Катушкадағы токтың өзгеруін зерттеу фок-212



Дата25.12.2022
өлшемі2,39 Mb.
#59480
Байланысты:
физ.лаб катушка (1)

Катушкадағы токтың өзгеруін зерттеу

ФОК-212

ТІЛЕБАЛДЫ АҚЖОЛ

СУЛЕЙМЕНОВА ДИЛЬНАЗ

  • Керекті құрал-жабдықтар: схема элекменттерін орнатуға арналған ұяшықтары бар плата, резистор (1 Ом (2Вт, Р2W19), 10 Ом (10Вт, Р2W19), 22 Ом (2Вт, Р2W19), 47 Ом (2Вт, Р2W19), 150 Ом (2Вт, Р2W19)), 10 қосқыштардан тұратын жиынтық, 1200 орамы бар S модельді катушка, әр түрлі формадағы сигналдар генераторы FG 100 (230 B, 50/60 Гц, USB-осциллограф 2*50 МГц), жиілігі жоғары жалғағыш баусым (шнур) (байонетті жалғағыш / 4 мм штекер), тәжірибеге арналған ұзындығы 75 см болатын 15 қауіпсіз жалғау сымдарынан тұратын жинақ
  • Жұмыстың мақсаты: Тұрақты ток көзін қосып және ажыратқанда уақыт өтуіне қарай катушкадағы токтың өзгеруін зерттеу.

Магнит өрісі

 электр қозғаушы күштің әсерінен зарядтардың (зарядталған бөлшектер немесе дене) бағытталған қозғалысы

Магнит өрісін тудыру үшін катушканың сымы арқылы электр тогы өтеді, немесе керісінше сыртқы уақыт бойынша өзгереді 

қозғалыстағы электр зарядтары мен магниттік моменті бар денелерге әсер ететін күштік өріс. Магнит өрісі магниттік индукция векторымен (В) сипатталады. 

 — заттың магниттік қасиеттерін сипаттайтын негізгі шама. 

Қысқаша теория

Электромагниттік индукция құбылысының пайда болуы

тұйықталған өткізгіш контурда оны тесіп өтетін магнит ағынының өзгерісі кезінде индукцияның ЭҚК-інің туындауынан пайда болады.

Бұл кезде Фарадей заңына сәйкес Ԑi индукцияның ЭҚК-і осы контур арқылы өтетін Ф магнит ағынының өзгеру жылдамдығының кері таңбасымен алынған шамасына тең:

Фарадей заңындағы (1) минус таңбасы Ленц заңымен байланысты. Контурды немесе катушканы тесіп өтетін магнит ағыны сыртқы магнит өрісінен, сондай-ақ контурдың өзінде жүріп жатқан токтан туындаған магнит өрісінен пайда болуы мүмкін. Соңғы жағдайда бұл магнит ағыны I ток күшіне пропорционал, яғни

мұндағы L пропорционалдық коэффициенті контурдың немесе катушканың индуктивтілігі деп аталады.

 


Құрылғының сипаттамасы және өлшеу әдістемесі
Бұл жұмыста токтың L индуктивтілік арқылы өту заңдары зерттеледі. Ол 3-суретте көрсетілген құрылғы арқылы жүзеге асырылады. Бұл суретке сәйкес электрлік блок-схема 4-суретте көрсетілген.
Бұл жерде генератор қорек көзі болып табылады. Кернеу генератордан ирелең (сигнал) түрде (1-2) контактқа келеді. Генератор сигналының амплитудасы мен жиілігін (130 Гц) оқытушы орнатады.
Ұсынылған схемада бірнеше электрлік кедергілер бар: Rr =10 Ом кедергі тізбектегі максимал токты шектеу үшін керек; тәжірибенің шарты бойынша шек аралығында бірнеше рет өзгертілетін Rn кедергі схеманың (8-9) нүктелеріне қосылады. (6-7) контактқа жалғанған L=24мГн индуктивтіліктің (мыс сым оралған катушка түрінде) RL=19 Ом актив кедергісі бар. Ол катушкаға оралған өткізгіштің кедергісімен шартталған.
3- сурет
4-
4-сурет
Rs=1 Ом кедергіден (5-6 схеманың нүктелері) тізбектегі ток күшіне пропорционал кернеу осцилографтың (5-суреттегі сары түс) бірінші каналына (СН 1) беріледі. (СН2) екінші каналға тізбектің (3-4) нүктелерінен генератордың (5-суреттегі көкшіл түс) берген кернеуіне пропорционал кернеу беріледі.
Осциллографтағы сигнал компьютерге USB кабель арқылы беріледі. Компьютердің мониторында болатын көрініс 5-суретте көрсетілген.
5-сурет
Тапсырмада осциллографтың көмегімен тізбектегі ток 2 есеге кемитін Төлш уақытты анықтау керек. Әрекеттердің реттілігі 6-суреттің көмегімен түсіндірілген. Алдымен, тышқанның сол жақ батырмасы арқылы «measure» (1) меню пунктін таңдау керек, ары қарай: measure – vertical – CH 1 – (peak - peak). Сонымен қатар, экранның төменгі сол жағында (7 - CH 1: Vpp = 290 mV) осциллографтың бірінші каналының (CH 1) сигналының (кернеудің) амплитудасы бейнеленеді. Ол (L) индуктивтілік катушкадағы ток күшіне пропорционал.
6-сурет.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ !



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет