Қоян, оян. Келе жатыр қасқыр!

Қоян, оян.

Келе жатыр қасқыр!

Қоян –Ноян!

Тұр, қасқырды басқа ұр!

Балақай мен қалақай

Саяхаттап көрдік қыр, Қырға бардық, тердік гүл. Айқайлады балақай: – Алақай-ау, алақай! Жапырақты үземін, Гербарий ғып тіземін! Ол бұтаны бас салды, Міне, шатақ басталды. Қарып алды қалақай, Жылап қалды балақай...

Құс адаспайды

Құстарға көкте көше жоқ, Таңбалап қойған ұя жоқ. Бүгін де жоқ, кеше жоқ, Қиынға салар қия көп... Құстың бәрі ұшқыр-ақ, Адаспайды құс бірақ.

Биікке, биікке

Көктемде, көктемде

Күн нұрын төккенде,

Қар еріп ақты су,

Жоғары тарты бу.

Көк шыбық былтырғы

Көгерді құлпырды.

Құлпырды,құлпырды.

Жоғары ұмтылды.

Жылқышы

Екі бала таласты, Едірейе қарасты: – Жылқышы – Ол кісі, – Деді Арнұр. – Жылқышы – Көл құсы, – Деді Жаннұр. Кім жаңылып, бұрыс айтты? Екеуі де дұрыс айтты!

Ая мен Ай

Айдың беті аппақ,

Аяның беті сатпақ

Неге олай?

Ол былай-

Ай

Аунамайды жерге,

Шомылады көлге.

• Жол қайда жоғалды?

Жүгірді жол, жүгірді,

Бір жерлерде бүгілді.

Бір жерлерде бұрылды,

Желаяқтай жүгірді.

Ойлау жерде қайқайды,

Дөңдеу жерде шалқайды...

Сүзіп шықты бір елді,

Көлге келіп тірелді.

Жоғалды ма жол оңай,

Суға кетті -ау!

Обал -ай!

Іздеп жүрсек жан жақтан,

Сүңгіп шықты ар жақтан.

• Үш түрлі өлең. Үлгілі өлең. Үш тақырыпты бейнелеп, үш идеяны жеткізген өлең. Үш түрлі тәсіл қолданған.
• Жылқышы деген мамандық пен жылқышы деген құс бар екенін танытады. Демек, білім алады.
• Ая мен Айдың бетінің тазалығын салыстыру арқылы оқырман бөбектерге тағылым беріп отыр.
• Үшінші өлеңде таным тағылыммен ұштасқан. Жолға жан бітуі, тірі образға айналуы баланы еріксіз еліктіріп, жолмен бірге жүгіріп, қиналып, қуануын туғызған.

Он саусақ

Жалғыз саусақ тіпті де,

Ұстай алмас жіпті де.

Екі саусақ бірікті,

Ине қолға ілікті.

Үш саусағым орамды,

Жүгіртеді қаламды...

Өнерлі екен он саусақ:

• Қала салсақ, жол салсақ...

Жалқаулықтың неге апарарын түсіндіретін өлең — «Жалқаудың жауабы».

Ана есікті жаба салшы,

Ілгегін де сала салшы.

Жалқау əрең ыңыранды:

– Жел соқпай ма,

Сол жаппай ма?!

Үйдің ішін суық алды...

Жалқаудың əрекетсіздігінен үйдің іші суып кетті. Есік жабуға ерінбегенде бұндай жағдай болмаған болар еді.

М.Əлімбаев өз өлеңдерін, негізінен, мектеп жасына дейінгі балдырған мен бастауыш сынып оқушыларына арнап жазады. Мысалы, «Менің ойыншықтарым» өлеңнен үзінді келтіріп көрейік:

Ашытпайды көзіңді, Шомыла ғой, балақай!

Қарашы енді өзіңе: Аппақ болдың, алақай!

Түсті түймең үзіліп, Неге қадап алмайсың?

Тұр ғой əне ине-жіп,

Неге ұқыпты болмайсың?

Өлең жалғыз қуыршаққа ғана емес, ойыншық құлыншақ, бұлбұл, күшік, қоянға жеке-жеке арналады. Тақпақ танымдық, тəрбиелік маңызға ие. Бұл тұрғыда да халық өлеңімен үйлестігі  айқын.

Логограф үлгісі

Қалың ағаш - бір алап,

Жап-жасыл боп жайнайды.

«Р»- ды қоссақ сыналап,

Құс болып та сайрайды. (Тоғай-торғай)

Шарада үлгісі

Бастапқым - тәтті шырын де,

Екіншім - қатқан суым де,

Үшіншім- белгі, таңба де

Үшеуін қосып оқысаң,

Осыдан тәтті бар ма де. (бал –мұз – дақ)

Назарларыңызға рақмет!