Жұмыртқа өнімінің қасиеттері мен оларға сипаттама Жұмыртқа өнімінің сапасына қойылатын талаптар



бет4/4
Дата02.02.2023
өлшемі61,63 Kb.
#64693
1   2   3   4
Жұмыртқа тағамдары - дайындалу технологиясы жеңіл әрі қарапайым тағамдар тобына жататын тағам. Жұмыртқа тағамдарына — пісірілген, қуырылған, дәмдік қоспалар салы- нып бұлғанған жұмыртқалар, омлеттер, бисквиттер жатады. Жұмыртқа тағамдарының ішінде әр түрлі қоспалар салыну арқылы жасалатын көптеген аспаздық тағамдар бар: пор- тугаль, швед, украин, беларусь. Қоспа ретіне көбіне қызанақ, зөйтүн, сыр, шүжық, пияз, саңырауқұлақ қолданылады. Жұмыртқа тағамдарын ойлап табу оңай. Мысалы, Россини (композитор) жұмыртқасын қуырылған жұмыртқаның сарысын ойьш алып, үстін піскен қаз бауырының кесегімен жауып, мадерадан дайындалған соус қүйып береді. Бірақ жұмыртқаны күнделікті жеудің зияны да бар. Артық салмағы бар адамдардың организміндегі зат алмасу процесінің түзелуін тежейдіТауықтың жұмыртқасы қазіргі заманда адамның ең басты қоректік элементіне айналды, сол себепті стратегиялық азық-түліктердің түріне жатады. Фабрикадағы құстардың бәрі ешқандай антибиотиксіз және жасанды қоспасыз табиғи жемдермен қоректенеді. Ал оларды жоғары технологиялық құрал-жабдықтардың көмегімен күтіп-баптау ерекше сапалы жұмыртқа алуға жағдай жасайды. Жұмыртқада адам организміне қажетті, тіршілік үшін маңызы зор амин қышқылдарының бүкіл жиынтығы бар. Жұмыртқа құнды бөлігінің бірі — сары уызы. Ол майлар менбелоктарға, көмір сулар мен минералды заттарға ғана емес, сонымен бірге витаминдерге (А, В, Д, Е т.б.) де бай. Жұмыртқа емдемдік тағамдар қатарына жатады. Сары уызы жеңіл сіңеді. Шикі жұмыртқа ақуызы ұзақ қорытылады, тек пісірілген кезде оның сіңуі артады. Жұмыртқа көптеген тағамның құрамына енеді, Жұмыртқа құнарлылығы жағынан қондылығы орташа сиыр етіне теңеседі. Тамаққа негізінен тауық, бөдене жұмыртқалары пайдаланылады. Жұмыртқа өнімдеріне меланж және жұмыртқа ұнтағы жатады. Жұмыртқаның құрамында 12,7 % белок, 11,5% май, 0,7% көмір су, 1,0% күл бар. Энергетикалық құндылығы157 ккал. 
Протеиндер (ақуыздар) адам және жануардың жартылай дене массасын құрайды. Протеин деген сөздің өзі (грек protos- сөзінен ) пайда болған. Ол деген сөз «бірінші», «алғашқы» дегенді білдіреді. Соңғы уақыттарда жұмыртқаның сары уызын көптеген спорт түрлерінде кеңінен қолданады. Ол дене салмағын өсіреді. Егер адам күніне жұмыртқа жейтін болса, толық құрамды протеиннің 10% қанағаттандырады. Ақуыздың құрамындағы ферменттер мен катализаторлардың саны 2000 –ға жетеді. Адам организміндегі гормондар протеиндерден тұрады. Иммунитеттің тіреуі болып табылатын антиденелер химиялық ақуыз болып табылады. Жұмыртқа медицинамен биотехнологияда кеңінен пайдаланылады.
Әр елде жұмыртқа диеталары, тағамдары әртүрлі. Мысалы, Қытайда жұмыртқаның сары уызы көгеріп, онда аммиак және сероводород пайда болғанда біз үшін сасыған және тасталынатын жұмыртқа олар үшін ең жақсы делекатес. Жұмыртқадан келетін пайда біздің организімізде шашқа көп пайдасы бар. Қазіргі кезде жұмыртқа косметологияда көп қолданылады, әсіресе бөдене жұмыртқалары. Жұмыртқа шаруашылығын Қазақстанда дамыту керек деп ойлаймын, себебі тауықтар аз орын алады. Негізгі жақсы өнім алу үшін арнайы аралас жем қажет. Қавзіргі кезде ТОО Оңтүстік құс көптеген қалаларды жұмыртқамен қамтамасыз етеді, бірақ біздің жер көлемімізге есептейтін болсақ, құс фабрикалары Қазақстанда өте аз.
Экспортқа жұмыртқаны жіберу қазіргі кезде мүмкін емес.Тағамдық жұмыртқалардың сапасына оның жаңалығы, тауарлық түрі, салмағы, тазалығы және қабығының бүтіндігі, саруызының түсі, ақуызының тығыздығы және қоректік құндылығы сияқты белгілері мен көрсеткіштеріне қарай баға беруге болады. Сапалы тағамдық жұмыртқа – бағалы диеталық қоректік өнім. Оның құрамында адам ағзасына толықтай сіңетін (96-98%), жақсы үйлестірілген түрдегі барлық қоректік және билогиялық белсенді заттар бар. Тауықтың бір жұмыртқасы – құнарлылығы жағынан 40 г етке және 200 г сүтке тең. Ол ересек адамның ағзасындағы протеиннің, майдың және минералдық заттардың тәуліктік қажеттілігінің 4-5%-ын, негізгі дәрумендердің 10-30%-ын қамтамасыз етеді.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі



  1. А.Л. Штеле «Куриное яйцо: вчера, сегодня завтра» М 2004

  2. В. Абакумов «Үй құстарын өсіру»

  3. А.Б.Таңатаров., Ш.Ә. Әлпейсов., С.Т. Дабжанова. «Құс шаруашылығы»

  4. Интернет желісі


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет