ЖҰмыс бағдарламасы павлодар Мамандықтың оқу жұмыс Нысан жоспары негізінде әзірленген

                 Жұмыс бағдарламасы                                                                                   Нысан

                                                                                               Ф СО

ПГУ 7.18.2/06

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Қазақ филологиясы кафедрасы

«Практикалық қазақ тілі» пәні бойынша 050205-«Филология:

қазақ филологиясы» мамандығының студенттеріне арналған

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Павлодар

   Мамандықтың оқу жұмыс 

Нысан

жоспары негізінде әзірленген

                                                                       Ф СО ПГУ 7.18.1/08

   

пәннің жұмыс бағдарламасының

бекіту парағы

                                                                                                                                       

        

            

                                                                 БЕКІТІЛДІ

                                                                           ОІ жөніндегі 

проректоры

        

                                                                 

________________ Н.Э. Пфейфер  

                                                                          

«___»_____________2009 ж.

Құрастырушы: аға оқытушы А.О. Кәріпжанова __________

                         

           

Қазақ филологиясы кафедрасы

«Практикалық қазақ тілі» пәні бойынша 

ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс   бағдарламасы   050205-«Филология:   қазақ

филологиясы» мамандығының студенттеріне арналған

Жұмыс бағдарламасы мамандықтың оқу жұмыс жоспары

негізінде   дайындалды   және   С.Торайғыров   атындағы   ПМУ

Ғылыми

 

Кеңесінің

 

мәжілісінде

 

бекітілді.

«___»_________________2009 ж.  №_____хаттама. 

Кафедра мәжілісінде ұсынылды.  «___»_________________2009 ж.

 №_____хаттама. 

Кафедра меңгерушісі_______________________Н.Қ.Жүсіпов

          

                                   

Филология,   журналистика   және   өнер   факультетінің

әдістемелік кеңесінде мақұлданды.

«_____»______________2009 ж. №____хаттама.

ӘК төрайымы____________________ Е.Н.Жұманқұлова

КЕЛІСІЛДІ

Факультет деканы __________Ж.Т.Сарбалаев.  

«____»_____________2009 ж.

ЖӘҚБ МАҚҰЛДАДЫ

ЖӘҚБ бастығы______________ А.А.Варакута. 

«____»____________2009 ж 

1 Пәннің мақсаты мен міндеттері

«Практикалық   қазақ   тілі»   пәнінде   студенттердің   қазақ

тілінен   меңгерілген   білім,   білік   дәрежелерін   жүйелі   түрде

тиянақтап,   сатылай   комплексті   талдауды   терең   игерту,

студенттердің   жазу   сауаттылығын,   ауызша   сөйлеу

мәдениетін   жетілдіріп,   жоғары   курстарда   оқылатын   қазіргі

қазақ тілінің теориялық курсын жоғары деңгейде меңгерту.

Пәнді оқыту мақсаты

: 

-   «Практикалық   қазақ   тілі»   пәнінде   студенттердің   тіл

байлығын байыту; 

-   мақал-мәтел,   тұрақты   тіркестерді   орынды   қолдана   білуге

дағдыландыру; 

- сөз мағынасын терең түсіне білуге үйрету;

- әдеби тілде мәдениетті сөйлей білуге жаттықтыру.

Пәннің міндеттері:

- негізгі ғылыми және оқу әдебиеттерін білу;

-ғылымның  негізгі теориялық жақтарын меңгерту;

-   сабақтың   нақты   әдістемелік   мақсатына   сәйкес   келу   үшін

тілдік материалдың мөлшерін білу.

Студенттер білуі тиіс:

-Лексика;

-Фонетика;

-Морфология;

-Синтаксис;

-Пунктуация салаларының барлық заңдылықтарын білуі тиіс.

Студенттер істей білуі тиіс:

-

Студенттердің   тіл   байлығын,   ой-өрісін   дамытуға

арналған жаттығуларды орындай алуы тиіс.

- Тілдік нормаларды сақтай білуі тиіс.

- Қазіргі   қазақ   тілінің   теориялық   курсының   алғы

шарттарын білуі тиіс.

 2 Пререквезиттер:

  Тіл біліміне кіріспе.

  Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы.

  Фонетика.

  Морфология.

  Синтаксис.

          

Пәннің тақырыптық жоспары                                                                           Нысан                       

                                                                                                                                           СО ПГУ 7.18.2/07

3 

Пәннің мазмұны

3.1 Пәннің тақырыптық жоспары

№ 

Тақырып

Сағат саны

Дәріс

Тәжір.

СӨЖ

СӨЖО

12

1

Қазақ   тілінің   дыбыстық

жүйесі.   Буын.   Үндестік

заңы. Екпін.

1

2

6

2

Сөз   және   мағына.   Сөздің

көп   мағыналығы.   Синоним,

омоним, антонимдер.

1

2

6

3

Тұрақты   тіркестер,   мақал-

мәтелдер.

1

2

6

4

Дирлект,   термин   сөздер.

Жаргондар.

1

2

6

5

Сөз құрамы мен тұлғасы.

1

2

6

6

Сөз   таптары.   Зат   есім,   сын

есім, сан есім, есімдіктер.

1

2

6

7

Етістіктің   функционалдық

тұлғалары

 

және

грамматикалық

категориялары.

1

2

6

8

Үстеу,   шылау,   одағай

сөздер, еліктеуіш сөздер.

1

2

6

9

Сөйлем мүшелері.

1

2

6

10 Жай сөйлем

1

2

6

11 Жай сөйлемнің түрлері.

1

2

6

12 Құрмалас   сөйлем.   Салалас

құрмалас сөйлем.

1

2

6

13 Сабақтас құрмалас сөйлем.

1

2

6

14 Аралас құрмалас сөйлем

1

2

6

15 Тыныс белгілері.

1

2

6

Ба

рл

ығ

ы: 

сағ

ат

15

30

90

3.2 Теориялық курс мазмұны

№

Т

а

қ

ы

р

ы

п 

Мазмұны

1

Қазақ

 

тілінің

дыбыстық   жүйесі.

Буын.   Үндестік

заңы. Екпін.

Дауысты,   дауыссыз   дыбыстардың

өзіндік   қасиеттері.   Буын   түрлері,

тасымалға   қатысы.   Тасымалдауға

болмайтын   жағдайлар.   Буын   және

дыбыс   үндестігі.   Екпін   және   дауыс

ырғағы.

2

Сөз   және   мағына.

Сөздің

 

көп

мағыналығы.

Синоним,   омоним,

антонимдер.

Сөздің   тура   және   ауыспалы

мағынасы,

 

сөз

 

мағынасын

ауыстырып   қолдану   жолдары.

Омоним және көп мағыналы сөздер,

синонимдік   қатар,   антонимдердің

көркем   шығармаларда   қолдану

жолдары.

3

Тұрақты

тіркестер,   мақал-

мәтелдер.

Тұрақты   тіркестердің   түрлері,

идиомалар мен фразалар.

4

Дирлект,   термин

сөздер.

Диалектілердің әдеби тілде бар 

сөздердің орнына жұмсалу 

Жаргондар.

мүмкіндіктері. Жаргон сөздер. 

Өндірістің, ғылымның, техниканың, 

өнер мен мәдениеттің даму 

ауызшанәтижесіндепайда болған 

ұғымдарды білдіретін атаулар.

5

Сөз   құрамы   мен

тұлғасы.

Морфема туралы түсінік. 

Жалғаудың түрлері. Негізгі түбір 

және оның белгілері. Туынды түбір 

және оның негізгі белгілері. Біріккен

сөздер, қос сөздер және қысқарған 

сөздер.

6

Сөз   таптары.   Зат

есім, сын есім, сан

есім, есімдіктер.

Сөз таптарының лексика-

семантикалық топтары. 

Синтетикалық және аналитикалық 

формалары.

7

Етістіктің

функционалдық

тұлғалары   және

грамматикалық

категориялары.

Есімше, көсемше, тұйық 

етістіктердің мағыналары, жасалу 

жолдары, түрлену ерекшелігі, 

сөйлемдегі синтаксиситік қызметі.

8

Үстеу,

 

шылау,

одағай   сөздер,

еліктеуіш сөздер.

Үстеу, шылаулардың, еліктеуіш 

сөздердің мағыналары мен қызметі, 

жасалу жолдары, негізгі мағыналық 

топтары.

9

С

ө

й

л

е

м

м

ү

ш

е

л

е

рі

.

Сөйлем 

мүшелерінің 

тұлғалары, 

сұраулары, дара 

және күрделі 

мүшелер.

