Жануарлар морфологиясы латын ветеринариялық терминологиясымен



бет9/46
Дата11.12.2023
өлшемі2,63 Mb.
#137841
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   46
Құйрық омыртқалары
Құйрық омыртқасы - vertebrae caudalis. Әртүрлі үй жануарларында бірдей емес дәрежеде қысқартылған, сондықтан ол құйрықтың сипаттамасы мен қызметіне байланысты болады. Қылтықты және доғалы өсінділер тек алдыңғы 5 омыртқада сақталды. Қалған омыртқадан тек денесі мен төмпешіктер қалды. Кейбір жануарлардың (күйіс қайыратын және иттер) бірінші 3-5 омыртқасында гемальды өсінділер - arcus haemalis кездеседі, осы каналдан ортаңғы құйрық артериясы өтеді. Әртүрлі жануарларда құйрық омыртқа саны: сиырларда 18-20, жылқыларда 18-20, шошқаларда 20-23 және иттерде 20-23 болып келеді.
Ерекшеліктері: Жылқыларда құйрықтары қысқа, омыртқалары өте қысқа, шомбал, цилиндр тәріздес, дененің ені оның ұзындығына тең. Ірі қара малда құйрығы ұзын, омыртқалары сәл ұзындау. Шошқаларда алдыңғы 5-6 омыртқалары ұзын, денелері дорсо-ветральды түрде қысылған, ал қалғандары цилиндр тәріздес болып келеді. Иттерде құйрығы салыстырмалы түрде жақсы дамыған омыртқалардан тұрады. Бірінші 5-6 омыртқаларда жоталық өсінді біз тәрізденіп, каудальды бағытта майысқан. Каудальды және краниальды буын өсінділері сақталады. Көлденен - қабырға өсінділері үлкен.
IV Бақылау сұрақтары.
1. Әртүрлі үй жануарларында бел омыртқасының саны мен олардың түрлік ерекшеліктері.
2. Әртүрлі үй жануарларында құйымшақ омыртқасының саны мен олардың түрлік ерекшеліктері.
3. Ірі қара малдың құйымшақ омыртқасының негізгі элементтеріне сипаттама беріңіз?
4 Әртүрлі үй жануарларда құйырық омыртқасының саны.
5 «Гемальді өсінді» деп қалай түсінесіз?

5 САБАҚ


Тақырыбы: Бас қаңқасы немесе бас сүйек.
I. Сабақтың мақсаты:
1. Бас қаңқасында ми сауытының сүйектерін көрсету мен оны оқып-зерттеу.
2.Бас қаңқасында шүйде сүйегінің құрылысын көрсету мен оны оқып-зерттеу.
II. Материалмен қамтамасыздандыру.
1.Көлденең тілінген ірі қара малдың бас қаңқасы.
2. Ірі қара мал мен басқа үй жануарлардың бас қаңқасының ми сауыты.
3. Плакаттар мен бас қаңқасының атласы.
III Сабақтың мазмұны мен оқудың маңыздылығы.
IV Бақылау сұрақтары.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет