86
21 – сурет. Электрокардиография схемасы.1 - тексерілетін мал; 2 - ток тарту
жолдарын ауыстырып қосқыш; 3 - күшейткіш; 4-батарея; 5 - гальванометр; 6
- айна; 7 – сəуле көзі; 8 - лента беретін механизм; 9 – бақылау терезесі; 10 –
уақыт белгілегіш; 11 - кернеуді реттегіш
Электрокардиограмманы алу үшін мал денесінің белгілі бір бөліктеріне
арнаулы пластинкалар бекітіп, ток тартады. Электрокардиографты денеге
көбіне үш түрлі əдіспен жалғайды. І- ток тарту жолы - ток малдың екі
білезігінен тартылады. ІІ-ток тарту жолы - ток малдың оң білезігі мен сол
жіліншіктен тартылады. ІІІ- ток тарту жолы - ток сол білезік пен сол
жіліншіктен тартылады.
Ток тартудың басқа да əдістері болады. Мысалы, сагитальды жүйемен
тарту. Бұл əдіс бойынша электродтар төстің алдына, шоқтыққа жəне кіндік
тұсқа бекітіледі. Малдың, əсіресе ірі қараның электрокардиограммасы
жүректің анатомиялық ерекшеліктері мен миокард қызметінің сипатына
сəйкес электрокардиографты денеге 8 - түрлі əдіспен жалғастыру арқылы
жазылады. Зерттеулер жылқы, ірі қара мен қойдың ЭКГ-сының мысық, ит
жəне адам ЭКГ-сынан ерекшеліктері болатынын анықтады. Мысалы,
жылқыда Р кертпеші өркештеніп келеді. Ол оң жəне сол жүрекшелердің қозу
процесімен бір мезгілде қамтылмауына байланысты. QRS кешенінің пішіні
тұрақсыз, онда қосымша кертпештер мен ойыстар байқалуы мүмкін, ал Т -
кертпеші пішіні жағынан өзгергіш болады.
Жүректің бір толық айналымында байқалатын электр қозғаушы күштің
(ЭҚК) толық сипатын векторкардиография (ВКГ) əдісі арқылы да зерттеуге
болады. Бұл əдіспен токты дененің бір-біріне перпендикуляр бағытта
орналасқан 3-4 бөлігіне электрод бекітіп, тартады.
Қалыпты векторкардиограммада үш тұзақ байқалады: Р тұзағы
жүрекшелердегі ЭҚК өзгерістерін, QRS тұзағы - қарыншалардың қозуын
жəне Т тұзағы - қарыншалар көлемінің кішірейген қалпын бейнелейді (22-
сурет).
7
87
22-сурет. Векторкардиограммалар:
А – сиыр; Б - жылқы векторкардиограммалары
ВКГ жүрек жайлы өте көп мағлұмат бергенімен оған талдау
жасау күрделі болғандықтан бұл əдіс практикада кең қолданылмайды.
Достарыңызбен бөлісу: