Дінге байланысты фанатизм (секталарда көп кездеседі);
Психикалық аурулар;
Жеке өміріндегі сәтсіздіктер т. б. атап өтуге болады.
Суицидальді мінез-құлықтың 5 типі бар:
Протест. Жанашырлыққа шақыру. Қайғыдан қашу. Өзін-өзі жазалау. Өмірден бас тарту.
Өзіне-өзі қол салу үш топқа бөлінеді: ашық, жасырын және демонстрациялы.
1) Ашық суицидке қашан да жабырқау дағдарыстық жағдай немесе өмірден баз кешу жайлы ойлап, өмір сүрудің мәні жайлы ойланып күйзелу жатады. Өйткені, өзін ешкімге керексіз сезінеді.
2) Демонстрациялы суицидке өлуге деген ниеті жоқ, жай ғана басқалардың назарын өзіне аудару үшін өз-өзіне қол жұмсау әрекеті жатады.
3) Жасырын суицидке өлуді мәселенің шешімі деп санамайды, одан басқа жол таба алмай қиналатындар баратын мінез қылығының бір түрі. Жасөспірімдер арасында еліктеуіш күш те қарқынды әсер етеді. Олар теледидар, радиохабарлар, интернет арқылы өз үлгілерін табады да, оларға «көшірме» ретінде еліктейді.
«Өзіне – өзі қол салу» қазір төрткүл дүниені қатты алаңдатып отырған үлкен проблемаға айналып бара жатыр. Кез келген өлімнің себебіне көз салсақ, өз –өзін құрбандыққа шалу әлемде сегізінші орын алып тұр. Ал жалпы өлім көрсеткіші бойынша бірінші орынды иеленеді екен.
Жасөспірімдердің өз-өзіне қол жұмсауының алдын алуда бірдей маңызды рөлді мұғалімдер де атқарады (бала уақытының көп бөлігін оқу орнында өткізеді), олар баланың колледждегі мінез-құлқын және оның тұлғааралық қарым-қатынасын ескеруі керек.
Мұғалімдерге арналған ұсыныстар: 1.Жасөспірімге назар аудару және тыңдау (бала жалғыздықтан зардап шегеді және өз қайғысымен бөліскісі келеді);
2.Сұрақтардың дұрыс тұжырымдалуы, алаңдатарлық жағдайдың, көмек ұсынысының мәні туралы сабырлы және түсінікті сұрақ қою;
3.Естігеніне жауап ретінде пайымдаудың және таңданудың болмауы;
4. Баланың «қиындығын» факт ретінде тану (проблеманы жоққа шығару жасөспірімнің өзін түкке тұрғысыз және ұсақ сезінуіне әкеледі);
5. Оның жасөспірім кезіндегі өлімі туралы трагедия аурасының бұзылуы;
6.Жұбатудан бас тарту, бірақ баланы мәселенің уақытша сипатына сендіру;
7. Қиындықтарды жеңуге шынайы үміт ұялату, өзіне және өз күшіне сенімін нығайту;
8. Түсінушілік пен эмпатияны көрсету;
9.Оқушының мінез-құлқын қадағалау, оның құрбыларымен қарым-қатынасын талдау.
Әңгіме барысында жасөспірім өз шешімін қайта ойлап, тығырықтан шығудың жолын табуы мүмкін. Бала үшін ненің әлі де қымбат екенін және оның нені бағалайтынын білу ең жақсы шешім болады. Оны осы жолға бағыттау арқылы оның өмірден кетуі туралы шешімін өзгертуге болады.
Оқу орнында тұлғааралық қарым-қатынасты оңтайландыру
Жасөспірімдер арасындағы суицидтің себептері де колледждегі тұлғааралық қарым-қатынастардың бұзылуы болып табылады, сондықтан сынып ұжымдарын қалыптастыру, мұғалімдер мен оқушылар арасындағы қарым-қатынас стилін қалыпқа келтіру, оқу-тәрбие қызметін оңтайландыру, оқушыларды әлеуметтік маңызы бар іс-әрекетке тарту, сондай-ақ оқушылардың арасындағы қарым-қатынасты қалыптастыру, сондай-ақ оқушылардың арасындағы қарым-қатынас стилін қалыпқа келтіру бойынша шаралар қабылдау қажет. Студенттерде өмірдің әлеуметтік бекітілген салаларында (мәдениет, спорт, өнер, ғылым және т.б.) өзін-өзі жетілдіруге деген көзқарасты қалыптастыру қажет.