Су ресурстарын экономикалық бағалау

Су ресурстарын экономикалық бағалау: су тұтынушы өндіріс күштерін тиімді орналастыру; суды қорғауға, үнемдеп тиімді пайдалануға экономикалық ынталандыру және оны ұлттық байлық құрамында есептеу үшін қажет болады.

Су ресурстарын экономикалық бағалау үшін шеткі шығын шамасы қолданады. Су ресурстары көпшілік жағдайда жеке-дара орналасады. Осыған байланысты су тапшылығы немесе жеткілікті болуы оның территориялық орналасуына байланысты. Сондықтан шеткі шығын соммасын ауданның, аймақтың су бассейндері бойынша белгілеу керек.

Суға шеткі шығын шамасын оптимальдық су шаруашылық баланстар негізінде анықтайды. Барлық экстенсивтік және интенсивтік шараларды ескере отырып, су пайдаланудың барлық балама мүмкіншіліктері қарастырылады. Экстенсивтік шаралар пайдаланылатын су көлемін арттырумен, баланстық кіріс жағын көбейтумен байланысты. Интенсивтік шаралар су үнемдеумен оның ысырабын азайтумен, сусыз немесе суды аз тұтынатын технологияларды игерумен, суды тазартып қайтарымды пайдаланумен тікелей байланысты, яғни баланстың шығыс жағын азайту.

Өзен бассейнінде дербес су шаруашылық баланстары бар, бірнеше су айрықтар немесе су шаруашылық аудандары болуы мүмкін. Олардың әрқайсысындағы шеткі шығын бір-біріне тәуелсіз дербес айқындалады. Өзеннің төменгі сағасындағы шеткі шығын оның бас жағына қарағанда төмендеу болады.
Тақырып 7. Қазақстанның биологиялық ресурстары, оларды қорғау және тиімді пайдалану мәселелері

1. Орман ресурстары, оны пайдалану және қорғау

2. Өсімдіктердің, жануарлардың тіршілік үшін маңызы жіне оларды қорғау шаралары

3. Балықтар мен құстарды қорғау

4. Орман ресурстарын экономикалық бағалау