1

0

Жай сөйлем

Жай сөйлем туралы түсінік. Жақты, 

жақсыз сөйлемдер, жалаң және 

жайылма сөйлемдер, атаулы 

сөйлемдер.

1

Жай   сөйлемнің Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай 

1

түрлері.

түрлері: хабарлы, сұраулы, 

бұйрықты және лепті сөйлемдер.

1

2

Құрмалас   сөйлем.

Салалас   құрмалас

сөйлем.

Құрмалас сөйлемнің белгілері, 

жасалу жолдары, түрлері. Құрмалас 

сөйлем мен жай сөйлемнің 

айырмашылықтары. Салалас 

құрмаластың негізгі белгілері.

1

3

Сабақтас

құрмалас сөйлем.

Сабақтас   құрмаластың   негізгі

белгілері және мағыналық түрлері.

1

4

Аралас   құрмалас

сөйлем

Аралас   құрмалас   сөйлем,   тыныс

белгілерінің қолданылуы.

1

5

Тыныс белгілері.

Пунктуациялық заңдылықтар. 

Тыныс белгілерінің қолданылу 

тәртібі.

3.3 Тәжірибешілік сабақтардың мазмұны

ТӘЖІРИБЕШІЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ 

№ 

Тақырып

Мазмұны

1

2

3

1

Қазақ тілі 

фонетикасының

зерттелу 

тарихы

Фонетиканың

салалары;

Фонетиканың

басқа   тіл   білімі

салаларынан

ерекшелігі;

Қазақ

 

тілі

фонетикасының

зерттелуіндегі

алғашқы   кезең;

Фонетиканың

зерттелуіндегі

қазақ

ғалымдарының

пікірлері;   Қазақ

тілінің

фонетикасында

ғы

экспериментті-

фонетикалық

әдістің

ерекшеліктері.

2.

Фонетикалық 

зерттеуде 

қолданылатын 

әдістер

Фонетикадағы:   акустикалық   әдіс;

физиологиялық әдіс. Олардың түрлері. 

Фонетика

 

саласында

 

аталған

әдістерден басқа қолданылатын әдістер

және олардың мақсаты.

3.

Дыбыстар

түрлері   және

дыбыстар

тіркесі. Буын.

Дауысты,   дауыссыз   дыбыстар   және

олардың   түрлері.   Дауысты   және

дауыссыз   дыбыстардың   айтылуы   мен

жазылуындағы   ерекшеліктер.   Қазіргі

қазақ   тіліндегі   буынның   ерекшеліктері,

түрлері және дыбыстық құрамы.

4.

Қазақ   тілінің

сөздік   құрамы

және

 

негізгі

сөздік қоры

Қазақ тілінің сөздік құрамы және негізгі

сөздік   қоры.   Қазақ   тілі   сөздік

құрамының

 

стратифиграфиялық

қабаттары.

5.

Семасиология.

Фразеология.

Сөз мағынасының түрлері. Синоним, сөз

варианттары,

 

омоним,

 

антоним.

Фразеологизм   және   оның   релеванттық

белгілері.   Фразеологизмдердің   сыртқы

құрылысы. Олардың сөз табына қатысы.

Мағыналас

 

фразеологизмдер,

фразеологиялық

 

антонимдер,

фразеологизмдердің варианттылығы.

6.

Этимология

Зерттеу нысаны. Этимология жасаудың

теориялық принциптері. Этимологияның

түрлері.   Ғылыми  этимология,   халықтық

этимология, қызықты этимология.

7.

Сөздің

морфологиялық

құрылымы.   Сөз

таптары.

Грамматикалық

 

ұғымдар,

грамматикалық мағына, грамматикалық

форма, грамматикалық категория.

8

Сын есім

Сын,   сапаны   білдірудің   лексикалық,

грамматикалық

 

тәсілдерінің

қалыптасуы.   Аффиксация.   Негізгі   сын

есімдер.сын   есім   жасайтын   аффикстер.

Есім   түбірден   сын   есім   жасайтын

аффикстер.   Етістіктен   сын   есім

жасайтын   аффикстер.   Сын   есімдердің

дамуындағы

 

адъективация

 

мен

трансформация. Шырай формалары.

9

Сан есім

Тіліміздегі   сан,   санақ,   мөлшер   жайлы

ұғымды білдіретін сөздер бірнеше түрлі

және   олар   құрамы   жағынан   әр   түрлі

екендігі.   Сан   есімдердің   қалыптасу

тарихы. Түрлері.

10 Есімдік

Есімдіктердің   генезистік   бірлігі.   Жіктеу

есімдіктері.   Сілтеу   есімдіктері.   Сұрау

есімдіктері. өздік есімдігі. 

11 Етістік

Етістіктің   дербес   грамматикалық   топ   ретінде

жіктелу   тарихы.   Түбір   етістіктің   тұлғалық   және

мағыналық   дамуы.   Зат   есім   мен   етістіктің

генетикалық   тектестігі.   Көне   түркі   тілдеріндегі

етістік   жүйесі   мен   ерекшелігі.   М.Қашқари

еңбегіндегі   бір   буынды   түбірлер   мен   негіздердің

көрінісі., грамматикалық құрылымы. Қазіргі қазақ

тілімен   салыстыру.   Күрделі   етістік.   Тарихы,

номинативтілігі.   Салт   және   сабақты   етістіктер.

Орхон-Енисей   жазбаларындағы   болымды-

болымсыздық мағынаның көрінісі. 

12 Үстеу

Еліктеу сөз

Үстеу. Негізгі белгілері, сипаты, ерекшелігі.

Үстеудің   сөз   табы   ретіндегі   қалыптасу   жолы.

Үстеу-екіншілік   атау.   Негізгі   үстеу   мен   туынды

үстеу.   Үстеудің   арғы   негізі   туралы   ғылыми

пікірлер. Еліктеуіш сөздердің семантикалық және

грамматикалық  сипаты. Еліктеу теориясы туралы

ілім.   Еліктеуіш   сөздердің   семантикалық   және

грамматикалық  сипаты. Еліктеу теориясы туралы

ілім.   Еліктеуіш   сөздердің   түрлері.   Көне   түркі

тілдеріндегі еліктеуіш сөздердің түрлері.

13 Сөз тіркестері

Сөз   тіркесінің   дамуы.   Ескі   түркі   тіліндегі   есімді

тіркестердің   қалыптасқан   түрлері   және   құрамы,

тіркесу   тәсілдері.   Кейінгі   дәуірлерде   есімдер

тіркестер аумағының ұлғаюы. Изафеттік тіркестер.

Олардың   үш   түрінің   түркі  тілдері   дамуының   үш

кезеңіне   тәндігі.   Түркі   тіліндегі   сөйлем

номинативті   екендігі,   оның   тарихи   себептері.

Баяндауыш   –   сөйлемді   ұйымдастырушы   мүше.

Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібінің қалыптасуы.

Оқшау сөздердің құрамы мен түрлерінің дамуы.

14 Жай сөйлем

Жай   сөйлемдердің   ескі   түркі   тіліндегі   түрлері,

құрылымдық   ерекшеліктері.   Қазақ   тілі

синтаксисінің   көне   заманғы   даму   тарихында

негізінен   ауызекі   тіл   мен   фольклорлық

шығармаларға   тән   аз   сөзді,   қарапайым

сөйлемдердің   басым   болғандығы,   ХҮІІІ-ХІХ   ғғ.

Жазба   нұсқалары   мен   іс-қағаздарында,   мерзімді

баспасөзде   шұбалаңқы   сөздердің   кездесе

бастағандығы.Оқшауланған

 

мүшелердің

қалыптасуы.   Оқшау   сөздердің   жеке   түрлерінің

қалыптасуы. Бұл процестің сөйлем құрылысының

дамуымен,   жазба   тіл   құрамындағы   жіктеліспен

ұштасып жататындығы.

15 Көп

компонентті

құрмалас

сөйлем

Көп   компонентті   салалас,   көп

компонентті сабақтас.

3.4 СӨЖ мазмұны

№

СӨЖ түрі

Есеп беру формасы

Бақылау түрі

Сағат көлемі 

1

Дәріс сабақтарын

өңдеу

Сабаққа 

қатысу

15 (1х15)

2

Үй тапсырмасын 

орындау

Жұмыс дәптері

Сабаққа 

қатысу

30 (1х30)

3

Қосымша 

материалдармен 

жұмыс

Конспект

Қосымша 

Тапсырмалар

орындау

35

5

Бақылау 

шараларына 

дайындық

10

Барлығы

90

Студенттерге µздігінен оќуѓа берілетін таќырыптар

1. 

Қазақ тілінің фонетикасының зерттеу обьектісі.

¦сынылатын єдебиет: [3], 1-200 бет, [4], 1-55 беттер, [6] 

1-120 беттер.

2. А.Байтұрсыновтың «Жазу мәселесі» мақаласы.

¦сынылатын єдебиет: [8], 1-100 беттер; [9], 1-96 беттер.

3. Дауысты және дауыссыз дыбыстар.

¦сынылатын єдебиет: [8], 1-85 беттер; [7], 1-44 беттер.

4. Графика және орфография. 

¦сынылатын єдебиет: [3], 1-200 бет.

5. Сөз және оның мағынасы.

¦сынылатын єдебиет: [7], 1-200 бет, [4], 1-55 беттер, [6] 

45-75 беттер.

6. Махмұт Қашқаридың «Диуани лұғат ат-түрк» сөздігі.

¦сынылатын єдебиет: [10], 1-200 бет, [4], 1-55 беттер, [6] 

85-96 беттер.

7. Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары.

¦сынылатын єдебиет: [9], 5-36 бет, [4], 50-105 беттер, [6] 

36-79 беттер, 

            

Выписка из рабочего                                                                                              Форма    

                  учебного плана                                                                                          Ф СО ПГУ 7.18.1/10

                специальности(ей) 

050205

 

«Филология:

 

қазақ

 

филологиясы»

мамандығының оқу жұмыс жоспарынан көшірме

Пәннің атауы Практикалық қазақ тілі

Оқу түрі Бақылау формасы

Студент 

жұмысыны

ң көлемі

Сағаттың курс және семестр

бойынша бөлінуі

Е

м

т

.

сы

н

а

қ

К

.ж

К

.ж

ұ

м

.

Е

Г

Ж

б

а

қ

.ж

ұ

м Барлығы

Д

ә

р

іс

Т

ә

ж

ір

и

б

е

О

С

¤

Ж

С

Ө

Ж

Д

ә

р

іс

Т

ә

ж

ір

и

б

е

О

С

Ө

Ж

С

Ө

Ж

ж

а

л

п

ы

А

у

д

и

т

о

р

.

С

Ө

Ж

Күндізгі

ЖОБ 

негізін

де

4

13

5

4

5

9

0

 3-семестр

4- семестр

1

5

3

0

4

5

4

5

Қолданылатын єдебиеттер

Негізгі:

1.

Ахметов Ә., Жүнісбекова Қ., Оразбаева Ф. Қазіргі қазақ

тілі. Алматы, 1995.

2.

А.Байтұрсынов. Тіл тағылымы. Алматы, 1992.

3.

Ә.Болғанбаев.   Қазақ   тілінің   синонимдер   сөздігі.

Алматы, 1975. 

4.

Болғанбайұлы   Ә.,   Ғ.   Қалиұлы   Қазіргі   қазақ   тілінің

лексикологиясы мен фразеологиясы. Алматы, 1997.

5.

Қ.Есенов. Құрмалас сөйлем синтаксисі. Алматы, 1995.

6.

Ф.Мұсабекова.   Қазіргі   қазақ   тілінің   пунктуациясы.

Алматы, 1991.

7.

С.Мырзабеков. Қазіргі қазақ тілі фонетикасы. Алматы,

2004.

8.

Ф.Ш. Оразбаева. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 2005.

9.

Т.Сайрамбаев.   Сөз   тіркесі   мен   жай   сөйлемдер

синтаксисі. Алматы, 1991.

10.

10. Р.Сыздық. Қазақ тілінің анықтағышы. (емле, тыныс

белгілері, сөз сазы). Астана, 2000.

11.

А.Ысқақов. Морфология. Алматы, 1991.

Ќосымша: 

     12. Ш.К.Бектұров. Алматы, 1991.

     13. М.Ә.Қараев. Қазақ тілі. Алматы, 1994

     14.  

Ж.Н.Нығмет. Қазақ тілі хрестоматиясы. Алматы, 2003

          15. Ф.Оразбаева. Қазіргі қазақ тіліндегі сын есім 

синонимдер. Алматы, 1988.

      16.  Н.Оралбаева, Т.Әбдіғалиева, Б.Шалабаев. 

Практикалық қазақ тілі. Алматы, 1980.