Жобаны орындау бойынша есеп
Автобуспен тасымалдау саласындағы ЖҚҚ-ға әсер ететін факторлар
жүктеу/скачать 0,94 Mb.
|
диплом материал
Автобуспен тасымалдау саласындағы ЖҚҚ-ға әсер ететін факторлар.ЖҚҚ қамтамасыз етуде тасымалдаушылар - қызметі АТС пайдаланумен байланысты заңды тҧлғалар мен ЖК ерекше маңызға ие. Қазіргі уақытта автотасымалдаушылардың кӛпшілігі ЖҚҚ қамтамасыз етуге қатыспайды және жҥргізуші қҧрамымен ЖКО алдын алуды жҥзеге асырмайды. Бҧл: ЖҚҚ бойынша жҧмысты қаржыландырудың; кәсіпорындар басшылығының дербес жауапкершілігінің; уәкілетті органдар тарапынан бақылаудың болмауына байланысты. Жалпы, АЖБ-да ЖҚҚ-ны қамтамасыз ету оның қаржылық жағдайына және кәсіпорын басшылығының жауапты қарым-қатынасына байланысты. Бҧл ретте, әлеуметтік маңызы бар тҧрақты қалалық маршруттарда тасымалдаушының рентабельділігін ЖАО қамтамасыз етуге тиіс. Қазіргі уақытта ӛңірлерде шығындарды субсидиялаудың іс жҥзінде болмауы кәсіпорындарда автобус тасымалдарының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жӛніндегі жҧмыстардың болмауына, "D" санатындағы жҥргізушілердің тапшылығына және автобустар паркінің кҥрделі тозуына алып келді. Жоғары апаттылықтың маңызды себептерінің бірі жҥргізушілерді жолаушыларды билеттеуге және тапсыруға алаңдату болып табылады, сондықтан ЖҚҚ-ны қамтамасыз етудің маңызды факторы байланыссыз электрондық билеттеуді енгізу болып табылады, бҧл туралы тиісті бӛлімдегі жҧмыста толығырақ баяндалады. ЖКО санының жолдардың жағдайына тәуелділігі де белгілі. Қазақстан жол сапасы нашар отыз елдің қатарына кіреді. Дҥниежҥзілік экономикалық форумның (WEF) деректері бойынша автожолдардың сапасы бойынша елдер рейтингінде (Quality of roads) 2017 жылы Қазақстан әлемнің 137 елінің арасында 2,9 балмен 115-орынды иеленеді (8-сурет). Дереккӛз: Дүниежүзілік экономикалық форумның деректері (WEF) Сурет 8. Автомобиль жолдарының сапасы бойынша елдердің рейтингі Қалаішілік жол желісінде айналма қозғалыс санының азаюы және оларды х–тәрізді қиылыстарға қайта жабдықтау, жаяу жҥргіншілер ӛткелдері мен автобус аялдамаларын жарықтандырудың болмауы, жолдарды визуалды белгілермен (аудио-бейне сҥйемелдеуімен жарнамалық қалқандар) және т.б. ҥйіп қою проблема болып табылады, бҧл да қоғамдық кӛліктің ЖҚҚ ҥшін қауіп тӛндіреді. Ішкі істер органдары кӛліктік бақылау инспекциясымен бірлесіп, жыл сайын рейдтік іс-шаралар барысында тасымалдаушылар тарапынан жол қозғалысы ережелерін бҧзудың 40 мыңнан астам дерегін анықтайды. 2019 жылы жолаушылар кӛлігі жҥргізушілері жол берген 43,7 мың ЖҚЕ бҧзушылық анықталды. Оның ішінде кӛлікті мас кҥйінде басқарудың 30 фактісі, жолаушыларды, багажды тасымалдау ережелерін бҧзудың 1 827 фактісі, Еңбек және демалыс режимі ережелерін бҧзудың 807 фактісі, кӛлік қҧралын рейс алдында тексеруден ӛтпеген 364 және т. б. бар. Статистика бойынша, автобус жҥргізушілерінің кінәсінен болған жол- кӛлік оқиғаларының саны жыл сайын артып келеді. Егер 2018 жылы осындай 496 ЖКО тіркелген болса, онда 53 адам қаза тауып, 733 адам жарақат алған болса, 2019 жылы олардың саны 9% - ға (542), қаза тапқандар 51% - ға (80) және жараланғандар 29% - ға (946) артқан. 