Жануарлар морфологиясы латын ветеринариялық терминологиясымен
Сурет-2. Көкірек омыртқасы
жүктеу/скачать 2,63 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қабырға - costa.
- Сурет-3. Қабырғалар
| Сурет-2. Көкірек омыртқасы. А – жылқылардың, Б – ірі қара малдың, В – шошқа; Г – ит. 1 – караниальды қабырға ойысы; 2 – каудальды қабырға ойысы; 3 білікті өсінді; 4 – краниальды буынды өсінді; 5 – каудальды буынды өсінді; 6 – емізікше өсіндісі; 7 – омыртқаралық тесігі.
Ерекшеліктері: Ірі қара малда көкірек омыртқасы (денесі) ұзын, өзіндік омыртқа аралық шұңқыры бар. Шошқаларда көкірек омыртқасы (денесі) қысқа келген, жылқыларда пішіні үшбұрышты, иттерде көкірек омыртқасында (денесінде) вентральды жотасы мүлдем жоқ. Қылтықты өсіндісі жуан, бірінші омыртқада иілген. Қабырға - costa. Қабырғаның екі ұшын айырады, үстіңгі , оны вертебральды дейді, яғни омыртқамен байланысқан, екінші ұшы стернальды, кеудемен қосылған. Сиырларда қабырға саны 13 жұп, жылқыларда 17,18,19, шошқаларда 14-17, иттерде 13 жұп айырады. Нағыз және жалған қабырға деп ажыратады. Нағыз қабырғалар төс сүйектің шеміршегімен жалғасады. Жалған қабырғалар төс сүйекке дейін жетпейді, олар алдыңда орналасқан қабырға шеміршектерімен қосылады да, соңында ақтық қабырғамен қабырға доғасын түзеді - arcus costarum. Сиырларда нағыз қабырғалар – 8, жалған – 5 болып келеді. Омыртқа соңында қабырғаның басы орналасқан - capitulum costae, бастан әрі қарай қабырғаның төмпешегі - tuberculum costae орналасқан. Бастан төмен қабырға мойыны -collum costae. Төмпешектің артына қарай қабырғаның бұрышы -angulus costae шығып тұр. Қабырғаның денесі – corpuлы сай s costales. Қабырғаның алдыңғы шетінде, сыртында - бұлшықты сай sulcus muscularis орналасқан. Артқы шеті бойынша, яғни қабырғаның ішкі жағында тамырлы сай - sulcus vascularis орналасқан. Бұл тамыр мен жүйке-жүйенің өтуіне қарай орналасқан. Қабырға шеміршектері - cartilagines costarum қабырғамен жанасу үшін үсті буынды болып келеді. Сурет-3. Қабырғалар. І – сиырда; ІІ – жылқыда; ІІІ – қабырғаның омыртқа ұшы; 1 – қабырғаның басы, 2 – қабырғаның төмпешігі, 3 – қабырғаның мойыны, 4 – қабырғаның бұрышы, 5 – қабырғаның денесі, 6 – буынды емізік, 7 – бұлшықетті емізік. Төс сүйек немесе төс - sternum. Сиырларда төс сүйек 7 сүйек сегментінен тұрады, онда тұтқа, денесі мен семсерше өсіндісін ажыратады. Төс сүйек тұтқасы -manubrium sterni қабырға шеміршектерінің бірінші жұбы үшін екі шұңқыры бар. Төс сүйек денесі - corpus sterni. Төс сүйектің екі шетінде 7 жұпты буынды шұңқыр - foveae articularis costales орналасқан. Семсерше өсіндісі - processus xiphoidea семсерше шеміршекпен аяқталады. жүктеу/скачать 2,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|