2020 жылғы 1 маусымда балаларды кибербуллинг және өзге зорлық түрлерінен қорғаудың қазақстандық бағдарламасы бекітіледі.Қазақстанда балаларға зорлық-зомбылық көрсету өршіп тұр. Олар негізінен отбасында және мектепте психологиялық қысым көреді екен. БҰҰ Қазақстанда зерттеу жүргізген кезде елдегі балалардың 79 пайызы сәби күнінен бастап кемсіту мен қорлыққа тап болатынын анықтапты.Соңғы жылдары сандық технологиялардың дамуы себепті балаларға қатысты зорлық түрлеріне кибербуллинг немесе онлайн қорлау қосылған.
Кибербуллинг
Кибербуллинг – адамды интернетте, әлеуметтік желі мен түрлі мессенджерлерде қорқытып, зорлық көрсету.
Күресу жолы
КӨМЕК Халида Әжіғұлованың айтуынша, балаларды ғаламторлық қысымнан қорғайтын заң 21 елдебар. Ал Қазақстанда кибербуллингтің құрбандары туралы ешкім статистика жүргізбейді. Сондықтан, мамандар Ұлыбритания мен Ресей тәжірибесінің негізінде буллингтен қорғану туралы кодекстің үлгісін әзірлеген. Кибербуллингке не үшін бірден назар аудару керек? Мінезінің өзгеруіне әкеледі
Ешкім қорлықтың құрбаны болмауы керек
Әркім өзінің ар-намысын аяққа таптатпауға құқылы
Қорлап, кемсіту баланы психолигиялық күйзеліске ұшыратады
Жанын ауыртып, суицидке итермелейді
Қысым көрген балалардың айрықша белгілері:
Сабақ оқуға зауқы болмайды және үй тапсырмасын нашар орындайды;
Үйден қашып кетуге тырысады;
Көңіл-күйі түсіп жүреді;
Ешкіммен әңгімелесуге зауқы соқпайды және оқшау жүреді;
Әлеуметтік желіде қысым көрсеткен адамның хабарламасына жауап бермеу; Әлеуметтік желі әкімшісіне сен туралы жарияланған жазба не суреттерге шағымдану; Онымен сөйлесуді тоқтатып, бұғаттау; Күдікті жазбаларды скриншот жасап, ата-ана не ұстаздарға хабар беру керек. Кибербуллингке тап болғанда
Қорытырды
Жалып түсінгенім кибербуллинг - бұл цифрлық технологиялар көмегімен қорқыту балалардын писхикасын бұзу деп есептеймін.Бұл әлеуметтік медиада, хабарлама алмасу бағдарламаларында, ойын платформаларында және ұялы телефондарда орын алуы мүмкін.Бұл қайталанатын эпизодтардың мақсаты деп білемін.Бұл жас өспірімдерді қорқыту немесе қорлау болыа саналады.Кибербуллинг балаларға ұзақ мерзімде жүргізілетін процес.Бұл жас өспірімдердің физикалық салдарынан немесе басқа да (ұйқының бұзылуы, бас ауруы) балалар эмоционалды және психикалық оның ішінде депрессия мен мазасыздықты сезінуі болып табылады. Бұл мектептегі үлгерімді төмендетуі мүмкін.Қазір балалар мен жасөспірімдер интернетте көп уақыт өткізеді.Соның салдарынан баланың неге кіріп не істеп жатқанын өздеріде Ата-Анасыда білмеуінен бала кибербуллинг қақпанына түсіп қалуы ғажап емес. Сондықтан ең бірінші Ата – Ана балдарының не істеп жүргенін қадағалап қарап жүруі тиіс.