Y = C + I + G + NX.
Бұл формула негізгі макроэкономикалық теңдестік деп аталады.
P A G E 0 4
3. Табыстар бойынша ЖІӨ-ді
есептеу әдісі. ЖІӨ-ді осы әдіс
арқылы факторлық табыстардың
жиынтық сомасы деп
қарастыруға 197 болады.
Жалақы, пайыз, рента, пайда
сияқты факторлық табыстардың
есепке алынуымен қатар,
жанама салықтар, амортизация,
меншіктен түскен табыстар,
бөлінбеген пайда көрсеткіштері
де ЖІӨ-ге жатқызылады.
Шығындар мен табыстар
бойынша есептелетін ЖІӨ-ді
кесте арқылы көрсетуге болады:
Атаулы және нақты жалпы шк өн м. Бағалар индекс
Бағалар индексі – бұл осы жылдағы (ағымдық) тауарлар мен қызметтердің белгілі бір жиынының
(тұтыну себеті) жиынтық бағасы мен өткен жылғы (базистік) тауарлар мен қызметтердің сондай
тобының жиынтық бағасы арасындағы арақатынас.
Осы жылғы бағалар индексі = осы жылғы тұтыну қоржынының нарықтық бағасы / өткен
жылғы тұтыну қоржынының нарықтық бағасы × 100%.
Мысалы, 2012 жылы тұтыну қоржынының нарықтық құны 64 долларға тең; ал өткен 2011 жылы
50 долларға тең болса, онда 2012 жылғы бағалар индексі мынадай болады:
2012 жылғы бағалар индексі = 64 / 50×100% = 128%
ЖІӨ-нің бағалар индексін ЖІӨ дефляторы деп атайды. Ол тұтынушылық тауарлар мен
қызметтердің бағаларынан, инвестициялық тауарлардың бағаларынан, мемлекеттің сатып
алатын тауарларының бағаларынан және әлемдік нарықта сатылған және сатып алынған
тауарлар мен қызметтердің бағаларынан құралады.
ЖІӨ-нің екі түрі бар
1. Атаулы ЖІӨ – ағымдағы нарықтық бағалармен есептелетін ЖІӨ-нің деңгейі.
2. Нақты ЖІӨ – бағалар деңгейінің шамасын (инфляция және дефляция) есепке ала отырып
түзетілген немесе тұрақты бағалармен есептелетін ЖІӨ-нің деңгейі. Осыған байланысты ЖІӨ
дефляторы төмендегі формуламен есептеледі: ЖІӨ дефляторы = атаулы ЖІӨ / нақты ЖІӨ.
Достарыңызбен бөлісу: |
