3-жұмыс. АВО жүйесіндегі қан топтарын анықтау
Эритроциттердің желімдену (агглютинация) реакциясы негізінде, агглютининдер мен агглютиногендердің бар-жоқтығына байланысты әрбір адамның қаны төрт топтың біріне жататындығы анықталады.,–агглютининдер яғни желімдеуші заттар плазмада болады. А,В- агглютиногендер, яғни желімденетін заттар, эритроциттердің құрамында болады. Агглютинация реакциясы, яғни эритроцитердің түйір-түйір болып желімденуі, осы аттас агглютининдер мен агглютиногендер бір-бірімен кездескен жағдайда ғана пайда болады. Мысалы: және А немесе және В.
АВО жүйесіндегі төрт түрлі қан топтарының сипаттамасы
Қан топтары
|
Эритроциттердегі агглютиногендер
|
Плазмадағы агглютининдер
|
О (І)
|
О (А, В жоқ)
|
,
|
А (ІІ)
|
А
|
|
В (ІІІ)
|
В
|
|
АВо (ІY)
|
А, В
|
О (, жоқ)
|
Жұмысты орындау: Арнайы тәрелкеде бойлай орналасқан екі қатар ұялардың әрбіреуіне белгілеріне қарай бір-бір тамшыдан екі сериялы 3 топтың үлгі сарысуы тамызылады. Саусақтан алынған қан көлемі жағынан сарысудан 10 есе кем. Әрбір сарысу тамшысына зат шынысының арнайы бұрышымен қан тамызады да оларды мұқият араластырады. Агглютинация басталысымен мөп-мөлдір сарысуда бір-біріне жабысқан эритроцит түйірлері көріне бастайды. Агглютинация болды деп алданбау үшін қан сарысуына үшінші минутта бір тамшы физиологиялық ерітінді тамызады да бесінші минутта қан тобын анықтайды.
Тәрелкеде агглютинация 4 түрлі болуы мүмкін:
Егер бір де бір сарысуда эритроциттер желімделмесе (агглютинация болмаса) тәжірибеге алынған қан құрамында агглютиногендер болмағаны, мұндай қан 0 (І) тобына жатады.
Егер 0 (І) және В(ІІІ) сарысуды агглютинация байқалса, қанда А агглютиногені болғаны, мұндай қан А(ІІ) тобына жатады.
Егер 0 (І) және А(ІІ) сарысуларында агглютинация байқалса, қанда В агглютиногені болғаны, бұл қан В (ІІІ) тобына жатады.
Егер тәжірибеге алынған барлық сарысуда агглютинация байқалса, қанда А және В агглютиногендері болғаны, мұндай қан АВо(ІY) тобына жатады. Мұндай жағдайда АВо(ІY) тобына жататын сарысумен қайтадан реакция жүргізіледі. Агглютинация реакциясы тумаса, бұл қанның АВо(ІY) тобына жататындығын дәлелдейді.
Стандартты қан сарысуындағы реакция нәтижелері:
|
Зерттелетін қан тобы жатады:
|
О (I)
| |
Достарыңызбен бөлісу: |