Ұжымдағы конфликтілерді шешу жолдары



Дата08.12.2022
өлшемі1,9 Mb.
#55834
Байланысты:
психология мөөж


Ұйымдағы конфликтілерді шешу жолдары
Төлбасы Ләззат
ҚазҰУ

Конфликт дегеніміз


Конфликт (лат. тілінен – қақтығыс) А. А. Урбановтың тұжырымы бойынша: бəсекелестіктің түбіндегі қарама -қайшы ойлардың қақтығысуы (мақсаттың, ұстанымның, көзқарастың) түрлі өткір эмоционалды толқулармен байланысты өзара түсініспеушіліктің болуы.
Конфликті жағдайдың жағымды жақтары:
  • Көптегн мəселелердің шығуына, олардың шешілуіне көмектеседі
  • Іс- əрекеттіңтиімді жолдарынның пайда болуына
  • Кейде ұжымныңсыртқы қысымдарға бірігіп қарсылық көрсетуіне себеп болады.

  • Кері жақтары:
  • Əлеуметтік психологиялық климаттың нашарлауына алып келеді
  • Адамның жүйке жүйесінеəсер етіп, күйзеліске ұшыратады.
  • Көптегн адамның тікелей жұмысындағы міндетін орындауда көлінің бөлінуі.

  • Сондықтан, конфликт – бұл кездейсоқ күрделі жəне қарама – қайшылық тудыратын психологиялық құбылыс.

Конфликт процесінің шарттары:


ҚазҰУ
уақытша кеңістігі (кикілжіңнің шешілу мекені, уақыты, жағдайы)
әлеуметтік – психологиялық
Әлеуметтік мүшелердің қатысы.
Конфликті жағдайдың көрінісі- бұл конфликт мүшелерінің қарама- қарсы жақ пен конфликт ортасына деген жеке өзіндік көзқарасы.
Конфликттің шығу мүмкіндігі:
  • біреудің толық немесе жартылай бағынуы
  • ымыраға келуі (компрамисс)
  • конфликтті іс- əрекеттің үзілуі
  • интеграция жəне т.б.

  • Конфликтті шешу мынандай жағдайда мүмкін:

объективті жағдайының
жағдайдың үзіліп барып,
жалғасын тап кезде
ҚазҰУ
Одақтасу
Бəсекелестік
Қашу
Конфликтінің «Томас торы» бойынша шектеу жолдары.
К. Томастың айтуы бойынша конфликтіні бақылау мен басқарудың 5 негізгі əдісі:
Ымыраға келу
Бейімделу
ҚазҰУ
Бəсекелестік – жылдам шешім қабылдауды жəне өзндік жол таңдауды қажет етеді. Ол мынадай жағдайда пайдалы:
  • конфликтіден кету өте қажет еткенде;
  • өзіңіздің беделіңіз жоғары жəне билігіңіз болғанда
  • өте қиын тұғырыққа тап болғанда;
  • ешқандай амал- тəсіл болмағанда.

ҚазҰУ
Бейімделу мынандай жағдайларда тиімді:
  • біреуге жол бере тұра, өзіңіздің ештеңе жоғалтпайтыныңызды білгенде;
  • қалыптасқан жағдайды жұмсарту керек кезде;
  • шығатын қорытындының өзіңізден гөрі басқа тұлғаға қажеттігін түсінде;
  • шындық сіздің жағыңызда болмағанда.

ҚазҰУ
Компромисс – бұл
өзіңіз бен екінші
тұлғаның қажеттіліктері ескерілгенде болады.
  • екі жақтыңда билігі тең жəне олардың белгілі бір мақсатқа жетудегі өзара ортақ шешім қабылдауы;
  • уақытша немесе тез арада шешім шығаруда;
  • басқа амалдар тиімсіз болғанда;
  • өзара қатынасты сақтап қалу үшін ымыраға келу.

ҚазҰУ
Қашу мынандай жағдайларда тиімді:
- қозғалған мəселенің сіз үшін маңызды емес кезінде;
екеніңізді

дегенмен таба алмаған жағдайда;
  • қозғалған мəселе бойынша мəлімет жеткіліксіз болғанда.

ҚазҰУ
немесе
бірігу
мынандай
сəттерде
Одақтасу тиімді:
  • мəселенің шешілуінің екі жаққа да өте қажет болғанда;
  • өзара өте тығыз қарым – қатынста болсаңыз;
  • мəселені шешуге уақытыңыз болғанда;
  • екі жақтың билігі болғанда.

ҚазҰУ

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет