Жас ерекшеліктер физиологиясы мен мектеп гигиенасы


Баланың өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары



бет2/3
Дата10.02.2023
өлшемі0,9 Mb.
#66743
1   2   3
Байланысты:
лек 1

Баланың өсуі мен дамуының негізгі заңдылықтары

  • Организмдегі клеткалардың саны мен салмағының ұлғаюына байланысты дене көрсеткіштерін – өсу деп атайды.
  • Организмнің негізгі 3 дене көрсеткіші бар: бойы, салмағы және кеуде шеңбері.

Даму – сапалық көрсеткіш. Организмнің дамуы дегеніміз ұлпалардың жекешеленіп белгілі бір қызмет атқаруға бейімделуі, организм мен оның жеке мүшелерінің қызметінің артуы, баланың ақыл-ой өрісінің кеңеюін айтады. Организмнің дамуы 2 түрлі болады: физикалық және функциялық дамуы.

  • Даму – сапалық көрсеткіш. Организмнің дамуы дегеніміз ұлпалардың жекешеленіп белгілі бір қызмет атқаруға бейімделуі, организм мен оның жеке мүшелерінің қызметінің артуы, баланың ақыл-ой өрісінің кеңеюін айтады. Организмнің дамуы 2 түрлі болады: физикалық және функциялық дамуы.

Физикалық даму барлық мүшелерге бірдей: мүшенің ұзындығы, ені, тереңдігі, көлемі аумағы, салмағы.

  • Физикалық даму барлық мүшелерге бірдей: мүшенің ұзындығы, ені, тереңдігі, көлемі аумағы, салмағы.
  • Функциялық дамудың көрсеткіштері мүшенің атқаратын қызметіне байланысты әртүрлі. Мысалы, жүректің функциялық дамуын анықтау үшін оның систолалық немесе минуттық көлемін өлшейді.

Өсу мен дамудың негізгі заңдылықтары

  • Мүшелер мен мүшелер жүйесінің өсу мен даму қарқыны әртүрлі
  • Өсу мен даму гетерохронды.

Өсу мен даму баланың жынысына байланысты

  • Өсу мен даму баланың жынысына байланысты
  • Өсу мен дамудың тұқым қуалау қасиеттері мен сыртқы ортаның жағдайларына тәуелділігі

Өсу мен дамудың акселерациясы. Акселерация дегеніміз – өсу мен дамудың қарқынды жүруі.

  • Өсу мен дамудың акселерациясы. Акселерация дегеніміз – өсу мен дамудың қарқынды жүруі.

Адам жасының кезеңдері

  • Нәресте – алғашқы 10 күн;
  • Емшектегі сәби -10 күн-1 жас аралығы;
  • Алғашқы балалық шақ - 1-3 жас аралығы;
  • Бірінші балалық шақ - 4-7 жас аралығы;
  • Екінші балалық шақ - 8-11жас (қыз бала), 8-12 жас (ұл бала);
  • Жасөспірім шақ - 12-15 (қыз бала), 13-16 (ұл бала);
  • Кәмелеттік немесе бозбала, бойжеткен - 16-20 (қыз бала), 17-21 (ұл бала);
  • Кемел жас (ересектіктің 1- кезеңі) - 21-35 (әйелдер), 22-35 (ерлер);
  • Ересектіктің 2- кезеңі - 36-55 (әйелдер) , 36-60 (ерлер);
  • Егде жас - 56-74 (әйелдер), 61-74 (ерлер);
  • Қарттық жас - 75-90 (әйелдер, ерлер);
  • Ұзақ жасаушылар - 90 жастан жоғары.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет