Өсімдіктердің, жануарлардың тіршілік үшін маңызы және оларды қорғау шаралары

Табиғатта жануарлар мен өсімдіктер бір – бірімен тығыз байланысты болады. Жануарлар тек өсімдіктермен қоректеніп қана қоймайды, сонымен қатар оларға пайда да келтіреді. Олар атмосфераны көмірқышқыл газымен байытады, топырақты қилармен тыңайтады, өсімдіктерді тозандандырады және өсімдіктердің бір ауданнан екінші ауданға таралуына көмектеседі. Қазақстанда балықтың 104 түрі, құстың 488 түрі және сүт – коректілердің 175 түрі өмір сүретіндігін айтсақ та жеткілікті. Елімізде осындай табиғат байлықтары қорғауға алынып, олардың қорының молаюына мүмкіндік жасау нәтижесінде аң-құстардың бірнеше түрінің саны айтарлықтай өсіп, халық шаруашылығында пайдаланып отыр.

Біздің өңірде дәмді еті және құнды терісі үшін аңдардың 60-тан астам түрі ауланды. Олардың ішінде бастылары – ақ тиін, бұлғын, суыр, дала күзені, түлкі, ақбөкен, елік.

Мамандар жануарлар сиректеу қоныстанған ормандарға, жасыл кілем жамылған өзен – көлдерге аңдардың жаңа түрлерін жерсүндіру мәселесімен шұғылдана бастады. Америкадан әкелінген ондатра, су күзені сияқты аңдарды елімізге тарату үлкен табыспен аяқталды.

Табиғатта жануарлардың белгілі бір түрінің жойылып кетуі немесе екінші түрдің пайда болуы табиғи заңдылық. Мұның бәрі тарихи дамудың барысында климат жағдайы, ланшафтың өзгеруінен және өзара тіршілік үшін күрестін нәтижесінде пайда болған құбылыс.

Адамдардың жануарға тигізетін әсерін тікелей және жанама деп 2-ге бөлуге болады.

Тікелей әсер етуге жануарларды қуалау, құртып жою және бір жерден екінші жерге көшіру жатады. Жануарлардың ішінде көбірек азап шегетіндер кәсіптік маңызы үшін ауланатындары. Адамдардың жануарларға тікелей әсеріне арам шөптер мен а/ш-ғаның зиянкестермен күресте химиялық заттардан өлетін жануарларды да жатқызуға болады.