2020 жылдың 6 айында қоғамдық кӛлік қозғалысы бойынша енгізілген шектеу шараларына қарамастан, автобус жҥргізушілерінің кінәсінен 136 ЖКО орын алып, 15 адам қаза тауып, 160 адам жарақат алды. Айта кету керек, оқиғалардың 70% - дан астамы жолаушылар кӛлігінің қатысуымен жасалады, оны пайдалану мерзімі 10 жылдан асады, техникалық жағдайы қанағаттанарлықсыз. Мысалы, 18.01.2018 жылы Ақтӛбе облысындағы "Самара-Шымкент" автожолының 1068 шақырымында "Kassbohrer Setra" маркалы жолаушылар автобусы (1989 ж.Ш., 2005 жылы есепке алынды) ӛртеніп, 52 Ӛзбекстан азаматы қаза тауып, 5 адам зардап шекті. Бҧл ретте, автобустардың тізімдік паркінің 90 430 бірлігінің 60%-дан астамы жеке меншік иелеріне тиесілі, олар негізінен заңсыз тасымалдаумен айналысады немесе медициналық және техникалық тексерулер жҥргізілмейтін жалға алушы-тасымалдаушыларға формальды тҥрде беріледі, ДБ ҧйымдастыру іс жҥзінде жҥзеге асырылмайды немесе формальды тҥрде жҥзеге асырылады. ІІМ ИИДМ-мен бірлесіп ағымдағы жылдың сәуір айында 2020-2022 жылдарға арналған Жол картасын бекітті, оның шеңберінде сондай-ақ: қалааралық және халықаралық қатынастарда тҧрақты емес тасымалдарда жолаушыларды отырғызудың және тҥсірудің дҥлей орындарын анықтау, сондай-ақ олардың АТ және жол қозғалысы саласындағы заңнама талаптарын сақтау ҥшін аумақтық полиция департаменттерінің, Кӛлік комитетінің және ЖАО бірлескен іс- шаралары; жолаушылар мен багажды тҧрақты емес тасымалдауды жҥзеге асыратын АТС-ты Кӛлік комитетіне электрондық тҥрде нақты уақыт режимінде жҥріп-тҧру уақыты, орны, жылдамдығы туралы ақпарат бере отырып, спутниктік навигация аппаратурасымен жарақтандыру мәселесін пысықтау; техникалық байқаудан ӛту мерзімі ӛткен автобустардың мемлекеттік тіркеу нӛмірлік белгілерінің тізімін ішкі істер органдарына ай сайын жолдау; автовокзалдардың, автостанциялардың, тасымалдаушылардың және ЖАО-ның автобустарды техникалық байқау нәтижелерін қарау ҥшін "Техбайқау" бірыңғай ақпараттық жҥйесіне қолжетімділігі; мҥдделі мемлекеттік органдар мен жҧртшылықты тарта отырып, "Автобус", "Қауіпсіз жол", "Тахограф" және т.б. бірлескен жедел- алдын алу іс-шаралары. Қазіргі уақытта кӛлік қҧралдарының, оның ішінде автобустардың техникалық байқаудан ӛту мерзімдерін бақылау бӛлігінде ИИДМ-нің "Техбайқау" ақпараттық жҥйесін ІІМ деректер базасымен интеграциялау іске асырылды. Сондай-ақ, ЖАО, автовокзалдардың, автостанциялардың және тасымалдаушылардың әкімшіліктеріне осындай бақылау мҥмкіндігін берді. Нәтижесінде ағымдағы жылы мемлекеттік немесе міндетті техникалық байқаудан ӛтпеген 11 205 жҥргізуші анықталып, КҚ пайдаланғаны ҥшін әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Оның ішінде – 435 автобус жҥргізушісі (2019 жылы – 35 118, оның ішінде 3 023 автобус). BDD мәселелерін шешу келесі сҧрақтарға байланысты: жүктеу/скачать 0,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|