Жарық диодты шам. Жарық диоды немесе жарық түсіруші диод ( СД,СИД,LED ағыл. Light-emitting diode) - электрондық –кемтіктік ауысуы бар жартылай -өткізкішті құрылғы немесе бойынан электр тогы өткен кезде оптикалық сәулелену болатын және металл-жартылай өткізгіш контактісі бар аспап.Сәулеленетін жарық спектрдің қысқа диапазонында жатады.Оның спектрлік сипаттамасы жартылай өткізгіштің құрамында қандай химиялық заттың бар болуына байланысты болады.Ең алғашқы жарық диодын 1962 жылы Иллинойс Университетінде Ник Холоньяктің басқаруымен түсетін жарықтың көрінетін спектр диапазонында жасалды. ауысуы арқылы тура бағытта электр тогы өткен кезде заряд тасушы электрондар мен кемтіктерфотон сәулесінің әсерінен рекомбинацияланады.(электрондардың бір энергетикалық деңгейден екінші энергетикалық деңгейге өтуі )
Жарық диодты шам. Жарық диоды немесе жарық түсіруші диод ( СД,СИД,LED ағыл. Light-emitting diode) - электрондық –кемтіктік ауысуы бар жартылай -өткізкішті құрылғы немесе бойынан электр тогы өткен кезде оптикалық сәулелену болатын және металл-жартылай өткізгіш контактісі бар аспап.Сәулеленетін жарық спектрдің қысқа диапазонында жатады.Оның спектрлік сипаттамасы жартылай өткізгіштің құрамында қандай химиялық заттың бар болуына байланысты болады.Ең алғашқы жарық диодын 1962 жылы Иллинойс Университетінде Ник Холоньяктің басқаруымен түсетін жарықтың көрінетін спектр диапазонында жасалды. ауысуы арқылы тура бағытта электр тогы өткен кезде заряд тасушы электрондар мен кемтіктерфотон сәулесінің әсерінен рекомбинацияланады.(электрондардың бір энергетикалық деңгейден екінші энергетикалық деңгейге өтуі )
Жарық диоды
Жарық диод - бұл электр энергиясын жарық арқылы өте құрастыр электронды аспап.
Жарық диодтын қосындысының шартты
белгілеу және схемасы.
1.1 Жарық диодының тарихы Олег Лосев ол кремниий карбидінен электролюменциян тапқан кеңестік физик. Қатты денелі диодта жарықтың түсуі туралы маңызды хабарламаны 1907 жылы британдық экспериментші Генри Раундтың арқасында жасалды. 1961 жылы Texas Instrumets компаниясының қызмеикерлері Роберт Байард пен Гари Питтман инфрақызыл жарық диоды технологиясын ашып, оны патенттеп алды. Жарықпен ( қызыл) жұмыс жасайтын және әлемдетәжірибе жүзінде бірінші рет қолданылатын жарық диодын 1962 жылы General компаниясында Ник Холоньяк құрастырды. Сондықтан ол « жаңа заманғы жарық диодының атасы » болып есептеледі.
1.1 Жарық диодының тарихы Олег Лосев ол кремниий карбидінен электролюменциян тапқан кеңестік физик. Қатты денелі диодта жарықтың түсуі туралы маңызды хабарламаны 1907 жылы британдық экспериментші Генри Раундтың арқасында жасалды. 1961 жылы Texas Instrumets компаниясының қызмеикерлері Роберт Байард пен Гари Питтман инфрақызыл жарық диоды технологиясын ашып, оны патенттеп алды. Жарықпен ( қызыл) жұмыс жасайтын және әлемдетәжірибе жүзінде бірінші рет қолданылатын жарық диодын 1962 жылы General компаниясында Ник Холоньяк құрастырды. Сондықтан ол « жаңа заманғы жарық диодының атасы » болып есептеледі.
Көк,қызыл, сары, қызғыл және жасыл жарық диодты жарык тусі 70-жылдардын аягында жане 80-ші жылдардын басындагы жарык диодгы щамдар бірнеше тусті гана шектелді: кызыл, сары, кызыл-кызгылт жэне жасыл тусті. Лабораторняда эртурлі тустермен жарык днодты жарык шыгаруга мумкіндік болганымен, ондірістін куны жаннай ондірілген жарык диодты спектріне толыктырылды. Синема-спектрдегі жарькдиодты жарык шыгаратын жарык днодты жарыктандыргышитардын толык тусті дисплейлерде колданылатындынына коз жеткізді. Іздеу коммерциялык омір суруге болатын когілдір жарыклиодты светоднод болды, ол колданыстары кызыл жоне сары диодты жарыктандыргышитармен біріктіргенде кен аукымды гуддер шыгара алады. Алгаткы жогары жарыктыгы когілдір жарыкдиод 1994 жылы озінін дебютін жасады. Бірнеше жылдан кейін жогары куатты жэне тиімділігі жогары кок жарыкдиодтар пайда болды.
Диодтың түрлері
Корытынды
Жартылай откізгіштердін манызды ерекшелігі, онда коспалар болганда, езіндік откізгіштікпен бірге косымша - коспалык откізгіштік болады.
• Коспалардын концентрациясын озгерте
отырып, он жэне теріс танбалы
зарядты тасымалдаушылардын санын
едеуір езгертуге болады. Ол атомнан онай белініп шытып, еркін электронта
айналады.
Донорлык коспалары бар жартылай
откізпштер электрондардын кеп санына ие болатындыктан, оларды п-типті жартылай откізгіш деп атайды. Ал
акцепторлык коспалары бар жартылай
откізгіштер кемтіктер, ягни р -типті жартылай откізгіш.
р - п ауысудын касиетін айнымалы токты тузету ушін пайдаланады. Оган
арнап жасалтан куралдарды жартылай
откізгіштік диод деп аталынады.
Жартылай откізгіштердін таты бір касиетіне, онда жарык саулесінін эсерінен
электр козгаушы куштердін пайда болуы жатады. Онын бул касиетін жарык фотоэлементтерін жасау ушін
пайдаланады.
Міне осындай жартылай откізгіштердін комегімен коптеген куралдар жасалынды. Оларта диод, тузеткіш диод, туннельдік диод, карымта диод,
варикап, стабилитрон, транзисторлар жане т.б.. Осы курылтылар техникада
• кен колданыс тапты: радиосигналдарды детекторлеу станцияларында;
радиотехникада; электроникада; электр
жЭне радио электрондык аппараттарда айнымалы токты тузету,
детекторлеу, электр тербелістерін турлендіру, электр тізбектерін ажыратып-косу ушін, жалпы барлык
