Жазбаша аударма тєжірибесі
§ 6. Сөз таптарының орын басуы
жүктеу/скачать 0,81 Mb. Pdf көрінісі
|
Дәріс ж. аударма теория
| § 6. Сөз таптарының орын басуы
Сөз таптарының орын басуы әдетте ағылшын және орыс тілдерінде сөз қолданулары және сәйкестік нормаларына байланысты болды. Кейде сөз таптарының орын басуы орыс тілінде сәйкес мағынасы бар сөз табының жоқ болуынан да пайда болады. Мысалы: The actions of Congress and North Carolina and Tennessee statesmen aided by gifts of wise conservationists, have set his land aside as Great Smoky National park – Тенесси және Солтүстік каралина штаттарының мемлекеттік қызметкерлерімен конгрестік және табиғатты сүйіп, оны сақталуының барлық маңыздылығын түсінетін адамдардың зор еңбектерінің арқасында Смоки – Хилл өзенінің жағасындағы бұл алқап ұлттық саябаққа айналды. Салыстырмалы түрде қарағанда conservationists – сөзі орыс тіліне лексикалық сәйкестікке ие болмағандлықтан ондағы айтылып тұрған мағынан толық ашып көрсетуді талап етеді. Сонымен қатар артық сөз қосу және есімшені қосу сияқты грамматикалық өзгертулерді орындауға тура келді. Көбіне біз зат есімді етістік қылып, сын есімді үстеу қылып немесе үстеуді сын есім қылып және сын есімді зат есім қылып аударуға мәжбүр 17 боламыз. Мысалы: The Tomes yesterday warned editorially…- кеше өзінің кезекті мақаласында Таимс газеті ескертті... Аударма editorially үстеуі сын есімді зат есім болып тұр. Келесі мысалда зат есім етістік болып аударылады. Мысалы: You give food and drink and I’ll tell you how to sail the ship - Сіз мені тамақтандырып, шөлімді қандырасыз, ал мен есесіне кемені қалай жүргізетінін көрсетіп берем. Баяндауышты аудару кезінде де өте көп рет грамматикалық өзгертулерге тап боламыз, өйткені ол үнемі сөз таптарын талап етеді. Баяндауыштардың түрлері және қолданнылу жолдары екі тілде көп бірдей бола бермейді: етістікті баяндауыш көбіне атаулы баяндауыш болып аударылады. Мысалы: There was universal relief at the safe return of the three U.S. astronauts from their epic voyage to the moon – Үш Американдық ғарышкерлер өздерінің айға шеккен тарихи сапарынан аман есен оралғанда барлығы рахаттана жеңіл күрсінді. Ағылшын тіліндегі атаулы баяндауыш етістікті баяндауыш болып аударылып тұр. Мысал: Abstentions on, and even votes against the coming anti – union Bill are certain in the commons – Жалпылама палатысында шыққалы жатқан снтипрофодақ заңына байланысты сайлау басталған кезде адамдардың көбі еш күмәнсіз бас тартып тіпті қарсы дауыстар береді. Бұл сөйлемді аударған бірнеше грамматикалық өзгертулерге жүгіндік: Abstentions on, және votes against бастауыштары етістіктен жасалған баяндауыштар болып өзгереді – бас тартып қарсы дауыстар береді; are certain атаулы етістігі еш күмәнсіз үстеулі болып өзгеріп және ағылшынның жай сөйлемі қазақ тіліне сабақтас құрмалас сөйлемі ретінде аударылады. жүктеу/скачать 0,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|