Жылу құбылыстары. Ішкі энергия. Жылу мөлшері



бет1/3
Дата24.09.2024
өлшемі1,69 Mb.
#145362
  1   2   3
Байланысты:
Презентация по физике на тему Криволинейное движение (9 класс)

  • Алған білімдерін физикалық шамалардың (жиілік, период центрге тартқыш үдеу, жылдамдық,) мағынасын түсіндіру және қисықсызықты қозғалысты сипаттау үшін қолдана білу;
  • Физика мен математика ғылымының байланысын бақылау.

Күтілетін нәтиже:
Қисықсызықты қозғалыс мысалдары
Қисықсызықты қозғалыс -дененің қисық траектория бойымен қозғалысы.
Дененің қисықсызықты траекториясының кез- келген нүктесіндегі қозғалыс жылдамдығы траекторияның осы нүктесіне жүргізілген жанаманың бойымен бағытталады
Оған дәлел:
Қисықсызықты қозғалыс әрқашан айнымалы
қозғалысқа жатады. Егер қозғалыс
жылдамдығының модулі тұрақты болса,
мұндай қозғалыс бірқалыпты қисықсызықты
қозғалыс деп аталады.
Қисықсызықты қозғалыстың қарапайым түріне
матариялық нүктенің шеңбер боымен бірқалыпты
қозғалысы жатады.
Нүктенің шеңбер бойымен бірқалыпты
қозғалысын сипаттау үшін айналу периоды және
айналу жиілігі деп аталатын шамалар енгізіледі.
А
А нүктесінің шеңбер бойымен қозғалысын
қарастырғанда, оны шеңбер центрімен
қосатын R радиустың бұрылу бұрышымен
сипаттау ыңғайлы. Механикада бұрылу
бұрышын радианмен өлшейді Бұрылу
бұрышының уақыт өтуімен өзгеруін бұрыштық
жылдамдық деп атайды.
Шеңбер бойымен толық бір айналым радианды құрайды. Нүктенің толық бір айналым кезіндегі уақыт болғандықтан бұрыштық жылдамдықты басқаша өрнектеуге болады.
Дененің шеңбер бойымен қозғалысын қарастырғанда, дененің түзусызықты қозғалысын сипаттайтын жылдамдықта қолданыла береді. Бірақ оны сызықтық жылдамдық деп атайды. Сызықтық жылдамдық тұрақты болғандықтан
Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар
арасындағы байланыс
Қисықсызықты қозғалыста үдеу қалай
бағытталады?
Дененің түзусызықты қозғалысы
сияқты, қисықсызықты қозғалыс кезіндегі
үдеу жылдамдықтың уақыт ішіндегі
өзгерісінің осы уақыт интервалының
шамасына қатынасымен өлшенеді.
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалатын дененің үдеуі шеңбердің кез- келген нүктесінде радиус бойымен оның центріне қарай бағытталады. Сондықтан оны центрге тартқыш үдеу деп атайды. Бұл ерекшелік суретте көрсетілген. Центрге тартқыш үдеуді нормаль үдеу деп те атайды.
Центрге тартқыш үдеу
Мұндағы өрнегі уақыт мейлінше аз
болған кезде, А нүктесіндегі жылдамдық модулінің
мәнін береді .


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет