Жасуша мембранасының зақымдануы. Зақымдану механизмдері,түрлері. Зақымдануды шақыратын факторлар



бет3/4
Дата09.02.2023
өлшемі4,88 Mb.
#66362
1   2   3   4

Жасуша мембранасының зақымдануы


Жасуша мембранасының зақымдануы кальций сияқты жасушалық электролиттердің күйін бұзады, олар тұрақты жоғарылаумен апоптозды тудырады.
Мембраналардың липидті құрамы оның өтімділігін анықтайды.Ең қозғалғыш – бұл екі қабатты сұйық липидтер.Мембранаға бекітілмеген ақуыздар екі қабатты қабатта таралуы мүмкін.Қанықпаған май қышқылдарының мөлшерінің жоғарылауымен сұйықтық жоғарылайды,өйткені қос байланыстың болуы жартылай кристалды мембрана құрылымның бұзылуына ықпал етеді.
  • Жасушалар зақымдалған кезде плазмалық мембрананың тұтастығының бұзылуы оның липидті де,ақуызды да компоненттерінің зақымдануынан болуы мүмкін.Жасуша мен жасуша асты мембраналарының липидті компоненттері эволюциялық түрде қалыптасқан типтік механизмдер бойынша зақымдалады,олар бір-бірін өзара шарттайды,зақым келтірген патогенді агент түріне тәуелді емес және барлық жасушаларға тән.
  • Олардың ең маңыздылары: липидтердің асқын тотығуының (ЛПО) күшеюі:
  • -Энергияның күрт тапшылығы;
  • -Мембраналық фосфолипазалар мен лизосомалық гидролазалардың активтенуі;
  • -Мембраналардың амфифильді қосылыстар мен жуғыш заттармен зақымдалуы;
  • -Ауыр жасушаішілік ацидоз;
  • -Жасушалар мен олардың органеллаларының ісінуі кезінде мембраналардың созылуы мен микроскопиялық жарылуы;
  • -В макромолекулалар мен иммундық кешендердің мембраналарға зақым келтіруі.

Жасуша мембранасының зақымдану механизмдері


Зақымдану патогенезінде белсенді оттегі бар радикалдар жетекші рөл атқарады.Құрамында белсенді оттегі бар радикалдар жасуша мембраналарын, хромосомалық аппараттарды және белоктарды зақымдауы мүмкін өте улы химиялық белсенді қосылыстар.Әртүрлі молекулалардан электрондарды алып, бос радикалдар тізбекті реакцияларды тудыруы мүмкін. мембрананың зақымдануы.
Бос радикалды (пероксидті) липидтердің тотығуы 2 валентті темір иондарымен реттелетін тармақталған тізбекті реакция.
Липидтердің тотығу процесін үш кезеңге бөлуге болады:
  • 1 кезең – оттегінің инициациясы.
  • 2 кезең – бос радикалдардың түзілуі.
  • 3 кезең – пероксидтердің түзілуі.

Жасушаның өлуі үшін мембранада диаметрі 10 нм болатын бір тесік жеткілікті.Көп саңылаулардың пайда болуы осмостық ісінуге және жасушаның жарылуына әкеледі.Антиденелер мен белсендірілген комплемент жасушаға еніп, жасуша ішілік мембраналарды бұзуы мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет