Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы


(г), р (ғ), j (ж), к (к), q (қ), l (л), m (м), n (н), ŋ (ң), p (п), r (р), s



Pdf көрінісі
бет175/202
Дата18.05.2023
өлшемі1,82 Mb.
#94432
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   202
Байланысты:
Қазақ жазуының тарихы мен теориясы

(г), р (ғ), j (ж), к (к), q (қ), l (л), m (м), n (н), ŋ (ң), p (п), r (р), s 
(с), ş (ш), t (т), w (у), y(й).  
Біздің ойымызша, компьютер мүмкіндігі дәйекше қолдануға 
жетсе, онда жаңа қазақ әліпбиі а.Байтұрсынұлының дәйекше 
арқылы жазу дәстүрін қайта жаңғыртуы керек. Дәйекшені қолдану 
тек аБайтұрсынұлының әліпбиінде емес, Х.Досмұхамедұлының 
(1925), Қ.Жұбановтың (1934), н.төреқұловтың (1925), 
Ж.аймауытовтың, Ә.Жүнісбектің (2002) әліпбилерінде 
ұсынылды. Сонда а-ә, ы-і, о-ө, ұ-ү, е әріптері үшін латын 
әліпбиінің a, y, o, e, ь таңбалары алынады. <ғ>, <г>, <қ>, <к> 
дауыссыздарының фонемалық мәртебесі айқындалғанмен, төрт 
дыбысты екі әріппен беріп, жуан-жіңішкелігін дәйекше арқылы 
ажыртуға болады. 
Дәйекше қолданылған жаңа әліпбиінде 27 әріп бар (11-кес-
те). 
11 кесте – Дәйекшелі жаңа әліпби жобасы

әріп фон №
әріп фон №
әріп Фон №
әріп фон

a
а-ә
8
р
ғ
15
m
м
22
t
т
2
b
б
9
h
һ-х 
n
н
23
v
в
3
ş
ш
0
і
ы-і 17
ŋ
ң
24
ŭ
ұ-ү
4
d
д

j
ж
18
o
о-ө 25
w
у
5
e
е
2
k
к
19
р
п
2
у
и-й

f
ф
3
q
қ
20
r
р
27
z
з
7
g
г
14
l
л
2
s
с
 
Сөйтіп, “тем более что с точки зрения теории письма латинс-
кий алфавит, в том виде, в каком он применяется в странах запа-
да, не имеет никаких преимуществ по сравнению, скажем с араб-
ским, греческим или русским алфавитами” деген и.е.Гельбтің 


30
307
сөзіне сәйкес латын графикасын тілдің дыбыстық құрамына 
қарай бейімдеп алуға болады деп ойлаймыз.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   202




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет