Жоспар: Коллоидтық химия пәні


түсу немесе тұнбаның жиналу графигі



Pdf көрінісі
бет55/127
Дата04.03.2022
өлшемі2,31 Mb.
#27039
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   127
түсу немесе тұнбаның жиналу графигі деп аталады (2-сурет). 
 
2-сурет. Полидисперсті жүйе тұнбасының жиналу(седиментация) графигі 
 
Шөгу  қисығын  және  𝑟 = 𝐶√𝑈  (мұндағы  С = √9𝜂/2(𝜌 − 𝜌
0
) ∙ 𝑔  тұрақты 
шама  және  U=H/t  теңдеуін  пайдаланып,  графикалық  әдіс  арқылы  берілген 
полидисперсті  жүйедегі  әртүрлі  бөлшектердің  мөлшерін  және  проценттік 
шамасын анықтауға болады. 


 
 
СТ  нәтижелерін  интегралдық  (ИТҚ)  және  дифференциалдық  (ДТҚ)  деп 
аталатын графиктер арқылы өрнектеуге болады. 
Уақыттың  t
i
  шамасында  жинақталған  тұнба  массасы  Т.Сведберг-И.Свен 
Оден  теңдеуі:  𝑃
𝑖
= 𝑞
𝑖
+ (
𝑑𝑃
𝑑𝑡
𝑖
)
𝜏
𝑖
∙ 𝑡
𝑖
 
арқылы  анықталады.  Мұндағы  q
i
-t
i
 
сәтінде 
тұнбаға 
толық 
түскен 
бөлшектер  салмағы,  ал  t
i
(dP/dt
i
)
𝜏
і
 
көбейтіндісі  t
i
  cәтіне  тұнбаға  түсіп 
үлгерген,  бірақ  тұнбаға  түсуі  әлі  де 
жалғасып  жатқан  мөлшері  𝑟 < 𝑟
𝑡
𝑖
 
бөлшектер салмағын көрсетеді. dP/dt 
мәні-уақыттың  кез-келген  сәтіндегі 
тұнба 
салмағының 
өсуінің 
жылдамдығы. 
 
СТ 
бұдан 
гөрі 
толығырақ 
зертханалық  сабақта  аттас  жұмысты 
орындағанда  қарастырылады.СТ-ды 
коллоидтық  жүйелерге  қолдануға 
болмайды, 
себебі 
олардағы 
бөлшектер  тым  кіші  және  олар 
ауырлық  күші  әсерінен  тұнбаға  түспейді.  Бірақ,  егер  коллоидтық  жүйені 
кернеулігі жердің тарту өрісінен анағұрлым жоғары басқа өріске салса, онда 
коллоидтық  бөлшектерді  де  тұнбаға  түсуге  мәжбүрлеуге  болады.  Бұл  үшін 
арнайы  құрал-ультрацентрифугамен  алынатын  центрден  тебу  өрісі 
пайдаланылады.  Центрифугалардағы  центрден  тебу  үдеуі  ауырлық  күші 


үдеуінен  (𝑔)  жүздеген  мың  есе  артық  (900000  айн./мин)  болады. 
Ультрацентрифуга көмегімен кейбір полидисперсті коллоидтық жүйелердегі 
бөлшектердің мөлшерлері, сондай-ақ полимерлердің молекулалық массалары 
анықталды. Ол үшін  
 
𝑟 = √9𝜂 ∙ ln (
𝑥
2
𝑥
1
)/2(𝜌 − 𝜌
0
) ∙ 𝜔
2
∙ 𝑡 
теңдеуі  қолданылады.  Мұндағы:  𝜔-бұрыштық  жылдамдық;  𝑥
2
  және 
𝑥
1
-
арақашықтық; t-уақыт. 
ln (
𝑥
2
𝑥
1
)
𝜔
2
𝑡
=>
𝑉(𝜌 − 𝜌
0
)
𝐵
=>
𝑚
𝐵
= 𝑆 = 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   127




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет