ерін үндестігі туралы мынадай қарама-қарсы пікірлер
айтылды (стенограммадағы сөйлеу стилі өзгертілген жоқ):
- ерін үндесімі бұдан 50-60 жыл бұрын күшті болса
(в.в.радлов), бүгінде құрып барады (т.Шонанұлы, Әлібаев)
// ерін үндесімі мүлде құрығаны ғылыми түрде дәлелденген
жоқ, сондықтан ойласу керек (Юдахин); // еріндіктерді бірін-
ші буыннан артық жазбау // eрін үндесімінің күші қазақ тілін-
де іі буынға дейін сақталуы тиіс және солай жазылуы қажет
(К.Кемеңгерұлы).
- ерін үндестігін сақтау тиімсіз, бірақ шет сөздерді игерген-
де екінші буынға да жазу (е.Омаров) // кірме сөздердің соңғы
буынындағы еріндікті алдыңғы буынға шығарып жазу (
висмут- вұспит ) (т.Шонанұлы).
Қысаң езуліктердің емлесі туралы: - сөз аяғындағы
ы, і езуліктері қосымша жалғағанда түсірілсе,
түбірде де жазбау (т.Шонанұлы);
- қысаң езуліктерді мүлде таңбаламау:
млтқтң (Байділдин,
Әлібаев; // қысаңдарды барлық позицияда таңбалап отыру
(е.Д.Поливанов).
Позициялық алмасуды таңбалау туралы:
- емледе ілгерінді ықпалды ғана белгілеу (т.Шонанұлы);
- түбір мен қосымша аралығында
п-б, қ-ғ, к-г, п-у өзгерісін
белгілеу (т.Шонанұлы);
- аталған позициядағы
н-м, н-ң өзгерісін жазуда белгілемеу
(т.Шонанұлы).
Бірге/бөлек таңбалауға байланысты :
- қосымшаларды бірге жазу, ал жартылай қосымшаларды
бөлек жазу: “тілдің еркін дамуы үшін түбір мен жартылай
қосымшаның бірге жазылмауын назарға алуымыз керек”;
- тілтұтынушы санасында бөлек сөз болып табылмайтын
күрделі сөздерді бірге жазу (т.Шонанұлы);
- бейүндес біріккен сөздерді дефиспен жазу (алибаев);
Жеке әріптердің емлесіне қатысты: -
ж, ш, й дыбыстарының жіңішкеруі (
шәй, жәй, тійін ) тілде
бар болса, оның емлесін айқындау (т.Шонанұлы);
-
