қолданып ауа райын бақылуаға болады ма? Ауа райын болжау мәселенің кезеңдерін жаз

[3]


Балл қою кестесі





Жауабы

Балл

Қосымша

1

а) Су экожүйесі
b) экожүйе компоненттерін сызба түрінде көрсетеді
с) өндірушілер,тұтынушылар,ыдыратушылардың анықтап жазады

3




2

а) бірінші табиғи себеп яғни клиаттық жағдайдың өзгеруі,рельефтің түрленуі
екінші табиғи қауымдастықтың өзгеруіне адам іс-әрекетінің әсер етуі
b)жануарлар мен өсімдіктердің қалдықтарымен қоректенеді (бактериялар)

3




3

өсімдіктер күннің энергиясын пайдалану арқылы орг-қ зат түзеді,шөпқоректілер оларды қорек етеді. Жыртқыштар энергияны шөпқоректілерден алады

2




4

а)продуценттер,редуценттер,консументтер
b)басқа организмдер үшін органикалық заттар көзі болып табылады және гетеротрофтарды: I реттік консументтерді (өсімдікқоректі жануарлар) «қоректендіреді», олар II реттік консументтер (жыртқыштар) үшін азық болады және т.б. Кез келген организм тіршілігін тоқтатқаннан кейін саңырауқұлақтар мен микроорганизмдердің (ыдыратушылар) әрекетінің арқасында ыдырауға ұшырайды.

2

b)бөлімінде
оқушының еркін ойы
ескеріледі.



5

Суреттегі экожүйеде қай тірі ағзалардың көптүрлілігі басым екенін анықтайды

3




6

Ауаның ластануын сипаттап жазады

1

Сұрақтың мағынасын ашатын жауап қабылданады

7

Тау-кен қалдықтарымен күресу жолдарын ұсынады

1

оқушының еркін ойы ескеріледі

8

Кемелердің(суасты кемесі) пайда болуы әлемнің дамуы мен шаруаш үшін қандай маңыздылыққа ие болғанына мысал келтіріп жазады

1




9

Астрофизикалық институтты ұйымдастырды, Ғалымның бастамасымен бірінші отандық телескопты орнатты. Күн және жұлдыздар физикасының дамуына зор үлесін қосты

1




10

а) кез-келген процестің немесе құбылыстың даму болашағын арнайы ғылыми зерттеу
b) ауа райын болжау 3 кезеңнен тұрады
1.ауа райын бақылау және ақпарат жинау
2.бақылау нәтижелерін өңдеу
3.болжам жасау

3

Сұрақтың мағынасын ашатын жауап қабылданады


Қорытынды
Жаратылыстану –Табиғат және қоғам құбылыстарының жер бетінде таралу заңдылықтарын зерттеу мен айналысатын ғылым.Бұл пән бізді неге үйретеді? Жаратылыстану пәні табиғатты,жануарларды танып білуге,зерттеуге үйретеді. Жаратылыстану пәнін меңгерген адам табиғатты да біледі деген сөз, Біз бұл пәннен барлық нәрсені үйрене аламыз. Мысалы: «Ғылым әлемі», «Адам.Жер.Ғалам», «Заттар мен материалдар», «Тірі және өлі табиғаттағы үдерістер», «Энергия және қозғалыс»,т.б. Біз тек қана Қазақстанның табиғатын зеррттеп қана қоймай бүкіл әлем табиғатын да зерттейміз.
Оқу материалдарын зерттей келе Жаратылыстану пәніне Бөлім бойынша жиынтық бағалау мен Тоқсндық жиынтық бағалау тапсырмалары құрастырылды.
Жаратылыстану пәндерінің білім мазмұнын жаңартып, сапалы білім мен саналы тәрбие беру, әр сабақты ұтымды ұйымдастыру ұстаз қабілеті мен шеберлігіне тікелей байланысты.
Бөлім бойынша жиынтық бағалау және тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмалары 6 сынып оқушыларының жас ерекшеліктеріне сай жасалған.
Бөлім ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге оқушылардың тоқсан бойынша жоспарланған. Оқу мақсатына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді. Әдістемелік ұсыныстарда бөлім ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныс түрінде берілген.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар сұрақтар, қысқа/толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады. Көп таңдауы бар сұрақтарда бірнеше жауаптардың ішінен бір дұрыс жауапты таңдап алады. Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді. Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Пайдаланылған әдбиеттер

  1. Жаратылыстану. Жалпы білім беретін мектептің 6-сыныбына арналған Ж31 оқулық / Е.А.Очкур, Т.Г.Белоусова, Н.А.Паимцева, В.М.Ударцева. –Алматы:Мектеп баспасы

  2. Табиғаттану интернет оқулығы М.Құрсабаев

  3. «Экология және қоршаған ортаны қорғау» 2006 жыл Асқарова Н.И. С.Т. Алматы 2003 жыл

  4. К. Жүнісқызы, Р. Әлімқұлова, Қ. Жұмағұлова, Биология 6-сынып, - Алматы «Атамұра»2011

  5. Жаратылыстану 6-сынып / Р.Ә.Қаратабанов, Л.А.Верховцева, О.А.Костюченко, В.И.Прахнау, Г.С.Бойко, С.А.Матвеева, М.Н.Мұсабаева

  6. Физикалық география 6-сынып оқулық Бірмағамбетова А., Мамырова К., «Атамұра» 2011 ж.

  7. Тапсырмаларды дайындау барысында ресми интернет-сайттағы қолжетімді ресурстарынан алынды (суреттер, фотосуреттер, мәтіндер) қолданылды


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет