Ұжымдық қауıпсıздıк туралы шарт ұйымының (ҰҚШҰ) құрылуы, мақсаты, құжаттары
Тақырыбы
Ұжымдық қауıпсıздıк келıсıмı, ҰҚШҰ
(орыс: Организация Договора о коллективной безопасности, ОДКБ) — тәуелсіз мемлекеттер достастығының әскери-саяси ұйымы. 1992 жылы 15 мамырда Ташкент қаласында Армения, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжікстан және Өзбекстанмен құрылды.
Кейіннен ҰҚК ұйымына Әзірбайжан, Белоруссия және Грузия қосылды. Келісім 1994 жылы 20 сәуірде ратификация процесі аяқталғаннан кейін, 5 жыл мерзімге күшіне енді. Келісімді тағы 5 жылға ұзарту жөніндегі Хаттамаға Армения, Белоруссия, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей Федерациясы және Тәжікстан президенттері 1999 жылы 2 сәуірде қол қойды.
Бұл Хаттамамен Келісімнің мерзімін өздігінен 5 жыл өткен сайын ұзартып отыру қарастырылған. Әзірбайжан, Грузия және Өзбекстан Келісімнің мерзімін ұзартпады.
МҮШЕ-МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ҚЫЗМЕТІНДЕГІ БАСЫМ БАҒЫТТАР: ЖАҢА ТРАНСҰЛТТЫҚ АЙБАТТАР МЕН ҚАУІПТЕРГЕ ҚАРСЫ ТҰРУ; ОРЫН АЛЫП ОТЫРҒАН НЕМЕСЕ ЫҚТИМАЛ АЙМАҚТЫҚ НЕМЕСЕ ШАҒЫН
ҚАҚТЫҒЫСТАРДЫҢ АЛДЫН АЛУ, ШЕШІМІН ТАБУ; ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЛАҢКЕСТІКПЕН,
АГРЕССИВТІ ЭКСТРЕМИЗММЕН, ҚАРУ МЕН ЕСІРТКІНІҢ ЗАҢСЫЗ АЙНАЛЫМЫМЕН,
ҰЙЫМДАСҚАН ҚЫЛМЫСПЕН, ЖАППАЙ
ҚЫРЫП-ЖОЮ ҚАРУЫН ТАРАТУМЕН КҮРЕС.
2002 жылы ҰҚК Ұжымдық қауіпсіздік келісімі Ұйымына өзгерді.
Парламенттік Ассамблеясының жанындағы бақылаушы мемлекеттер: Сербия (11 сәуірден 2013)[2][3] Ауғанстан (11 сәуірден 2013)[2][3] Бұрынғы мүше елдер:
Әзірбайжан (1993ж. 24 қыркүйектен 1999ж. 2 сәуірге дейін) Грузия (1993ж. 9 қыркүйектен 1999ж. 2 сәуірге дейін)
Өзбекстан (1992ж. 15 мамырдан 1999ж. 2 сәуірге дейін, 2006ж. 16
тамыздан 28 маусымға дейін 2012)
Қазіргі кезде орын алып жатқан жағдайларда халықаралық қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамасыз етуге зор маңыз беріледі. Бұл тек Орталық Азия өңірі үшін ғана емес, барлық дүниежүзілік қоғамдастық үшін өзекті мәселе. Біздің өңірде ұжымдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша жұмыстарды үйлестіру мен өзара іс- қимылдың маңызды құралдарының бірі Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы (ҰҚШҰ) болып табылады.