Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы



Pdf көрінісі
бет190/287
Дата07.01.2022
өлшемі1,76 Mb.
#20525
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   287
1938 жылғы әліпби мен
графикадағы
өзгерістер.
Ұсынылған   бұл   жобалар,   әсіресе   Қ.Жұбановтың   дәйекше
қызметін  пайдаланған  әліпбиі,   1934 жылы жоғары   комитетте
қолдау тапқандай болса да, 1938 жылы қабылданбай қалады.
Бірақ uv (ұу) мен yv (үу) қосар әріп орнына бір ғана u жазы-
латын болды да, u (ұ) әрпі ь таңбасымен ауыстырылды: uvagьt-
uagьt, uvьq- uьq, yvәde- uәde, kelyv-kelu, quvus-quьs. Бұл әріптің
емлесінде  мынадай ескерту болды:  у  деген  сөзді  бір әріппен
(u), түу (tyv), syv (сүу) сияқты сөздерді екі әріппен (tu, su) беру
ыңғайсыз, әрі сөз мағынасын айыруға кедергі келтіретіндіктен
(ту мен түу деген одағайды) қосар әріппен беріледі.
Сол сияқты ьj (ый), ij (ій) қосар дыбыстарының орнына бір
ғана  і  таңбасы   алынған   соң,  <і>  фонемасы  /j/  әрпімен
таңбаланатын  болды,   мысалы:  tjl   (тіл),   zjl   (зіл).  Бұл
орфограмманың   да  тый,  сый  сөздерінде   бұрынғы   емле
сақталатыны туралы ескерту бол-ды.
1938 жылы “Қазақ әліппесі мен орфографиясын біраз өзгерту
туралы” қаулыдан соң әліпбиге f (ф), x (х), v (в) әріптері енді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   287




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет