Жауаптары №1- тапсырма
Дивергенция-табиғи сұрыптаудың нәтижесі
жүктеу/скачать 1,93 Mb.
|
Оңғарбай Таңшолпан эволюция
| 3. Дивергенция-табиғи сұрыптаудың нәтижесі
Эволюция әрқашан қарапайымнан күрделіге ауыса бермейді. "Регрессивті" эволюцияның көптеген мысалдары бар, онда күрделі форма қарапайым форманы тудырды. Паразиттердің көпшілігі қазіргі формаларға қарағанда күрделі ұйымы бар еркін тіршілік ететін ата-бабалардан шыққан; казуар сияқты қанатсыз құстар ұшуға қабілетті құстардан шыққан; көптеген қанатсыз жәндіктер қанаттылардан шыққан; аяғы жоқ жыландар-аяқ-қолдары бар бауырымен жорғалаушылардан; артқы аяқтары жоқ киттер-төрт аяқты сүтқоректілерден. Мұның бәрі мутациялардың кездейсоқ сипатына байланысты және олар міндетті түрде қарапайымнан күрделіге және жетілмегендіктен кемелдікке дейін өзгерістер тудырмайды. Егер кез-келген түр қарапайым құрылымға ие болса немесе кез-келген органды мүлдем жоғалтса, онда осы бағытта болатын кез-келген мутация табиғи сұрыпталу арқылы жинақталады. Дивергенция(лат. divergo - кері шегінемін) деп туыс формалардағы белгілердің ажырауын айтады. Ол табиғатта ұдайы жүретін процесс. Бір аймақта қорек қорын біркелкі қабылдайтын ұқсас жануарлар болса, қорек таусылғанда олар қорегі мол басқа орындарға ауысады. Бір аймақта сыртқы ортаға талабы әртүрлі организмдер тіршілік етсе арасында бәсеке аз болады. Себебі әрқайсысы бір-біріне тәуелді емес, өзінің қажетіне лайықты қорегін тауып жейді. Ч.Дарвин табиғатта 1м2 жерде өсімдіктердің 8 тұқымдасқа. 18 туысқа жататын 20 түрін анықтаған. Бастапқы бір популяциядан дивергенция процесіне бірнеше ормалар таралады. Оған мысал ретінде бұғылардың 7 түрін алуға болады. Дивергенция мен жойылу процестері тығыз байланысты болғандықтан аталған түрлердің біразы өсіп-өсіп, артына ұрпақ қалдырып, тіршілігін жалғастырады. Қалғандары тіршілігін сақтай алмай, жойылып кетеді. Дегенмен әртүрлі формалардың арасында бәсекке азырақ болса, басым көпшілігі тіршілігін сақтап қалады. Табиғи сұрыптау нәтижесінде пайда болған түр тармағы жаңа түрге айналады. Мұнда тұқым қуалау белілерінің айырмашылығының әсері күшті болады. Эволюция барысында алғашқы бір түрден бірнеше түрлердің шығуын Ч.Дарвин белгілерінің ажырауы немесе дивергенция деп атады. 4.
№ 10- тапсырма жүктеу/скачать 1,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|