ЖҰмыс бағдарламасы павлодар ф со пгу 18. 1/09 бекітілді

                                                                                               Ф СО

ПГУ 7.18.1/02

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Қазақ филологиясы кафедрасы

«Көркем мәтінге лингвистикалық талдау» пәні бойынша

050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті», 050205 «Филология: қазақ

филологиясы» мамандықтарының студенттеріне арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Павлодар

Ф СО ПГУ 7.18.1/09

                                                                 БЕКІТІЛДІ

                                                                           ОЖ проректоры

        

                                                                 

________________ Н.Э. Пфейфер  

                                                                          

«___»_____________2006 ж.

Құрастырушылар:   ф.ғ.к.,   аға   оқытушы   Г.К.

Қажыбаева__________

                                          оқытушы А.О. Кәріпжанова 

_____________

Қазақ филологиясы кафедрасы

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс   бағдарламасы   050117-«Қазақ   тілі   мен   әдебиеті»,

050205-«Филология: қазақ филологиясы» мамандықтарының

студенттеріне арналған

Жұмыс   бағдарламасы   050117-«Қазақ   тілі   мен   әдебиеті»,

050205-«Филология:   қазақ   филологиясы»   мамандықтары

бойынша   элективті   пәндер   каталогы   негізінде   дайындалды

және   С.Торайғыров   атындағы   ПМУ   Ғылыми   кеңесінің

мәжілісінде бекітілді.

Кафедра мәжілісінде ұсынылды.  «___»_________________2007ж. 

 №_____хаттама. 

Кафедра меңгерушісі_______________________Қ.П.Жүсіп

          

                                   

Филология,   журналистика   және   өнер   факультетінің

әдістемелік кеңесінде мақұлданды.

«_____»______________2007 ж. №____хаттама.

ӘК төрайымы____________________ С.Ќ.Шаймарданова 

КЕЛІСІЛДІ

 Факультет деканы __________Ж.Т.Сарбалаев.  

«____»_____________2007 ж.

ОӘБ МАҚҰЛДАДЫ

ОӘБ бастығы______________Л.Т.Головерина  

«____»_____________2007 ж.

Пәннің мақсаты мен міндеттері: Мәтін туралы ілім-мәтіннің

мағыналық   және   құрылымдық   жақтарын   зерттейтін   тіл

білімінің іргелі саласы туралы түсінік беру.

Пәнді оқыту мақсаты:

-   Пәнде   өтілетін   тақырыптар   ауқымы   мәтін   құрушы   тұлға

бірліктерді және олардың қызмет ету ерекшеліктеріне басты

назар аударуы.

-   Мәтін   талдаудың   әдебиеттануда   қалыптасқан   түрі,

троптардың   мәтіндегі   қызметін   анықтау,   тілдік   талдауды

жүзеге асыру.

-   Сөйлемді   грамматикалық,   синтаксистік   зерттеу,   тілдік

единицалардың   мәтін   түзудегі   орны,   жүйесі,   бірлігі,

зерттелуі.

Пәннің міндеттері:

- негізгі ѓылыми жєне оќу єдебиеттерін білу;

- ѓылымныњ  негізгі теориялыќ жаќтарын мењгерту;

- сабаќтыњ   наќты   єдістемелік   маќсатына   сєйкес   келу

‰шін тілдік материалдыњ мµлшерін білу.

Студенттер білуі тиіс:

- Студенттер өз беттерімен мәтін түрлерін құрастыра білуі

тиіс.

- Троп түрлерін ажырата білуі тиіс.

- Шығарманың идеялық, эстетикалық мазмұнын аша білуі

тиіс.

- Тілдік сөз формаларын, олардың мәтін талдаудағы орны

мен әрекеттестігін білуі тиіс.

- Түрлі жанрдағы мәтін түрлерін талдауда лингвистиклық,

лингвостилистикалық жақтарын меңгеруі тиіс.

Студенттер істей білуі тиіс:

- Студенттер   өз   беттерімен   мәтін   түрлерін   құрастыра

біледі.

- Троп түрлерін ажырата алады.

- Шығарманың   идеялық,   эстетикалық   мазмұнын   аша

білуге дағдыланады.

- Тілдік сөз формаларын, олардың мәтін талдаудағы орны

мен әрекеттестігін біледі.

- Түрлі жанрдағы мәтін түрлерін талдауда лингвистиклық,

лингвостилистикалық жақтарын меңгереді.

Пререквезиттер:  тіл   біліміне   кіріспе,   әдебиетануға   кіріспе,

әдебиет тарихы.

Ф СО ПГУ 7.18.1/13

ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ

№ 

Тақырып

Сағат саны

Дәр

іс

Тәжір

.

СӨЖ

1

2

3

4

6

1

Көркем

 

мәтінді

лингвистикалық

талдаудың   әдістері   мен

әдістемелері

1,5

1,5

5

2

Синхронды  

  талдау

әдістерінің

 

мәтіндегі

бірлігі

1

1

4

3

Диахронды

 

талдау

әдістерінің

 

мәтіндегі

бірлігі

1

1

4

4

Көркем

 

мәтіндегі

троптың түрлері

1

1

4

5

Мәтін

 

ішіндегі

туындының   мазмұндық

тақырыбын ашу

1

1

4

6

Мәтін

 

талдаудағы

стилистикалық

ерекшеліктер

1

1

4

7

Баяндаудың

 

түрлері.

Кейіпкер тілі

1

1

5

Барлығы:  сағат

7,5

7,5

30

Аудиторлыќ сабаќтардыњ мазм±ны

Дєріс сабаќтарыныњ мазм±ны

№

Тақырып 

Мазмұны

1

Көркем

 

мәтінді

лингвистикалық

талдаудың   әдістері   мен

әдістемелері

Лингвистикалық

 

талдаудың

әдістері

 

мен

 

әдістемелерін

анықтау. Оның методологиясы мен

басты   аспектілерін   қарастыру,

талдау, қолдануын қарастыру.

2

Синхронды  

  талдау

әдістерінің мәтіндегі бірлігі

Мәтіннің   бірліктері   туралы   түсінік.

Көркем мәтінді талдаудың әдістері.

Синхронды   әдістің   маңыздылығы.

Басқа

 

талдау

 

әдістерінен

айырмашылығы мен ұқсастықтары.

Салыстырулар. 

3

Диахронды

 

талдау

әдістерінің мәтіндегі бірлігі

Диахронды талдау әдісінің 

маңыздылығы. Басқа талдау 

әдістерінен айырмашылығы мен 

ұқсастықтары.

4

Көркем   мәтіндегі   троптың

түрлері

Көркем  мәтіндегі  троптың түрлері:

метафора,

 

теңеу,

 

эпитет,

метонимия,

 

т.б..

 

Троптың

түрлерінің

 

мәтін

 

түзудегі

ерекшеліктері.

5

Мәтін   ішіндегі   туындының

мазмұндық тақырыбын ашу

Мәтін   ішіндегі   немесе   көркем

туындының   мазмұндық   тақырыбын

ашу   үшін   алынған   фондық

лексикалардың

 

табиғаты.

Фонетика,   морфология   және

синтаксистегі

 

нормадан

ауытқушылық

 

факторларын

анықтау.

6

Мәтін

 

талдаудағы

стилистикалық

ерекшеліктер

Мәтін   талдаудағы   стилистикалық

ерекшеліктерді   айқындау.   Көркем

мәтін

 

материалдарын

лингвистикалық   басқа   да   талдау

түрлері,

 

лингвистикалық

принциптер   мен   әдістер   арқылы

жүзеге асырылуы.

7

Баяндаудың түрлері

Баяндаудың   түрлері:   хабарлау

/әңгімелеу/,   суреттеу,   пайымдау,

диалог   түсініктері.   Пайымдау   мен

суреттеудің   шығарма   оқиғасын

баяндаудағы көмекші қызметі.

Тєжірибешілік сабаќтардыњ мазм±ны

ТӘЖІРИБЕШІЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ МЕН

ОРЫНДАЛУ КЕСТЕСІ

№ 

Тақырып

Мазмұны

Бақылау

түрі

Орындалу

мерзімі

(апта

бойынша)

1

2

3

4

5

1.

Көркем

мәтінді

лингвистикал

ық

талдаудың

әдістері   мен

әдістемелері

Лингвистикалық

талдаудың әдістері мен

әдістемелерін  анықтау.

Оның   методологиясы

мен басты аспектілерін

қарастыру,

 

талдау,

қолдануын қарастыру.

Ауызша

2-апта

2.

Синхронды

талдау

әдістерінің

мәтіндегі

бірлігі

Мәтіннің

 

бірліктері

туралы   түсінік.   Көркем

мәтінді

 

талдаудың

әдістері.   Синхронды

әдістің   маңыздылығы.

Басқа

 

талдау

әдістерінен

айырмашылығы   мен

ұқсастықтары.

Салыстырулар. 

Ауызша

2-апта

3.

Диахронды

талдау

әдістерінің

мәтіндегі

бірлігі

Диахронды талдау 

әдісінің маңыздылығы. 

Басқа талдау 

әдістерінен 

айырмашылығы мен 

ұқсастықтары.

Ауызша

4-апта

4

Көркем

мәтіндегі

троптың

түрлері

Көркем

 

мәтіндегі

троптың

 

түрлері:

метафора,

 

теңеу,

эпитет,

 

метонимия,

т.б..

 

Троптың

түрлерінің

 

мәтін

түзудегі ерекшеліктері.

Ауызша

6-апта

5

Мәтін

ішіндегі

туындының

мазмұндық

Мәтін   ішіндегі   немесе

көркем

 

туындының

мазмұндық   тақырыбын

ашу   үшін   алынған

Ауызша

10-апта

тақырыбын

ашу

фондық лексикалардың

табиғаты.   Фонетика,

морфология

 

және

синтаксистегі

нормадан

ауытқушылық

факторларын анықтау.

6

Мәтін

талдаудағы

стилистикал

ық

ерекшелікте

р

Мәтін

 

талдаудағы

стилистикалық

ерекшеліктерді

айқындау.

 

Көркем

мәтін   материалдарын

лингвистикалық   басқа

да   талдау   түрлері,

лингвистикалық

принциптер

 

мен

әдістер арқылы жүзеге

асырылуы.

Ауызша

10-апта

7

Баяндаудың

түрлері

Баяндаудың   түрлері:

хабарлау   /әңгімелеу/,

суреттеу,   пайымдау,

диалог

 

түсініктері.

Пайымдау

 

мен

суреттеудің   шығарма

оқиғасын   баяндаудағы

көмекші қызметі.

Ауызша

16-апта

С¤Ж мазм±ны

№ С¤Ж т‰рі

Есеп беру 

формасы

Баќылау т

‰рі

Саѓат 

кµлемі

1 Дєріс сабаќтарын 

өңдеу

Сабаќќа 

ќатысу

3,5 (0,5х7)

2 ‡й тапсырмасын 

орындау

Ж±мыс 

дєптері

Сабаќќа 

ќатысу

3,5(0,5х7)

3

Ќосымша 

материалдарѓа 

дайындыќ

Конспект 

Коллоквиу

м 

7

4

Семестрлік тапсырманы 

орындау

Реферат 

Семестрлік

тапсырман

ы ќорѓау

6,5

5

Баќылау 

шараларына 

дайындыќ

РК 1, РК 2

2

      Барлыѓы

22,5

Студенттерге µздігінен оќуѓа берілетін таќырыптар

1.

Өлең   мәтіндеріндегі   синтаксистік   құрылым,   мүшелену.

Өлең   мәтініндегі   синтаксистік   құрылым,   олардың

синтаксистік   мүшеленуі.   Синтаксистік   құрылым

сыңарларының   орын   тәртібі.   Өлең   мәтініндегі   автор

сөзінің   әр   түрлі   адресаттарға   бағытталуы.   Поэтикалық

контекс.

