2. Ауру этиологиясы.
Сепсис - бұл полиэтиологиямен сипатталатын жалпы инфекциялық ауру (ерекше қоздырғыштың болмауы), жоғары температура, ациклді ағын, компенсацияланбаған бактеремия және организмнің өзгерген реактивтілігі (резистенттілігі күрт төмендеген).
Этиология. Қоздырғыштары әртүрлі микроорганизмдер болуы мүмкін - стафилококктар, стрептококктар, диплококктар, ішек, көкірің таяқшасы, қызылиек, саңырауқұлақтар және басқа инфекциялар (вирустардан басқа). Сепсис жоғары патогенді микроорганизмдерден (мысалы, сібір жарасы таяқшалары) және әлсіз патогендіден (пневмококктар, менингококктар және т.б.) туындаған. Сепсистің қоздырғышы экзогендік немесе эндогендік шығу тегі болуы мүмкін (аутоинфекция). Ол бұрын берілген инфекциялық процестің асқынуы ретінде дамиды. Қазіргі уақытта микробтық ассоциациялардың (полимикробтық сепсис) пайда болуымен аралас инфекцияның мүмкіндігі танылған.
Инфекциялық аурулар мен сепси үшін бактериемия және токсемия (қанға түсетін, бактериндік және ұлпалық ыдырау өнімдерімен тудындайтын құбылыстар) ортақы болып табылады.
Патогенді микробтардың ені орындарын «сепсис қақпасы» деп атайды. Оған тән: 1) септикалық ошақ немесе ағзадағы зақымдалу өткен біріншілік афект; 2) аймақтық лимфоденит; 3) лимфангит және флебит (жаралық, төлдеуден кейінгі, кіндік сепсисі және т.б. болуы мүмкін.)
Сепсис қақпасының сипаты мен сыртқы түр ағза реактивтілігіне байланысты.
Лимфангит (лимфа тамырларының қабынуы) қоздырғышты қабыну ошағынан аймақтық лимфа түйіндеріне дейін зерттеу жолында дамиды.
Лимфангит іріңді және іріңсіз болуы мүмкін. Тамырлардың іріңсіз қабырғасы серозды – фибринозды сұйықтықпен қанығады және үрдіс тромбозбен асқынады (тромбо-лимфангит). Іріңді лимфангит кезінде іріңді экссудатпен диффузды инфильтрленген зақымдалу аумағында ұлпа және тамыр контурлары толықтай жоғалып кетеді.
Макроскопиялық лимфангинит септикалық ошақтан аймақтық лимфа түйіндеріне бағытталған қызыл жолақтар түрінде көрінеді. Лимфа түйіндері: өткір лимфаденит, жиі іріңді, ал кейде толық іріңдену. Септикалық ошақ венасындағы өзгерістер лимфа тамырларындағы өзгерістерге ұқсас (эндо-,пери-, тромбофлебиттер және іріңді тромбофлебит), бірақ бұл өзгерістерболмауы мүмкін.
Криптогенді сепсис (жабық) – септикалық ошақ табылмаған формасы.Бұл бактериялардың ағзаларға ешқандай анатомиялық зақымдану қалдырмайөтетін қасиеттерімен түсіндіріледі.
Сепсистің ағымы әдетте өткір, кейде өткірлеу, 1-2 күн ішінде өлімменаяқталады және тіпті, бірнеше сағаттардан кейінде болуы мүмкін.Созылмалы сепсис – бірнеше айлар бойы созылады.
Достарыңызбен бөлісу: |