К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері
Ӛлшеу әдістері мен қҧралдарына байланысты
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Салыстыру әдісі
| Ӛлшеу әдістері мен қҧралдарына байланысты
тікелей бағалау және салыстыру әдістері бар. Тікелей бағалау әдісі ӛлшенетін шаманың мәні тікелей ӛлшем қҧралының ӛлшемдік қҧрылысы арқылы (ток мәні амперметрмен, кернеу мәні вольтметрмен және т.б.) анықтауы болып табылады. Бҧл бағалау әдісі қарапайым болғанымен, салыстырмалы жоғары емес нақтылығымен ажыратылады. Салыстыру әдісі арқылы ӛлшенетін шама қалпына келетін шамамен салыстырылады. Бҧл әдіс тікелей бағалау әдісімен салыстырғанда ӛлшеуді жоғары нақтылықпен қамтамасыз етеді. Бірақ ӛлшеу процесі кҥрделенеді. Ӛлшеу қҧралдарын да ҧйымдастыру шараларының, сонымен қатар біздің сезім мҥшелеріміздің жетілмеу себептерінен ӛлшеулер нақты жҥргізіле алмайды. Яғни әрбір ӛлшем тек шамалап қана нәтиже береді. Бҧдан басқа, ӛлшеу нәтижелерінің ауытқу себептері жиі ӛлшенетін шаманың ӛзінен болып келеді. Мысалы, пештің белгілі бір нҥктесінде термометрмен немесе терможҧппен ӛлшенетін температура конвекция мен жылу ӛткізгіштігі себебінен белгілі бір шекте ауытқиды. Ӛлшеу нәтижесінің нақты бағалау шамасына ӛлшеу қателігі қызмет атқарады. Ӛлшеу қҧралдары қателіктерінің тҥрлі әдістеріне абсолют, салыстырмалық және келтірілген қателіктер жатады. Абсолют қателік ∆ дегеніміз А қҧралы кӛрсеткіші мен ӛлшенетін шаманың А д нақты мәні арасындағы айырмашылық: Салыстырмалық қателік дегеніміз абсолют қателіктің ӛлшенетін шаманың А д нақты мәніне қатынасы, әдетте пайызбен белгіленеді: Ӛлшемнің қателігі аз болған сайын, оның нақтылығы артады. Келтірілген қателік ℽ абсолют қателіктің ∆ ӛлшенетін шаманың нормалаушы мәніне A n қатынасы: Нормалаушы мәнді әдетте берілген қҧрал ҥшін ӛлшеудің жоғары шегіне тең етіп қабылдайды. Ӛлшеу қателігінің шығу кӛздері бойынша жҥйелілік, кездейсоқ және дӛрекі (қате) болып бӛлінеді. жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|