¦сынылатын єдебиет: [5], 1-60 беттер; [13], 1-75 

беттер.

2.

Көркем прозаны зерттеу. Көркем прозаны зерттеу: таза 

тілдік-шығарма тілі, тілдік норма, грамматикалық амал-

тәсілдер, т.б.; стилистикалық талдау; көркем 

эстетикалық талдау; шығарма тілі-эстетикалық 

категория; шығарманың идеялық мазмұнына қатысты.

¦сынылатын єдебиет: [2], 1-110 беттер; [3], 1-150 

беттер.

3.

Автор   бейнесін   табу,   шығарманың   композициялық

құрылымы   «Автор   бейнесі»:   көркем   шығармадағы

автордың   өзіндік   таным   болмысы,   көркем   тілмен

оқиғаның 1-жақ немесе 3-жақта жеткізілуі, автрдың ішкі

дауыс   реңкі.   Автор   бейнесі   мен   шығарманың

композициялық

 

стилистикалық

 

құрылымындағы

баяндау. Шығармадағы қос үнді сөз табиғаты.

¦сынылатын єдебиет: [3], 1-100 беттер; [8], 1-90 

беттер.

050117-«Қазақ тілі мен әдебиеті» және 050205-«Филология: 

қазақ филологиясы» мамандықтарының оқу жұмыс 

жоспарынан көшірме

Пәннің атауы   Көркем мәтінге лингвистикалық талдау

Оқу 

түрі

Бақылау формасы

Студент 

жұмысын

ың көлемі

Сағаттың курс және семестр

бойынша бөлінуі

Е

м

т

.

сы

н

а

қ

К

.ж

К

.ж

ұ

м

.

Е

Г

Ж

б

а

қ

.ж

ұ

м Барлығы

Д

ә

р

іс

Т

ә

ж

ір

и

б

е

О

С

¤

Ж

С

Ө

Ж

Д

ә

р

іс

Т

ә

ж

ір

и

б

е

О

С

¤

Ж

С

Ө

Ж

ж

а

л

п

ы

А

у

д

и

т

о

р

.

С

Ө

Ж

5

 семестр

 семестр

Күндіз

гі 

ОЖБ 

негізін

де

4

5

1

5

3

0

7,

5

7,

5

7,

5

22,

5

«Көркем мәтінге лингвистикалық талдау»  пәні 

бойынша қолданылатын әдебиеттер

Негізгі:

1.

Балақаев М. «Қазақ әдеби тілі».-Алматы, 1987

2.

Жанпейісов Е. «Қазақ прозасының тілі».-Алматы, 1968

3.

Жүсіп Қ.П. «Көркем сөздің құдіреті». Павлодар, 2000

4.

Сыздықова Р. «Сөздер сөйлейді».-Алматы,1998

5.

Сыздықова Р., Шалабаев Б. «Көркем тексті лингвистикалық 

талдау».-Алматы, 1989

6.

Смағұлова Г. «Мәтін лингвистикасы».-Алматы, 2002

7.

Шалабай Б. «Қазақ көркем прозасының тілін зерттеудің ғылыми 

теориялық негіздері».-Алматы,1998

8.

Серғалиев М., Нургожина Ш. «Эмоционально-экспрессивная 

лексика казахского разгаворного языка».-Алматы, 1995

Қосымша:

9.

Аханов К. «Тіл білімінің негіздері».-Алматы, 1992

10.

Болғанбайұлы Ә., Қалиұлы Ғ. 

«Қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы».-Алматы,1998

11.

Қайдар Ә. «Қазақ тілінің өзекті 

проблемалары».-Алматы, 1998

12.

Момынова Б. «Қазақ әдеби тілі 

тарихын зерттеу жұмысы».-Алматы, 2001

13.

Сералиев М. «Синтаксис және 

стилистика».-Алматы, 1992