Және Ғылым министрлігі Е. А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік


«Адымдау» немесе қайшылау тәсілімен жүгіріп келіп, биіктіккесекіру техникасы



бет33/65
Дата28.11.2023
өлшемі0,55 Mb.
#130758
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   65
Байланысты:
Жеңіл атлетика

«Адымдау» немесе қайшылау тәсілімен жүгіріп келіп, биіктіккесекіру техникасы

«Адымдау» әдісімен биіктікке секіруде жүгіру белдеуге 30 - 45˚ бұрышпен орындалады, итерілу белдеуден алыс тұрған аяқ арқылы жүзеге асады. Секіруші итерілгеннен кейін денесін тік ұстап, жоғары ұшады. Секіруші денесімен және серпілетін аяқпен белдеуге кіріп, итерілген аяқты жайлап төмен жібереді. Белдеуден өткен кезде қозғалыстар орындалады. Белдеудің арғы жағында серпілетін аяқты түсіру есебінен итерілген аяқ доға сызығы бойынша тізені бұра отырып, белдеуден өткенде сыртқа қарай жылжытылады. Бас иық және барлық дене алға қарай иіліп, белдеуге қарай бет алады. Белдеуден өткен сәтте басты иіп иықты алға жіберіп, секіруші жамбасын көтереді. Дененің белдеу жаққа қарай шамалы қозғалысы белдеуден дұрыс өтуге мүмкіндік береді. Қолды дене бойымен жіберуде белдеуден тиімді өтуге көмектеседі. Жерге сермелген аяқпен түседі, содан кейін итерілген аяқ түседі.





11-сурет.Қайшылап секіру әдісі




«Фосбери-флоп» әдісінде екпін алу және итерілу фазасының негізгі бөлігінде таяқшаға перпендикуляр
жылдамдық алудың ерекшелігі
Екпін алудың екінші бөлігі доғамен орындалады, бұрылу 3- 5 адым жерден басталады, бірінші амалда үш адымда бұрылу оңтайлы, бұл екпін жылдамдығын жай бастағанда екінші бес адымда екпін жылдам орындалғанда иық сызығынан өтеді, онда ортаға қарай орналасқан бұны туындатқан доғамен жүгірген кезде денені іш жағына қарай бұрып, екпін алу әдісі басқа әдістермен бірдей.Ол табанның ұш жағымен нық қойылып сирақты алға тастап, жамбастан, аяқтан шығара қозғалады.Осылай тарта жүгіру әдісі итерілетін жерге дейін орындалады.Осыны, әсіресе, ақырғы үш адымға дейін сақтау абзал немесе доғаға дейін көбінесе секіруші 8-10 жүгіру адымын пайдаланады, ұзын екпін алу аспалау әдісінде үлкен жылдамдықты тудыру үшін қолданылады, Фосбери Флоп әдісінде итеру алдында екпін алу жылдамдығы 8,0 м/с.Ол үшін секіруші жүгіру кезінде иықты алға енкейте жүгіреді, табанды ұшынан қояды, ақырғы адымға дейін екпін алуды көбейтеді, таяқшаға жүгіру және итерілу сыртқы аяқпен басталады, осы
арада ортақ күш әрекетін жеңу үшін денені іш жаққа қарай бұрады.
Екпін алудың ақырғы адымдарында аяқты сызық бойымен қою абзал,бұрылу сызығымен, әсіресе, осы талапты ақырғы екі адымда орындау керек, бұны қамтамасыз ететін денені іш жаққа бұрып, осы арада секіруші жүгіруге көшеді ,табанды ұш жағына қояды. Ақырғы адымда сермелетін аяқты табанның жоғарғы жағыны қояды,итерілетін аяқ артқа ығысады, ал итеретін аяқ алға ұмтылады, итерілетін аяқтың жылдамдығын арттыру үшін табан сырт жақ қырына қойылады. Бір нәрсені есепке алу керек - ол итерілетін аяқта өкшеден қою жылдамдықты тежейді. Соған байланысты сермелетін аяқты тізеден бүгуді қамтамасыз ету керек, итерілу кезінде жылдамдықты өсіру үшін сермелетін аяқ та бүгіледі, итеретін аяқтың итерілу кезінде тізенің бүгілуіненазар аудару керек. Итерілу фазасының амортизация бүгілуі 145-146°.Сол себепті, секіруші ақырғы адымда сермелетін аяқтан өткеннен кейін өзін жоғары ұстайды. Дененің тепе-тендігін сақтау үшін сермелетін аяқтың және қолдың қозғалысының маңызы зор, паралель шығуын байқауға болады.
Бұл жерде қолмен сермелетін аяқтың және қолдың үйлесе қозғалуын байқаймыз, бұл итерудің ерекшелігі итерілетін аяқтын жамбасының белсене қозғалысы,осы кезде оның жағына қарай қозғалуын бәсендету маңызды. Осы арада сермелетін аяқтың қозғалысы өте маңызды, өйткені секірушінің арқамен өтуін қамтамасыз етеді. Сермелетін аяқ жедел бүгілген аяқтан өтіп, жедел тіземен жоғары бағытталып, жамбасы және аяқтары ішке бұрылады, ал сирақ және табан сырт жаққа қарай тасталады.Сермелетін аяқтан ішке белсенді қозғалуы жамбасты бір сызықта ұстауын қамтамасыз етеді. Бұл дененің тік және горизонтальді өтуін қамтамасыз етіп, арқа қалпына келеді. Секіруші таяқшаға көтерілгенде иығын белсенді жоғары бағыттайды, осы кезде таяқшаға таяу қол төмен түсіріледі, екі қол да дене бойымен төмен түседі. Осы уақытта сермелген аяқ төмен түсіп, бұрылу аяқталады, таяқшадан иығымен өтеді. Осы кезде аяқ төмен орналасады, ол үшін аяқ тізеден,сирақтан
бүгіліп, осы дененің иілуімен жамбас жоғары тасталады . Осы кезде инерция моменті азаяды ,ол сермеген аяқтың төмен түсуін қамтамасыз етеді.Осыдан кейін, жамбас таяқшадан өткеннен кейін, таяқшадан кету басталады, ол дененің иілуімен бас та, аяқта көтеріледі, бастпақы кезде жамбас, содан кейін сирақ жерге түсу арқамен орындалады, бір нәрсені еске сала кету керек - бас артқа тасталмайды секіруші үнемі таяқшаға қарайды
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   65




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет